آنچه در این مطلب می خوانید
مرکز پژوهشهای مجلس گزارشی درباره فقر مسکن در ایران منتشر کرد که ساعاتی پس از انتشار از وبسایت این مرکز حذف شد. این گزارش نشان داد که جمعیت ساکن در مناطق شهری فرسوده در سالهای اخیر افزایش یافته است.
بر اساس این گزارش، بزرگترین نمود فقر مسکن در مناطق شهری، سهم بالای اجاره در کل هزینههای خانوار است. دلیل اصلی این مسئله، هزینه بالای اجاره و افزایش مداوم آن در مناطق شهری عنوان شده است.
این گزارش نشان داد که در تقسیمات استانی، بیشترین تعداد خانوارهایی که یا بدون مسکن هستند یا با اختلاف زیاد بین درآمد و هزینههای مسکن دست و پنجه نرم میکنند، در استانهای تهران و البرز قرار دارند.
این گزارش همچنین تأکید کرد که تقریباً ۳۳ درصد از جمعیت شهری کشور در مناطق فرسوده زندگی میکنند، بهویژه استان تهران که بیشترین تعداد ساکنین در این مناطق و سکونتگاههای غیررسمی را دارد.
استان قم، نسبت به جمعیت خود، بالاترین درصد ساکنین ساکن در مناطق فرسوده و سکونتگاههای غیررسمی را دارد.
در سالهای اخیر، گزارشهای مختلفی در مورد فرسایش مناطق شهری در نقاط مختلف ایران منتشر شده است.
در سال ۲۰۲۰، مهدی عبوری، معاون وقت وزیر راه و شهرسازی، اعلام کرد که حدود یکچهارم جمعیت کشور در مناطق فرسوده، ناکارآمد و سکونتگاههای غیررسمی زندگی میکنند.
عبوری خاطرنشان کرد که بیش از ۱۴۸,۰۰۰ هکتار از مناطق کشور بهعنوان مناطق فرسوده، غیررسمی و ناکارآمد شناخته شدهاند که ۲۰ میلیون نفر در این مناطق ساکن هستند.
آمارهای جدید منتشر شده توسط مرکز پژوهشهای مجلس نشان میدهد که تعداد ساکنین مناطق فرسوده در کشور افزایش یافته است.
بر اساس این گزارش، سهم هزینههای اجاره در کل هزینههای خانوارهای اجارهنشین در طول دهه ۲۰۱۰ افزایش یافته و در سال ۲۰۲۲ به حدود ۳۶ درصد رسیده است.
در مقیاس بینالمللی، هزینههای مسکن خانوارها در ایران در سال ۲۰۲۲ حدود ۱.۶ برابر هزینههای مسکن در اتحادیه اروپا در همان سال بوده است.
با توجه به سهم بالای هزینههای مسکن، برای سه دهک پایین درآمدی خانوارهای شهری در سال ۲۰۲۲، دوره انتظار تخمینی برای صاحبخانه شدن بهطور متوسط حدود نیم قرن بوده است.
در سال ۲۰۲۲، خانوادههایی که یک زن سرپرست آن است، تقریباً ۱.۲ برابر بیشتر از خانوادههای با سرپرست مرد احتمال تجربه مسکن نامناسب را داشتند و ۱.۱ برابر بیشتر احتمال داشت که به مسکن مقرونبهصرفه دسترسی نداشته باشند. نرخ مسکن نامناسب در میان طبقات پایین و فقرا بیش از دو برابر خانوارهای غیرفقیر بوده است.
یکی از مسائلی که جامعهشناسان در سالهای اخیر بارها به آن اشاره کردهاند، تأثیر تورم بر کوچک شدن طبقه متوسط و فشرده شدن آن به زیر خط فقر است، پدیدهای که بیشترین نمود آن در بازار مسکن مشاهده میشود.
