آنچه در این مقاله می خوانید
پورتال اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران گزارش داد که فریدین نصریف (Fariddin Nasriyev)، سفیر ازبکستان در تهران، در جلسه‌ای با صمد حسن‌زاده، رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران (ICCIMA)، روز سه‌شنبه خواستار تأسیس باشگاه همکاری اقتصادی ایران-ازبکستان شد.
نصریف گفت: “در این باشگاه، علاوه بر معرفی ماهانه فرصت‌های تجاری و سرمایه‌گذاری دو کشور، می‌توان مشکلات و مسائل بازرگانان دو طرف را نیز بررسی و حل کرد.”
حسن‌زاده نیز به حجم تجارت ۵۰۰ میلیون دلاری بین ایران و ازبکستان اشاره کرد و گفت: “این مقدار در مقایسه با ظرفیت‌های اقتصادی دو کشور بسیار کم است و اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران آماده است تا اقدامات لازم برای توسعه همکاری‌های اقتصادی بین دو کشور را انجام دهد.”
عباس علی‌آبادی، وزیر صنعت، معدن و تجارت ایران، و هیئت همراهش، در اواخر ماه ژانویه، با سفر به تاشکند، پایتخت ازبکستان، با مقامات ارشد ازبکی برای گسترش روابط دوجانبه در زمینه‌های تجاری، اقتصادی و انرژی گفتگو کردند.
محمد-صادق قنادزاده، معاون سرپرست سازمان توسعه تجارت (TPO) برای ترویج کسب و کار بین‌المللی، در آن زمان گفت که در طول این سفر، هیئت ایرانی با وزیر صنعت و سرمایه‌گذاری، وزیر انرژی، وزیر معادن و زمین‌شناسی و در نهایت با نخست‌وزیر ازبکستان، گفتگو کردند.
طبق گفته‌های قنادزاده، فعال‌سازی یک مکانیزم تبادل بانکی و معرفی بانک‌های تجاری برای پیشبرد مذاکرات فنی توسط بانک‌های مرکزی دو کشور، پذیرش اصل امتیازات متقابل (MFN) توسط دولت ازبکستان پس از چندین سال مذاکره، و امضای سند اجرایی برای توافق تجارت ترجیحی بین دو کشور از جمله توافقاتی است که طی سفر وزیر صنعت به تاشکند بین دو طرف حاصل شده است.
این مقام گفت که دو طرف همچنین در مورد همکاری و مشارکت ایران در بازسازی توربین‌های گازی ازبکستان، تأسیس یک مرکز خدمات منطقه‌ای برای تعمیر و بازسازی تجهیزات پالایشگاه، نفت و نیروگاه در ازبکستان، و تأسیس ایستگاه‌های افزایش فشار گاز برای این کشور به توافق رسیدند.
او افزود: “ایران قرار است در ساخت نیروگاه‌های حرارتی در ازبکستان مشارکت و سرمایه‌گذاری کند و دولت ازبکستان نیز موافقت کرده است تا معادن بزرگ فلزی از جمله سنگ آهن، مس، طلا و غیره را برای عملیات اجرایی از استخراج تا تولید به پیمانکاران ایرانی واگذار کند.”
توافق‌های اولیه در مورد تشکیل یک شرکت لجستیک مشترک و تامین واگن‌های باری توسط ایران برای توسعه حمل و نقل بین دو کشور، توافق اولیه در مورد حضور پیمانکاران بزرگ ایرانی در پروژه‌های زیربنایی ازبکستان و تسهیل در خصوص ضمانت‌ها، توافق اولیه در مورد تسهیل ثبت داروها و تجهیزات پزشکی ایرانی در ازبکستان و تجهیز مراکز پزشکی با تجهیزات پزشکی مبتنی بر دانش ایرانی نیز بخشی از دستاوردهای این سفر بود.
پیش از سفر به ازبکستان، علی‌آبادی با فریدین نصریف، سفیر ازبکستان در تهران، دیدار کرده بود که در آن بر ضرورت افزایش مبادلات تجاری دو کشور تا یک میلیارد دلار در سال تاکید کرد.
علی‌آبادی گفت: “در حال حاضر، ارزش مبادلات تجاری بین دو کشور حدود ۵۰۰ میلیون دلار است، بنابراین دستیابی به هدف یک میلیارد دلاری انتظار بالایی نیست و می‌توان به آن رسید.”
وزیر ابراز امیدواری کرد که همکاری بین ایران و ازبکستان بتواند نمونه‌ای برای همکاری‌های آینده بین ایران و اوراسیا باشد و افزود: “زمینه‌های مهمی مانند کشاورزی، برق و انرژی می‌توانند زمینه‌های گسترده‌ای برای همکاری ایجاد کنند.”
نصریف نیز در این جلسه اظهار داشت: “کشور ما کاملاً آماده توسعه روابط تجاری است و همانطور که شما اشاره کردید، ۵۰۰ میلیون دلار برای سطح روابط بین دو کشور مناسب نیست.”
در اواسط ژوئن ۲۰۲۳، ایران و ازبکستان چندین یادداشت تفاهم در زمینه‌های مختلف از جمله حمل و نقل، ترانزیت، سرمایه‌گذاری و بیمه برای گسترش روابط اقتصادی امضا کردند.
مهرداد بازرپاش، وزیر حمل و نقل ایران، و همتای ازبکستانی‌اش، سندی در زمینه همکاری جامع حمل و نقل و ترانزیت امضا کردند.
احسان خاندوزی، وزیر امور اقتصادی و دارایی ایران، نیز دو یادداشت تفاهم با لازیز کودراتوف، وزیر سرمایه‌گذاری‌ها، صنایع و تجارت جمهوری ازبکستان، برای ایجاد مناطق آزاد مشترک و گسترش همکاری‌ها در بخش‌های سرمایه‌گذاری و بیمه امضا کرد.
همچنین، وزرا در مورد تأسیس یک شرکت سرمایه‌گذاری برای انتقال دانش فنی ایران به ازبکستان بحث و گفتگو کردند.
لازم به ذکر است که توافقات و یادداشت‌های تفاهم مذکور در راستای سفر رسمی شوکت میرضیایف، رئیس جمهور ازبکستان، به ایران در رأس یک هیئت سیاسی-اقتصادی عالی‌رتبه امضا شده‌اند.
اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران (ICCIMA) همزمان با سفر رئیس جمهور ازبکستان به تهران، انجمن تجاری ایران-ازبکستان را میزبانی کرد.
این انجمن با حضور مقامات عالی‌رتبه از هر دو کشور از جمله کودراتوف و عباس علی‌آبادی، وزیر صنعت، معدن و تجارت ایران، و غلام‌حسین شفیعی، رئیس سابق ICCIMA، برگزار شد.
نمایندگانی از ۵۰ شرکت مختلف ازبکستانی نیز در این رویداد شرکت کردند.
شرکت‌های ازبکستانی حاضر در انجمن در زمینه‌های مختلفی از جمله کشاورزی، شیرینی‌جات، مواد شیمیایی، لوازم آرایشی و دارویی، مواد ساختمانی، فناوری‌های دیجیتال، معدن و زمین‌شناسی، سیستم‌های آبیاری، صنایع پلاستیک و نساجی، تجهیزات الکترونیکی، چرم، جواهرات و صنایع خودرو، انرژی و حمل و نقل فعال بودند.
همچنین در تاریخ ۲۲ سپتامبر ۲۰۲۳، ایران و ازبکستان یادداشت تفاهمی (MOU) را برای گسترش همکاری در صنعت پتروشیمی امضا کردند.
این یادداشت تفاهم بین شرکت ملی پتروشیمی ایران (NPC) و ازبکیمیوسانوات (Uzkimyosanoat) ازبکستان، در حاشیه هفدهمین نمایشگاه بین‌المللی پلاستیک، لاستیک، ماشین‌آلات و تجهیزات ایران (ایران پلاست ۲۰۲۳) امضا شد.
مرتضی شاه‌میرزایی، مدیرعامل NPC و کورژیکوف اوگنی الکساندروویچ، معاون هیئت مدیره در امور سرمایه‌گذاری‌ها و نوآوری‌های ازبکیمیوسانوات، این یادداشت تفاهم را امضا کردند.
این سند پس از توافق روسای جمهور دو کشور و نهایی‌سازی زمینه‌های همکاری مشترک و بررسی روش همکاری امضا شده است.
