عطاالله هاشمی، رئیس بنیاد ملی گندمکاران، روز پنجشنبه ۲۵ جولای (4 مرداد) اعلام کرد که بدهی دولت به گندمکاران به ۱,۰۴۰ تریلیون ریال (تقریباً ۱.۷۶۲ میلیارد دلار) رسیده است. او گفت: “با رسیدن تولید گندم به ۹.۱ میلیون تن، دولت تعهدی به ارزش ۱,۵۷۰ تریلیون ریال (تقریباً ۲.۶۶۱ میلیارد دلار) به کشاورزان دارد که از این مقدار تنها ۵۳۰ تریلیون ریال (تقریباً ۸۹۸ میلیون دلار) پرداخت شده و ۶۸ درصد از بدهی دولت به کشاورزان باقیمانده است.”
در مصاحبهای با وبسایت سانا پرس، هاشمی از سازمان برنامه و بودجه انتقاد کرده و اظهار داشت که این سازمان «اولویتی برای کشاورزی و پرداخت مطالبات این بخش ندارد.» وی افزود: “طلب کشاورزان باید ظرف سه روز پرداخت شود و در صورت عدم رعایت این مهلت، باید با بهره وامهای میانمدت جبران شوند.”
وی به «شرایط نامساعد کشاورزان» اشاره کرد و افزود: “کشاورزی هست که سه ماه پیش گندم تحویل داده اما هنوز پولی دریافت نکرده است. این به این معنی است که فردی که 9 ماه روی محصول کار کرده، با همه هزینهها مانند هزینههای خانوادگی و بدهیها برای کشت بعدی، اکنون با زندگی آشفتهای روبرو شده است.”
هاشمی در این مصاحبه، «مقامات دولتی» و «برنامهریزان» را متهم به «داشتن تمایل بیشتر به واردات» کرد.
هاشمی از داوود منظور، رئیس فعلی سازمان برنامه و بودجه، انتقاد کرده و اظهار داشت که او “به تولید اعتقادی ندارد، واردات را ترجیح میدهد و در جلسات توجیهات عجیبی مطرح میکند.”
وی در پایان اعلام کرد که مهلت تعیین شده توسط بنیاد ملی گندمکاران برای پرداخت بدهی دولت به کشاورزان تا روز پنجشنبه است و هشدار داد که این نهاد در روز شنبه ۶ مرداد ۱۴۰۲ (July 27, 2024) شکایتی را در دیوان عدالت اداری و سازمان بازرسی کل کشور ثبت خواهد کرد.
پیشتر، در روز چهارشنبه ۳ مرداد ۱۴۰۲ (July 24, 2024)، رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس گزارش داده بود که دولت به گندمکاران ۱۰۲۰ هزار میلیارد ریال (حدود ۱.۷۲۸ میلیارد دلار) بدهکار است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، محمد جواد عسکری گفته بود:
“بیش از ۸ میلیون تن گندم به ارزش ۱۵۵۰ هزار میلیارد ریال (حدود ۲.۶۲۷ میلیارد دلار) از کشاورزان خریداری شده است، اما فقط ۵۳۰ هزار میلیارد ریال (حدود ۸۹۸ میلیون دلار) پرداخت شده است.”
وی به وعدههای داده شده توسط مقامات دولتی اشاره کرد و گفت که همه مطالبات کشاورزان باید تا پایان هفته، در روز جمعه، پرداخت شود.
در ماههای اخیر، مقامات دولتی بارها وعده پرداخت همه مطالبات کشاورزان را دادهاند، اما هیچ اقدام عملی در این زمینه صورت نگرفته است.
این مسئله مشکلات مالی کشاورزان را تشدید کرده و منجر به اعتراضات آنها شده است.
پیشتر، گزارشهایی از ایران حاکی از آن بود که حداقل ۲۰۰ گندمکار در روز ۱۵ خرداد ۱۴۰۲ (June 5, 2024) در مقابل استانداری خوزستان در اهواز تجمع کرده و به عدم پرداخت مطالبات خود اعتراض کردهاند.