آنچه در این مطلب می خوانید
در حالی که بحثها درباره تأثیر هوش مصنوعی بر جامعه در سطح جهانی گسترش یافته است، محدودیت دسترسی به اینترنت و سایر چالشهای موجود در آفریقا، پذیرش گسترده هوش مصنوعی در این قاره را غیرمحتمل میسازد. این موضوع نشاندهنده نیاز به ارائه راهحلهای عملی پیش از پرداختن به خطرات نظری است.
بحث درباره تهدید هوش مصنوعی به بیراهه میرود
بحثهای پیرامون هوش مصنوعی (AI) و تأثیر احتمالی آن بر جامعه، تیتر اخبار جهانی را به خود اختصاص دادهاند. با این حال، این گفتوگوها اغلب در آفریقا بیمورد به نظر میرسند، جایی که محدودیت دسترسی به اینترنت و عوامل دیگر، تأثیر گسترده فرضی هوش مصنوعی را غیرمحتمل میسازد. شکاف مشابهی، مانند آن چه در مورد بلاک چین و رمز ارز دیده شد، بهآرامی میان حامیان و مخالفان هوش مصنوعی در حال شکلگیری است.
اما هنگامی که پرسشهای واقعی مطرح میشود، هر دو طرف اغلب سکوت میکنند. این امر نشان میدهد که بسیاری از شرکتکنندگان در این بحث ممکن است در جهت منافع دیگران عمل کنند، کسانی که اغلب از واقعیتهای موجود در منطقه به دور هستند. این وضعیت توضیح میدهد که چرا بحثهای فرعی بیشتر از مسائل اساسی توجه را به خود جلب میکنند.
برای مثال، گزارشی جدید از Bitcoin.com News به یک بحث در میان دانشجویان آفریقایی اشاره کرد که نگرانی خود را از تهدید هوش مصنوعی برای فرصتهای شغلیشان بیان کردند. در حالی که این موضوع ممکن است تیتر جذابی باشد، اما چنین بحثی نادرست است. هوش مصنوعی احتمالاً تأثیر قابلتوجهی بر مشاغلی که قبلاً اتوماسیون نشدهاند، نخواهد داشت.
به عنوان مثال، معدنچیان که مواد معدنی را با ابتداییترین روشها و به دلیل نبود برق برای اجرای اتوماسیون استخراج میکنند، مثالی واضح هستند. این معدنچیان، به دلیل روشهای ساده استخراج، نیازی به استخدام یک مهندس حرفهای ندارند. علاوه بر این، درآمد این معدنچیان برای پرداخت حقوق یک کارمند تحصیلکرده کافی نیست.
این بدان معناست که دانشجوی مهندسی تانزانیایی که از تأثیر هوش مصنوعی بر فرصتهای شغلیاش نگران است، در موقعیت ناامیدکنندهای قرار دارد؛ چون بهطور کلی فرصتهای شغلی کافی برای افراد با صلاحیتهای مشابه وجود ندارد.
پیشنیازهای بیشتری لازم است تا تهدید هوش مصنوعی واقعی شود
برق تنها عامل حیاتی برای تأثیر گسترده هوش مصنوعی نیست که در بسیاری از مناطق آفریقا کمبود آن حس میشود. اینترنت، که هنوز برای بسیاری بهعنوان یک کالای لوکس محسوب میشود، یکی دیگر از ابزارهای اساسی است. بدون دسترسی به اینترنت ارزان و قابلاعتماد، هوش مصنوعی همچنان عمدتاً در دسترس طبقه نخبه باقی خواهد ماند. همانطور که بسیاری از حامیان رمز ارز در آفریقا تصدیق میکنند، بدون دسترسی به اینترنت مقرونبهصرفه و پایدار، رویای پذیرش رمز ارزها توسط میلیونها نفر از افراد مالی محروم، صرفاً یک رویا باقی خواهد ماند.
جمهوری آفریقای مرکزی (CAR) نمونه بارزی از ضرورت درک واقعیتهای محلی قبل از استقبال از فناوریهای جدید است. زمانی که دولت این کشور بیت کوین را به عنوان پول قانونی اعلام کرد، احتمالاً کمبود زیرساختهای پشتیبانی را نادیده گرفته بود. این کشور در ابتدای سال ۲۰۲۲ یکی از پایینترین نرخهای نفوذ اینترنت در آفریقا را داشت، کمتر از ۱۰ درصد، و جمعیت آن درک محدودی از اصول بیت کوین داشتند. این عوامل، همراه با چالشهای قانونی و تهدیدات یک بلوک اقتصادی منطقهای، در نهایت هدف بلندپروازانه دولت را برای تبدیل شدن به نخستین کشور آفریقایی که بیت کوین را با موفقیت میپذیرد، ناکام گذاشت.
البته، باید توجه داشت که بیت کوین (BTC) و سایر رمز ارزها با مخالفتهای جدی از سوی مخالفان قدرتمندی مواجه شدهاند که برای تضعیف دیدگاه ساتوشی ناکاموتو (Satoshi Nakamoto) تا حد زیادی تلاش کردهاند. در مقابل، هوش مصنوعی چنین دشمنانی ندارد. در واقع، به نظر میرسد که هم قدرتمندان و هم افراد بیقدرت هوش مصنوعی را پذیرفتهاند که نویدبخش موفقیت آن است. با این حال، همانطور که برخی از دانشجویان تانزانیایی استدلال کردهاند، محبوبیت صرفاً به تنهایی نمیتواند هوش مصنوعی را به تهدیدی برای فارغالتحصیلان دانشگاهی جویای کار تبدیل کند.
کشورهای آفریقایی و سایر ملتهایی که با کمبود زیرساخت مواجه هستند، پیش از آن که به بحث درباره خطرات هوش مصنوعی بپردازند، باید اقدامات بیشتری انجام دهند تا ابتدا موقعیت خود را برای بهرهبرداری از هوش مصنوعی تقویت کنند. این اقدامات شامل سرمایهگذاری در زیرساختهایی مانند مراکز داده و اینترنت ماهوارهای و همچنین آموزش میشود. همچنین لازم است فراتر از امضای معاهدات یا تصویب قوانین درباره هوش مصنوعی و سایر فناوریهای نوظهور گام برداشت.
فقط در این صورت است که بحث درباره هوش مصنوعی بهعنوان تهدید یا فرصت واقعاً معنادار خواهد شد.