آنچه در این مطلب می خوانید
رودیم یکی از نادرترین و گران‌ترین فلزات غیر رادیو اکتیو، در جهان است که به دلیل کمیابی و کاربردهای صنعتی‌اش توجه بسیاری را به خود جلب کرده است. این فلز کمیاب و گرانبها در گروه فلزات پلاتین قرار دارد و به‌دلیل ویژگی‌های شیمیایی خاص، مقاومت در برابر حرارت و اکسیداسیون، در صنایع مختلف نقش اساسی ایفا می‌کند.
رودیم چیست؟
رودیم فلزی نقره‌ای-سفید است که به دلیل مقاومت فوق‌العاده‌ای که در برابر دماهای بالا و اکسیداسیون دارد، در کاربردهای صنعتی بسیار ارزشمند است. نقطه ذوب آن نزدیک به ۱,۹۶۴ درجه سلسیوس است که آن را برای استفاده در محیط‌های با عملکرد بالا ایده‌آل می‌سازد.
مناطق اصلی تولید رودیوم و فرآیند استخراج آن
رودیم، در ماسه‌های رودخانه‌ای در آمریکای شمالی و جنوبی، و همچنین در آفریقای جنوبی وجود دارد. علاوه بر این، در سنگ‌های معدنی سولفید مس نیکل در استان انتاریو کانادا نیز می‌توان آن را پیدا کرد. رودیم به‌طور تجاری به‌عنوان یک محصول فرعی از فرآیند پالایش مس و نیکل به دست می‌آید. ۸ کشور عمده که در تولید این فلز نقش دارند عبارتند از:
- آفریقای جنوبی
- ایالات متحده آمریکا
- فنلاند
- کلمبیا
- بوتسوانا
- زیمباوه
- روسیه
- کانادا
آفریقای جنوبی به لطف ذخایر غنی فلزات گروه پلاتینی، تولید جهانی رودیوم را تحت سلطه دارد. کشورهای دیگر، از جمله روسیه، کانادا و ایالات متحده، به میزان کمتری مشارکت دارند.
نقش رودیم در صنعت خودرو
حدود ۹۰٪ از تولید جهانی رودیم در مبدل‌های کاتالیزوری خودروها استفاده می‌شود، جایی که به کاهش انتشار گازهای سمی از اگزوز خودرو کمک می‌کند. با افزایش تقاضا برای کاهش آلایندگی‌ها و استانداردهای سختگیرانه‌تر در زمینه کنترل آلودگی، تقاضا برای رودیم به شدت افزایش یافته است.
کمیابی و سختی استخراج
رودیم، یکی از نادرترین فلزات در پوسته زمین است و تنها ۰.۰۰۰۰۳۷ قسمت در میلیون از آن وجود دارد. این کمیابی باعث می‌شود که استخراج رودیم دشوار و هزینه‌بر باشد، و در نتیجه تولید آن به شدت تحت تأثیر عرضه و تقاضا در بازارهای جهانی است.
ضروری در بیشتر از خودروها
فراتر از کاربردهای خودرویی، رودیوم در جواهرات برای پوشش طلا یا نقره سفید استفاده می‌شود تا درخشندگی و دوام بیشتری به آن بدهد. همچنین در الکترونیک، ابزارهای نوری و حتی در دستگاه‌های ذخیره‌سازی داده‌ها یافت می‌شود. خواص شیمیایی غیر فعال و ویژگی‌های بازتابی آن باعث می‌شود که در زمینه‌هایی که عملکرد و قابلیت اطمینان اهمیت زیادی دارند، یک دارایی ارزشمند باشد.
جذابیت سرمایه‌گذاری
برای سرمایه‌گذاران، کمیابی شدید و کاربرد صنعتی رودیوم آن را به یک فرصت جذاب تبدیل می‌کند. بازار آن کوچک و اغلب نوسانی است، اما این بدان معنی است که فضای زیادی برای سود قابل توجه وجود دارد—به‌ویژه در دوره‌هایی که عرضه محدود و تقاضا بالا است.
با این حال، باید ذکر کرد که سرمایه‌گذاری در رودیم به سادگی خرید طلا یا نقره به‌طور مستقیم نیست. به دلیل کمیابی این فلز، معمولاً از طریق فروشندگان تخصصی یا صندوق‌های سرمایه‌گذاری مبادله می‌شود و نه به صورت شمش یا سکه‌های فیزیکی.
آینده رودیم
با فشار صنعت خودروسازی جهانی به کاهش آلایندگی‌ها و علاقه رو به رشد به فناوری‌های تجدیدپذیر، پیش‌بینی می‌شود که نقش رودیوم فقط افزایش یابد. ویژگی‌های شیمیایی منحصر به فرد آن، همراه با عرضه محدود جهانی، به این معنی است که احتمالاً یکی از پرتقاضاترین فلزات بازار باقی خواهد ماند.
پس در حالی که طلا هنوز در جعبه‌های جواهرات و خزانه‌های بانکی می‌درخشد، این رودیوم است که به آرامی در حال رانندگی نوآوری است و قیمت بالایی برای آن به همراه دارد.
