آنچه در این مطلب می خوانید
افزایش شدید قیمت مواد غذایی در ایران: رشد ۴۰ تا ۱۰۳ درصدی قیمت‌ها در دی‌ماه
بر اساس ارزیابی جدید مرکز آمار ایران، بیش از یک‌سوم از اقلام غذایی مصرفی خانوارهای ایرانی در دی‌ماه امسال (ژانویه ۲۰۲۴) نسبت به دی‌ماه سال گذشته ۴۰ تا ۱۰۳ درصد افزایش قیمت داشته‌اند.
بیشترین افزایش قیمت در حبوبات و میوه‌ها مشاهده شده است. طبق این گزارش که در وب‌سایت مرکز آمار ایران منتشر شده، قیمت سیب‌زمینی بیش از دو برابر نسبت به دی‌ماه سال گذشته افزایش یافته است.
تصمیم دولت برای واردات سیب‌زمینی در بحبوحه نابسامانی بازار
در هفته‌های اخیر و در پی بحران بازار سیب‌زمینی، دولت با واردات ۵۰ هزار تن از این محصول موافقت کرد. با این حال، گزارش‌های رسانه‌های داخلی نشان می‌دهد که دولت به‌جای تأمین ارز ترجیحی ۲۸۵,۰۰۰ ریالی برای هر دلار، دلار را با نرخ ۶۶۰,۰۰۰ ریال به واردکنندگان اختصاص داده است.
افزایش بی‌سابقه قیمت سیب‌زمینی و بحران تورم در مواد غذایی
مرکز آمار ایران قیمت هر کیلوگرم سیب‌زمینی را در دی‌ماه ۱۴۰۲ (ژانویه ۲۰۲۴) ۳۲۰,۰۰۰ ریال ثبت کرده، در حالی که داده‌های بازار نشان می‌دهند قیمت فعلی این محصول به ۴۸۰,۰۰۰ ریال رسیده است.
در حالی که نرخ ارز در بازار آزاد حدود ۸۵۰,۰۰۰ ریال برای هر دلار است، حداقل دستمزد یک کارگر با دو فرزند تنها ۱۳۰ دلار در ماه برآورد می‌شود.
قیمت سیب‌زمینی در دی‌ماه نسبت به آذر ۱۴۰3 (دسامبر ۲۰۲۴) ۲۰ درصد افزایش داشت و تنها در دو هفته اول بهمن ۱۴۰3 (فوریه ۲۰۲۵) ۵۰ درصد دیگر افزایش یافت.
تورم گسترده در سایر مواد غذایی
پس از سیب‌زمینی، بالاترین نرخ تورم در اقلامی مانند نخود لپه، فلفل دلمه‌ای، هویج، لیموترش، عدس، خیار، و بادمجان ثبت شده است.
مهم‌تر از آن، از بین ۵۳ قلم مواد غذایی منتخب، تنها ۶ مورد افزایش قیمت کمتر از ۱۰ درصد داشته‌اند، در حالی که بقیه با تورم شدید مواجه بوده‌اند.
آمارهای تورمی کمتر از واقعیت بازار است
لازم به ذکر است که قیمت‌های استفاده‌شده در محاسبه تورم مواد غذایی معمولاً خوش‌بینانه‌تر از نرخ‌های واقعی بازار هستند، به این معنا که افزایش واقعی قیمت‌ها احتمالاً بسیار بالاتر از ارقام ارائه‌شده توسط مرکز آمار ایران است.
به عنوان مثال، برآوردهای بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران معمولاً نرخ تورم بالاتری را نسبت به مرکز آمار نشان می‌دهند.
کاهش مصرف محصولات لبنی به دلیل گرانی
در همین حال، علی احسان ظفری، رئیس اتحادیه فرآورده‌های لبنی، روز شنبه ۱ فوریه ۲۰۲۵ (۱۳ بهمن ۱۴۰۳) اعلام کرد که افزایش قیمت‌ها باعث شده مردم به تدریج لبنیات را از سبد غذایی خود حذف کنند، که این امر رونق صنعت لبنیات را از بین برده است.
همچنین، خبرگزاری دولتی ایسنا روز شنبه گزارش داد که قیمت لبنیات برای چندمین بار در سه ماه اخیر به‌شدت افزایش یافته است.
مرکز آمار ایران نرخ تورم فرآورده‌های لبنی را بین ۲۷ تا ۴۳ درصد برآورد کرده است.
در دی‌ماه ۱۴۰۲ (ژانویه ۲۰۲۴)، هزینه مواد غذایی برای یک خانوار چهار نفره حدود ۵۸ درصد از حداقل دستمزد را شامل می‌شد.
