آنچه در این مقاله می خوانید
در حالی که رالی مورد انتظار بابانوئل با شکست مواجه شده است، سال به پایان میرسد و نگرانیها در مورد رکود در سال جدید بر رشد سهام تاثیر میگذارد و بر حال و هوای سرد زمستانی میافزاید.
در واپسین روزهای زمستانی سال 2022 نگاهی به مهمترین اخبار اقتصادی که گذشت میاندازیم.
سه ماهه اول: نوسانات بازده
ژانویه: در حالی که سال 2021 با یک دوره آرامش به دنبال نوسانات همهگیر مشخص شد، سال 2022 با یک دوره جدید از نوسانات بازار آغاز شد. S&P 500 بدترین ماه خود را از زمان شروع همه گیری در سال 2020 ثبت کرد. داو پس از ثبت رکورد در هفته اول ژانویه 3.2 درصد در این ماه سقوط کرد. سهام فناوری بیشترین رکود را تحمل کرد.
با گذشت ماه، پس از آنکه پیش بینی کنندگان در ابتدا سه افزایش نرخ بهره را تخمین زدند و سپس پیشبینی خود را به 5 رساندند، انتظارات افزایش یافت که فدرال رزرو مسیر انقباض خود را برای سال تسریع کرد. فدرال رزرو با پیش بینی سه افزایش نرخ بهره به استقبال سال 2022 رفت.
در پایان ماه، فدرال رزرو اعلام کرد که در نشست ماه مارس شروع به افزایش نرخ بهره خواهد کرد.
فوریه: به دلیل انتظارات فدرال رزرو برای افزایش نرخ بهره و ترس از تورم، سهام به تنش ادامه داد. S&P در ماه فوریه 3 درصد سقوط کرد و زیان های خود را تا کنون در سال به 8 درصد افزایش داد و برای اولین بار از زمان شروع همه گیری وارد محدوده اصلاح شد. در همان زمان، داو 3.3 درصد در ماه کاهش یافت و نزدک نیز تقریباً به همان میزان سقوط کرد. در پایان ماه، نزدک 12 درصد نسبت به سال گذشته کاهش یافت.
مقصر اولیه تورم بود. تورم اصلی در ژانویه بالاترین رقم از اواسط سال 1982 به صورت سالانه بود.
بخش انرژی در دو ماه اول سال 2022 قویترین بخش در سهام بوده است و سپس روسیه جنگ خود را با اوکراین همسایه خود در اواخر فوریه آغاز کرد که در نهایت قیمت نفت و بنزین را همراه با کالاهای غذایی مانند غلات به بالاترین سطح چند ساله رساند. این جنگ ترس از تورم را تشدید کرد و نوسانات بیشتری را وارد بازارهای سهام کرد، به طوری که شاخص ترس وال استریت، شاخص نوسان CBOE VIX، پس از افزایش 44 درصدی در ژانویه، 21 درصد دیگر افزایش یافت. علیرغم عرضه واکسنها، درمانها و کیتهای آزمایش توسط کاخ سفید، ایالات متحده در ماه فوریه از یک نقطه عطف وحشتناک در همهگیری کووید-19 عبور کرد.
مارس: سهام در ماه مارس مسیر خود را معکوس کرد و S&P 3.7 درصد رشد کرد، در حالی که Dow 2.5 درصد و نزدک 3.5 درصد رشد کردند. با این حال، این خسارت برای سه ماهه وارد شده بود زیرا S&P و Dow هر کدام بیش از 4 درصد و نزدک 9 درصد کاهش یافتند که ضعیف ترین سه ماهه از سه ماهه اول 2020 است.
با ادامه جنگ روسیه در اوکراین و نگرانیها در مورد فشار تورم بر دولت بایدن، کاخ سفید برنامهای را برای آزادسازی روزانه یک میلیون بشکه نفت از ذخایر استراتژیک نفت برای شش ماه آینده اعلام کرد که بزرگترین انتشار نفتی در تاریخ ایالات متحده بود. هدف کاهش فشار بر عرضه نفت و در نهایت کاهش قیمت بنزین بود، اما هر دو تا تابستان به افزایش خود ادامه دادند. کاخ سفید همچنین از ممنوعیت واردات نفت و گاز طبیعی مایع روسیه خبر داد.
این سه ماهه همچنین اولین افزایش نرخ بهره فدرال رزرو در بیش از سه سال گذشته را به همراه داشت زیرا فدرال رزرو مبارزه خود را با تورم فزاینده آغاز کرد. پس از اینکه نرخ معیار در طول همه گیری نزدیک به صفر باقی ماند، فدرال رزرو طبق وعده خود عمل کرد و نرخ بهره را یک چهارم افزایش داد. این اولین مورد از چندین افزایش نرخ در سال خواهد بود.
سه ماهه دوم: فروش بی رحمانه
آوریل: بازارهای سهام ایالات متحده با تمرکز سرمایه گذاران بر تورم و پاسخ سیاست فدرال رزرو به شدت ریزش کرد.
تورم سالانه به 8.5 درصد رسید که بالاترین رقم از دسامبر 1981 بود که ناشی از افزایش قیمت سوخت بود. این امر باعث شد تا فدرال رزرو اعلام کند که در ماه مه افزایش 50 امتیازی خواهد داشت.
ایلان ماسک با خرید غول شبکه اجتماعی توییتر به مبلغ 44 میلیارد دلار موافقت کرد، اگرچه ماه ها کشمکش قانونی قبل از نهایی شدن این معامله طول کشید.
بازدهی خزانه داری ایالات متحده در حالی افزایش یافت که بازارها افزایش قابل توجهی نرخ بهره را پیش بینی کردند و نرخ بهره 20 ساله برای اولین بار از مارس 2019 به بالای 3 درصد رسید، در حالی که دادهها نشان میدهد که اقتصاد ایالات متحده در سه ماهه اول برای اولین بار از سه ماهه دوم سال 2020 منقبضتر شده است.
پس از توافق کشورهای عضو آژانس بینالمللی انرژی برای استفاده از ذخایر اضطراری خود، قیمت نفت خام به زیر ۱۰۰ دلار در هر بشکه رسید، در حالی که قیمت گاز پس از توقف حملونقل گازپروم روسیه به لهستان و بلغارستان، که اتحادیه اروپا آن را «باجخواهی» توصیف کرد، افزایش یافت.
در خبرها، امانوئل مکرون مجددا به عنوان رئیس جمهور فرانسه انتخاب شد، تعداد موارد تایید شده کووید-19 در سراسر جهان از 500 میلیون نفر گذشت، در حالی که جنگ در اوکراین پس از عقب نشینی نیروهای روسی از پایتخت اوکراین، کیف، در اطراف منطقه دونباس متمرکز شد.
می: فروش سهام در سه هفته اول ماه ادامه یافت، با سقوط S&P 500 در محدوده بازار نزولی، قبل از افزایش مجدد تا پایان ماه تا حد زیادی بدون تغییر باقی ماند. نگرانیها بر تورم، انقباض پولی، کووید و همچنین جنگ جاری در اوکراین متمرکز شد.
فدرال رزرو به وعده خود عمل کرد و نرخ بهره را 50 واحد پایه افزایش داد، که بزرگترین افزایش از سال 2000 بود، و سیگنال های بیشتری را به دنبال داشت.
پس از پیشنهاد اتحادیه اروپا برای ممنوعیت واردات نفت خام از روسیه تا پایان سال به عنوان مجازاتی برای تجاوز مسکو به اوکراین، قیمت نفت افزایش یافت و WTI به بالای 115 دلار در هر بشکه رسید. این منجر به افزایش یک گالن گاز معمولی در ایالات متحده به بالاترین میانگین قیمت ثبت شده در تاریخ شد.
تلفات تایید شده کووید-19 در ایالات متحده، سوئد و فنلاند برای پیوستن به ناتو از مرز یک میلیون نفر گذشت و روسیه شهر ماریوپل اوکراین را پس از یک دوره نبرد شدید تصرف کرد.
ژوئن: موضوع اصلی ماه، تشدید سیاست های پولی بود، زیرا بانک های مرکزی در سراسر جهان اقداماتی را برای مبارزه با تورم افسارگسیخته انجام دادند.
فدرال رزرو پس از افزایش تورم به بالاترین حد در 40 سال گذشته، 75 واحد پایه افزایش نرخ بهره را افزایش داد، که بزرگترین افزایش آن در 28 سال گذشته بود، در حالی که بانکهای مرکزی در کانادا، استرالیا، نروژ و سوئد نیز نرخ بهره را افزایش دادند. بانک ملی سوئیس برای اولین بار نرخ بهره را در 15 سال گذشته افزایش یافت، بانک انگلستان 25 واحد افزایش داد، در حالی که بانک مرکزی اروپا به برنامه تسهیل کمی خود پایان داد و اعلام کرد که در ماه جولای نرخ بهره را افزایش خواهد داد.
استثنای قابل توجه، بانک ژاپن بود که تصمیم گرفت سیاست پولی بسیار سازگارانه خود را حفظ کند و در نتیجه ین به ضعیف ترین سطح خود از سال 1998 سقوط کرد.
با توجه به تهدید تورم، بازدهی بیشتر اوراق بهادار جهانی افزایش یافت، زیرا مشخص شد که با توجه به تهدید تورم، باید سرعت افزایش نرخها افزایش یابد، در حالی که سهام سقوط کرد.
در بازارهای کالا، قیمت گاز اروپا پس از کاهش عرضه گاز نورد استریم 1 به آلمان توسط گازپروم روسیه افزایش یافت و منطقه را با کمبود انرژی و خاموشی احتمالی تهدید کرد.
سه ماهه سوم: رکود
جولای: تولید ناخالص داخلی ایالات متحده در سه ماهه دوم 0.9 درصد کاهش یافت و اقتصاد شماره یک جهان را در به اصطلاح رکود فنی قرار داد.
فدرال رزرو برای دومین ماه متوالی نرخ های بهره را به میزان بی سابقه 75 واحد افزایش داد، اما جروم پاول، سیگنالی داد که کاهش سرعت افزایش نرخ بهره ممکن است در آینده ضروری باشد.
در بازارهای ارز، ترس از اینکه اروپا در مسیر یک رکود عمیق قرار دارد، با تقویت سریع دلار آمریکا برای اولین بار در تقریباً دو دهه، یورو را به زیر برابری کاهش داد. برای پیچیدهتر کردن مسائل برای بانک مرکزی اروپا، ماریو دراگی در پی تلاش بینتیجه برای نجات یک ائتلاف گسترده از سمت نخست وزیری ایتالیا استعفا داد. این تصمیم عملاً یک دوره آرامش نسبی را در سومین اقتصاد بزرگ اروپا در هم شکست و زمینه را برای انتخابات پارلمانی در سپتامبر فراهم کرد و بازارهای اوراق قرضه و سهام ایتالیا متزلزل شد.
در بریتانیا، این یک رسوایی اخلاقی برای بوریس جانسون بود که به دلیل جنجالی که شامل انتصاب یک سیاستمدار متهم به سوءرفتار جنسی بود، از نخست وزیری استعفا داد.
آگوست: سرمایه گذاران در ماه اوت امیدوار بودند که فدرال رزرو سرعت افزایش نرخ بهره را کاهش دهد. در نیمه اول ماه، شاخصهای اصلی تا حد زیادی به لطف این احساسات افزایش یافتند.
اما با گذشت ماه، نگرانیها در مورد قرنطینههای مداوم COVID-19 در چین و تأثیرات ضربهای که میتوانند بر زنجیرههای تأمین جهانی داشته باشند، و همچنین کاهش پیشبینی درآمد افزایش یافت.
پاول در یک سخنرانی کلیدی در جکسون هول نشان داد که سیاست انقباضی برای مدتی محکم باقی خواهد ماند.
جنگ در اوکراین باعث شد که قیمت گاز اروپا به بالاترین حد خود برسد، زیرا نگرانیها در مورد کاهش عرضه روسیه افزایش یافت. قیمت انرژی در منطقه بعداً با پایان یافتن ماه در واکنش به گزارشهایی مبنی بر اینکه اتحادیه اروپا در حال آماده شدن برای رونمایی از اقدامات اضطراری با هدف جداسازی هزینههای برق و گاز است، کاهش یافت.
پیامدهای بحران انرژی آشکار بود: تورم در منطقه یورو به رکورد جدید 9.1 درصد رسید. سیاستگذاران در بانک مرکزی اروپا سخنان جکسون هول پاول را تکرار کردند و اشاره کردند که افزایش بیشتری در نرخ بهره در ماه سپتامبر برای فرونشاندن تورم لازم است، حتی اگر منجر به ضعف اقتصادی گستردهتر شود.
سپتامبر: وال استریت بدترین ماه خود را از روزهای ابتدایی همهگیری سپری کرد، زیرا تورم فزاینده پیشبینیها را برای افزایش بیسابقه نرخهای بهره توسط بانکهای مرکزی در سراسر جهان تقویت کرد.
فدرال رزرو برای سومین جلسه متوالی هزینههای استقراض را 75 واحد افزایش داد و پیشنهاد کرد که نرخ بهره برای مدت طولانیتری بالاتر باقی بماند. پاول گفت که هنوز مشخص نیست که آیا این افزایش نرخ ها منجر به رکود میشود یا خیر.
بانک مرکزی اروپا همچنین نرخ بهره را 75 واحد افزایش داد و نرخ سپرده معیار خود را به بالاترین میزان از سال 2011 رساند. کریستین لاگارد اعلام کرد که چندین افزایش دیگر هنوز در راه است.
تورم در منطقه یورو سرسختانه بالا ماند و رکورد تازه 10 درصدی را در سپتامبر ثبت کرد. این درحالی بود که دولتهای اروپا صدها میلیارد یورو برای محافظت از مصرفکنندگان و شرکتها در برابر افزایش قیمت انرژی که در طول ماه جهش کرد، هزینه کردند.
گروه هفت کشور G7 توافق کردند که سقف قیمتی برای نفت روسیه از اوایل دسامبر تعیین کنند. مقامات گفتند که امیدوارند منبع کلیدی درآمد روسیه را که مسکو می تواند برای تأمین مالی جنگ استفاده کند، محدود کنند.
در خارج از منطقه یورو، لیز تراس پس از پیروزی در رقابت رهبری حزب محافظه کار، به عنوان نخست وزیر جدید بریتانیا منصوب شد.
دوران تصدی او تقریباً بلافاصله درگیر بحث و جدل شد. رونمایی از بودجه موسوم به دولت او که شامل بسته ای از یارانه های انرژی و کاهش مالیات بدون بودجه بود، باعث سقوط اوراق قرضه دولتی بریتانیا و سقوط پوند به پایین ترین سطح خود در برابر دلار آمریکا از سال 1985 شد.
آغاز پر فراز و نشیب دوران کوتاه تروس در داونینگ استریت نیز با یکی دیگر از اپیزودهای تلخ در تاریخ بریتانیا مصادف شد: مرگ ملکه الیزابت دوم
سه ماهه چهارم: جنگ با فدرال رزرو
اکتبر: سهام در سه ماهه چهارم وارد حالت بازگشت شدند و داو بیشترین رشد ماهانه خود را از سال 1976 به ثبت رساند.
با تقویت روایت توقف فدرال رزرو یا چرخش، بازدهی خزانه داری کاهش یافت. سهام جای خود را پیدا کرد.
نوامبر: در نزدیکی اکتبر صعودی، سهام همچنان در ماه نوامبر مورد توجه سرمایه گذاران قرار گرفت و برای اولین بار از سال 2021 سودهای ماهانه متوالی را به ارمغان آورد.
با این حال، ماه، شروع سختی داشت. پس از افزایش 0.75 درصدی دیگر از سوی فدرال رزرو، پاول هشدار داد که خیلی زود است که بانک مرکزی به توقف افزایش نرخ بهره فکر کند.
با کاهش ترسهای سیاسی، تورم نیز کاهش یافت و این اطمینان را ایجاد کرد که فشار قیمتها به اوج خود رسیده است. این باور فزاینده وجود داشت که محور فدرال رزرو اکنون بیش از هر زمان دیگری به آن نزدیک شده است و بازدهی خزانه داری که در حال سقوط آزاد بود، بالاترین رقم را دید.
در آخرین روز نوامبر، پاول انتظارات را برای سرعت پایینتر افزایش نرخها ایجاد کرد، اما همچنین هشدار داد که کار کاهش تورم به پایان نرسیده است.
اما داستان برای ارزهای دیجیتال کاملاً متفاوت بود. FTX، یکی از بزرگترین صرافیهای ارزهای دیجیتال، با سؤالاتی در مورد پرداخت بدهی مواجه شد. مدیر عامل FTX Sam Bankman-Fried که در دنیای رمزارز با نام SBF شناخته می شود، سعی کرد به کاربران اطمینان دهد.
صرافی رقیب بایننس به سرعت اعلام کرد که داراییهای خود را از توکن بومی FTX تخلیه میکند. فشار فروش بر FTT تشدید شد، زیرا مشتریان ناامیدانه سعی کردند وجوه خود را از این پلتفرم برداشت کنند.
FTX برای یافتن بودجه اضطراری تلاش کرد تا یک حفره 8 میلیارد دلاری را ببندد، اما در نهایت شکست خورد و این صرافی که زمانی 32 میلیارد دلار ارزش داشت مجبور به اعلام ورشکستگی شد.
دسامبر: آخرین ماه اقتصاد 2022 را مورد توجه قرار داد زیرا گزارش مشاغل داغ به قدرت اساسی در اقتصاد اشاره کرد. با این حال، نادیده گرفتن زنگ خطری که همچنان در بازار اوراق قرضه به صدا درآمد، اکنون دشوار بود.
منحنی بازدهی 10 ساله خزانه داری شاهد بزرگترین وارونگی خود در حدود چهار دهه بود که نشان دهنده افزایش نگرانیها در مورد رکود بالقوه است.
سرمایه گذاران بر این باور بودند که فدرال رزرو که با تهدید فزاینده رکود مواجه شده است، همانطور که شواهد بیشتر نشان می دهد تورم کاهش می یابد، انتظارات بازار را برای رسیدن به اوج نرخها با کاهش در سال آینده تایید می کند.
فدرال رزرو این انتظارات را برآورده کرد، پیشبینی نرخها در نهایت با افزایش نهایی نرخ بهره در سال به بالاتر از حد انتظار 5.1 درصد رسید.
پاول بار دیگر تاکید کرد که مبارزه با تورم در اولویت باقی مانده است.