طبق گفته محمدصادق الحسینی، اقتصاددان، ارزهای دیجیتال ایران که ارزشی بین ۳۰ میلیارد تا ۵۰ میلیارد دلار دارند، حدود یک‌سوم بازار طلای ملی را به خود اختصاص می‌دهند. حجم معاملات روزانه رمزارزها در ایران حدود ۱۴۳ میلیون دلار (۱۰۰ تریلیون ریال) است. بانک مرکزی ایران (CBI) و وزارت اقتصاد در حال تدوین اقداماتی برای افزایش شفافیت در بازار رمزارزها هستند که برای دور زدن تحریم‌های بانکی آمریکا استفاده شده‌اند.

روز شنبه، بانک مرکزی سند سیاستی را منتشر کرد که هدف آن هم‌راستا کردن معاملات رمزارزها با قوانین ضدپولشویی و مالیاتی ایران است. الحسینی هشدار داد که سخت‌گیری‌های بیشتر در مقررات ممکن است کسب‌وکارهایی را که از تحریم‌ها اجتناب می‌کنند در معرض جریمه‌های آمریکا قرار دهد و مسئولیت بیشتری بر دوش بانک مرکزی بگذارد. وی پیشنهاد کرد که نهادهای خصوصی می‌توانند نقش موثری در ساماندهی این بازار ایفا کنند و ریسک‌های ناشی از نظارت مستقیم دولت را کاهش دهند.

وضعیت بازار رمزارزها در ایران به چه صورتی است؟

وضعیت بازار رمزارزها در ایران ترکیبی از فرصت‌ها و چالش‌ها است و تأثیرات متقابلی از سیاست‌های داخلی، تحریم‌های خارجی، و تقاضای بالای مردمی را تجربه می‌کند. در ادامه، جنبه‌های مختلف این وضعیت بررسی شده است:

1. حجم معاملات و ارزش بازار

  • حجم معاملات روزانه رمزارزها در ایران حدود ۱۴۳ میلیون دلار (۱۰۰ تریلیون ریال) برآورد شده است.
  • دارایی‌های رمزارزی ایرانیان بین ۳۰ میلیارد تا ۵۰ میلیارد دلار تخمین زده می‌شود که تقریباً معادل یک‌سوم ارزش بازار طلای ملی است.

2. دلایل اقبال به رمزارزها

  • دور زدن تحریم‌ها: رمزارزها به دلیل توانایی در انجام تراکنش‌های غیرمتمرکز، ابزاری کلیدی برای ایران در دور زدن تحریم‌های بین‌المللی و محدودیت‌های بانکی آمریکا هستند.
  • جذب سرمایه‌های خرد: نوسانات شدید بازار رمزارزها و امکان کسب سود سریع، بسیاری از سرمایه‌گذاران خرد را جذب این بازار کرده است.
  • عدم اعتماد به ریال: کاهش ارزش پول ملی، مردم را به سمت سرمایه‌گذاری در دارایی‌های دیجیتال سوق داده است.

3. قوانین و مقررات

  • تلاش برای شفافیت: بانک مرکزی ایران و وزارت اقتصاد در حال تدوین قوانینی برای تنظیم بازار رمزارزها هستند. سند سیاستی اخیر بانک مرکزی بر هم‌راستا کردن معاملات رمزارزی با قوانین ضدپولشویی و مالیاتی تأکید دارد.
  • نگرانی‌ها: اعمال مقررات سخت‌گیرانه ممکن است کسب‌وکارهایی را که برای دور زدن تحریم‌ها از رمزارزها استفاده می‌کنند، در معرض جریمه‌های آمریکا قرار دهد.

4. چالش‌ها

  • عدم نظارت کافی: بازار رمزارزها در ایران همچنان تا حد زیادی غیرشفاف است و برخی از بازیگران از نبود نظارت سوءاستفاده می‌کنند.
  • ریسک‌های امنیتی و تحریم‌ها: استفاده از رمزارزها برای دور زدن تحریم‌ها، این بازار را در معرض توجه نهادهای بین‌المللی قرار داده و احتمال اعمال فشار بیشتر وجود دارد.
  • کمبود زیرساخت‌ها: زیرساخت‌های فنی و قانونی کافی برای پشتیبانی از رشد سالم این بازار وجود ندارد.

5. نقش بخش خصوصی

برخی کارشناسان، از جمله محمدصادق الحسینی، پیشنهاد داده‌اند که نهادهای خصوصی در تنظیم و سازماندهی بازار نقش بیشتری ایفا کنند. این کار می‌تواند ریسک‌های ناشی از نظارت مستقیم دولت را کاهش دهد.

6. چشم‌انداز آینده

  • در صورت بهبود زیرساخت‌ها و شفافیت، بازار رمزارزها می‌تواند نقشی کلیدی در تقویت اقتصاد ایران ایفا کند.
  • ورود بخش خصوصی و تنظیم مقررات منطقی می‌تواند به ایجاد تعادل میان امنیت و انعطاف‌پذیری بازار کمک کند.

به‌طور کلی، بازار رمزارزها در ایران فرصت بزرگی برای توسعه اقتصادی است، اما نیاز به مدیریت هوشمندانه و هماهنگی میان بخش‌های مختلف دارد.