قیمت برخی از اقلام اساسی غذایی و کالاهای خانگی در ایران بین اکتبر ۲۰۲۴ (مهر ۱۴۰۳) تا ژانویه ۲۰۲۵ (دی ۱۴۰۳) ۲ تا ۲.۵ برابر افزایش یافته است. بااین‌حال، گزارش‌های رسمی این افزایش قیمت‌ها را منعکس نمی‌کنند.

به‌عنوان مثال، مرکز آمار ایران افزایش رسمی قیمت روغن خوراکی را تنها ۲ درصد اعلام کرده است، درحالی‌که داده‌های بازار نشان‌دهنده افزایش ۱۵ درصدی قیمت این کالا هستند.

مرکز آمار ایران در تاریخ ۲۹ ژانویه (۱۰ بهمن ۱۴۰۳) گزارشی با عنوان «متوسط قیمت اقلام منتخب خوراکی در مناطق شهری – ژانویه ۲۰۲۴» منتشر کرد.

بر اساس این گزارش، قیمت ۵۳ قلم مواد غذایی در دسامبر ۲۰۲۴ (آذر ۱۴۰۳) و اوایل ژانویه ۲۰۲۵ (دی ۱۴۰۳)، به‌طور میانگین ۳۷ درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته افزایش یافته است.

در گزارش تورم (شاخص قیمت مصرف‌کننده – CPI) که ۲۳ ژانویه (۴ بهمن ۱۴۰۳) منتشر شد، مرکز آمار ایران نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه ماه ژانویه را حدود ۳۲ درصد اعلام کرد.

نرخ تورم مواد غذایی در ژانویه ۲۰۲۵ نسبت به ژانویه ۲۰۲۴ حدود ۲۷ درصد گزارش شده است.

از بازار تا گزارش‌های رسمی

تحلیل قیمت ۱۵ کالای مصرفی خانگی در ایران نشان‌دهنده اختلاف قابل‌توجهی بین قیمت‌های بازار و ارقام گزارش رسمی است.

مرکز آمار ایران گزارش داده که قیمت برنج وارداتی در ژانویه ۲۰۲۵ نسبت به سال گذشته ۲۲ درصد افزایش یافته است.

بااین‌حال، تحلیل بازار نشان می‌دهد که قیمت یک کیسه ۱۰ کیلوگرمی برنج پاکستانی، که در اواخر ژانویه سال گذشته ۶.۵ میلیون ریال (تقریباً ۰.۷۰ دلار) بود، اکنون در بازار حدود ۱۷.۵ میلیون ریال (تقریباً ۲.۱۰ دلار) به فروش می‌رسد، که افزایشی حدود ۱۷۰ درصدی را نشان می‌دهد.

همچنین، مرکز آمار اعلام کرده که قیمت گوشت گوسفندی در ژانویه ۲۰۲۵ نسبت به ژانویه ۲۰۲۴ حدود ۲۷ درصد افزایش یافته است.

اما داده‌های بازار نشان می‌دهد که قیمت یک بسته ۳ کیلوگرمی گوشت سردست گوسفند طی همین دوره ۸۱ درصد افزایش داشته است.

افزایش قیمت در بحبوحه قیمت بنزین، آلودگی هوا، مذاکرات و جنگ

در حالی که توجه رسانه‌ها عمدتاً معطوف به مسائلی مانند مذاکرات، افزایش نرخ ارز دلار، قیمت بنزین و احتمال جنگ است، قیمت‌های بازار نه‌تنها در سال گذشته بلکه در 3 و 9 ماه اول سال جاری خورشیدی نیز افزایش چشمگیری داشته‌اند.

متوسط افزایش قیمت ۱۵ کالای بررسی‌شده در این گزارش در ژانویه ۲۰۲۵ نسبت به ژوئن ۲۰۲۴ حدود ۶۰ درصد بوده است.

مورد عجیب روغن خوراکی و دارو

از اوایل ژانویه ۲۰۲۵، تولیدکنندگان روغن خوراکی شروع به افزایش قیمت‌های خود کردند. سرانجام، در ۱۳ ژانویه، ستاد تنظیم بازار به‌طور رسمی افزایش قیمت تا ۱۵ درصد برای انواع روغن‌های مایع و جامد مصرفی خانوار را تصویب کرد.

بااین‌حال، آخرین گزارش مرکز آمار نشان می‌دهد که قیمت روغن‌های گیاهی مایع و جامد در ژانویه نسبت به دسامبر ۲۰۲۴ تنها حدود ۲ درصد افزایش یافته است.

دارو نیز با وضعیتی مشابه روبه‌رو شد. هم‌زمان با تصمیم ستاد تنظیم بازار، سازمان غذا و دارو به بسیاری از شرکت‌های داروسازی اجازه داد که قیمت محصولات خود را تا پنج برابر یا ۴۰۰ درصد افزایش دهند.

بااین‌حال، گزارش تورم مرکز آمار، نرخ تورم در بخش بهداشت و درمان را در ژانویه ۲۰۲۵ نسبت به دسامبر ۲۰۲۴ تنها حدود ۲ درصد ثبت کرده است.