آنچه در این مطلب می خوانید
چرا بانک ملی چک به طلا نیاز دارد؟
بانک ملی چک (CNB) یکی از بزرگترین سبدهای ذخایر بینالمللی را نسبت به تولید ناخالص داخلی (GDP) در جهان دارد. به عنوان یک مدیر محتاط، این بانک تلاش میکند تا این ذخایر را به کارآمدترین شکل ممکن مدیریت کند تا علاوه بر نقش آنها در سیاست پولی، در آینده سود و مزایای دیگری نیز ایجاد کنند. طلا برای تولید سکههای یادبود نیز استفاده میشود و ارزش نمادین دارد. با خرید طلا، بانک ملی چک در تلاش است تا ذخایر طلای خود را احیا کند.
مزایای طلا
طلا فراتر از قیمت و ارزش نمادین خود، مزایای زیادی دارد:
- کاهش نوسانات مالی: تحلیلهای بانک مرکزی چک نشان دادهاند که اگر این بانک 5 درصد از ذخایر بینالمللی خود را به طلا اختصاص دهد، نوسانات نتایج مالی آن کاهش مییابد.
- پایداری در برابر نوسانات بازار: در عمل، این به معنای آسیبپذیری کمتر بانک در برابر تغییرات یا نوسانات سریع در بازارهای مالی است.
- عدم همبستگی با بازار سهام: طلا هیچ همبستگی با بازار سهام ندارد، که آن را به یک مؤلفه مهم در سبد بزرگ ذخایر بینالمللی بانک مرکزی چک تبدیل میکند.
5 درصد از ذخایر بینالمللی بانک ملی چک معادل حدود 100 تن طلا است. این استراتژی به بانک کمک میکند تا ذخایر خود را متنوع کرده و پایداری بیشتری در برابر نوسانات اقتصادی جهانی ایجاد کند.

تعادل مناسب برای عملکرد بهینه
بانک ملی چک (CNB) در کنار مدیریت ذخایر بینالمللی خود به دنبال افزایش بازدهی این ذخایر است. این هدف از طریق تنوعبخشی بهتر، یعنی ایجاد ترکیب مناسب سرمایهگذاری، قابل دستیابی است. به همین دلیل، این بانک نه تنها طلا میخرد، بلکه اندازه و ساختار بخش سرمایهگذاری ذخایر بینالمللی و توزیع منطقهای سهام خود را نیز تنظیم میکند.
بانک ملی چک: سرمایهگذاری محافظهکارانه
بانک ملی چک یک سرمایهگذار محافظهکار است و بر روی قیمت طلا سفتهبازی نمیکند. این بانک فلز گرانبها را به صورت تدریجی و بر اساس “اثر میانگینگیری“ خریداری میکند. این روش توسط سرمایهگذاران برای ایجاد سبدهای سرمایه بزرگ و کاهش ریسک خرید در زمانهای نامناسب استفاده میشود.
خرید طلا از بازارهای بینالمللی
بانک ملی چک طلا را از بازارهای بینالمللی، عمدتاً از لندن، خریداری میکند. لندن به عنوان مرکز بازار طلا و یکی از بزرگترین و قدیمیترین بازارهای جهانی طلا، بهویژه بازار Loco London Precious Metals Market، شناخته میشود.

طلا چگونه درآمدزایی میکند؟
بخش عمده ذخایر طلای بانک ملی چک (CNB) بهصورت امن در لندن نگهداری میشود، جایی که میتوان آن را بهراحتی در بازارهای جهانی معامله کرد.
بانک ملی چک گاهی اوقات طلا را به بانکهای مرکزی دیگر قرض میدهد که از این طریق درآمد بهرهای کسب میکند. بنابراین، برخلاف تصور رایج، نمیتوان گفت که مالکیت طلا هیچ بازدهی فوری ایجاد نمیکند.
بخشی از طلا نیز عمدتاً برای تولید سکههای طلای بانک ملی چک، در دفتر مرکزی بانک ملی چک در پراگ (Prague) ذخیره میشود.
تاریخچه ذخایر طلای کشور
طلا از زمان تأسیس چکسلواکی (Czechoslovakia) در سال 1918، نقش اقتصادی و نمادین داشته است. داستان ذخایر طلای این کشور در میان رویدادهای بزرگ قرن بیستم پر از فراز و نشیبهای جالب است.
دوران جمهوری اول
در دوران جمهوری اول (First Republic)، طلا به عنوان یکی از ارکان اصلی پول جدید کشور – کرون چکسلواکی (Czechoslovak koruna) – نقش ایفا کرد. این ارز برای جلب اعتماد داخلی و بینالمللی نیاز به حمایت داشت. مردم سراسر چکسلواکی از طریق اهدای طلا در تقویت ذخایر طلای کشور مشارکت کردند.
دوران قبل و بعد از جنگ جهانی دوم
پیش از جنگ جهانی دوم، ذخایر طلای کشور به 96.6 تن میرسید. با این حال، جنگ خسارات قابلتوجهی به همراه داشت. دولت چکسلواکی پس از جنگ این خسارات را تقریباً 45.5 تن برآورد کرد. تنها بخشی از طلا بازیابی شد و عمده آن تا سال 1982 به چکسلواکی بازگردانده نشد.
پس از تأسیس جمهوری چک
در ژانویه سال 1993، با تأسیس جمهوری چک (Czech Republic)، بانک ملی چک63.3 تن طلا در اختیار داشت. اما پس از تصمیم هیئت مدیره بانک برای فروش عمده طلا پس از سال 1998، تنها 14 تن طلا در خزانههای بانک مرکزی چک باقی ماند.
در سال 2019، ذخایر طلای بانک مرکزی به 8 تن کاهش یافت که کمترین میزان در تاریخ آن بود.
این کاهش در ذخایر طلا، همراه با تصمیمات تاریخی و اقتصادی، مسیر خاصی را برای مدیریت منابع مالی این کشور ترسیم کرده است.

احیای ذخایر طلای کشور
بانک ملی چک (CNB) از سال 2022 دوباره شروع به خرید طلا کرده و به تدریج ذخایر طلای کشور را احیا میکند. در حال حاضر، این بانک بیش از 50 تن از این فلز گرانبها را در اختیار دارد.
طبق برنامهریزی، تا سال 2028 ذخایر بینالمللی بانک ملی چک شامل 100 تن طلا خواهد بود که بالاترین میزان در تاریخ این کشور خواهد بود.

شمشهای طلا یا قالبهای طلا؟
شمشهای طلا (Gold Bars) معمولاً در قالبهای باز ریختهگری میشوند. اصطلاح رایج “آجر” (Brick) به دلیل دو شکل اصلی آنها به کار میرود:
- یک مکعب مستطیل با لبهها و گوشههای گرد.
- یک هرم چهاروجهی ناقص با پایه مستطیل.
اما چه اطلاعاتی روی آنها مشخص شده است؟

استانداردهای ذخایر طلای بانکهای مرکزی
ذخایر طلای بانکهای مرکزی معمولاً از “شمشهای استاندارد” تشکیل میشود، که برجستهترین آنها شمشهای Good Delivery هستند. این شمشها مطابق با مشخصات انجمن بازار شمش لندن (LBMA) تولید میشوند و برای معامله در بازارهای بینالمللی فلزات گرانبها استفاده میشوند.
مشخصات شمشهای Good Delivery
- عیار: حداقل 995 در هزار
- وزن: بین 350 تا 430 اونس تروا (حدود 10.9 تا 13.4 کیلوگرم)، که بیشتر اوقات 400 اونس تروا (حدود 12.4 کیلوگرم) است.
- مشخصات حکشده روی شمشها:
- شماره سریال شمش
- عیار یا خلوص
- سال تولید
- نشان پالایشگاه
پالایشگاههای معتبر
پالایشگاههای معتبری که این شمشها را تولید میکنند، در فهرست Good Delivery انجمن LBMA قرار دارند. در سراسر جهان تنها چند ده پالایشگاه بینالمللی شناختهشده وجود دارد که این استانداردها را رعایت میکنند.
شمشهای کوچکتر برای مصارف تجاری و سرمایهگذاری
برای مصارف تجاری و سرمایهگذاری، شمشهای کوچکتر – به صورت ریختهگری یا ضربشده – تولید میشوند. این شمشها برای نهادهای مختلف از جمله افراد حقیقی تولید میشوند و وزن آنها میتواند از 1 گرم شروع شود یا به واحدهای منطقهای مانند بات (Baht)، چی (Chi)، دون (Don)، مثقال (Mesghal)، تایل (Tael) و تولا (Tola) باشد.
این شمشهای کوچکتر بیشتر برای سرمایهگذاران خصوصی یا استفاده تجاری در بازارهای محلی تولید میشوند.