موتور اقتصادی جنگ| ردیابی نقش ارز فیات در درگیری‌های جهانی

زمانی که ساتوشی ناکاموتو (Satoshi Nakamoto) بیت کوین را ایجاد کرد، بسیاری آن را راه‌حلی برای رفع معایب پول فیات می‌دانستند. در طول تاریخ، حدود 800 ارز فیات آمده و رفته‌اند و بسیاری از آنها در نهایت شکست خورده‌اند. جالب است که دلایل اصلی برای استقرار سیستم فیات برای بسیاری همچنان مبهم باقی مانده است. برخی چنین استدلال می‌کنند که دولت‌ها برای تداوم فساد و تامین مالی درگیری‌های جهانی بی‌پایان، این ارزها را طراحی کرده‌اند. به طور خلاصه، اکثر ارزهای فیات یا از فعالیت‌های نظامی حمایت کرده‌اند و یا از غول‌های مالی که از چنین تلاش‌هایی سود می‌برند، محافظت کرده‌اند.

میراث جنگ محور ارزهای فیات

قابل توجه است که رابرت کندی جونیور (Robert Kennedy Jr.)، نامزد ریاست جمهوری ایالات متحده، اخیراً اظهار داشته است: “ارز فیات برای تامین مالی جنگ ابداع شد.” این ادعایی جسورانه است، اما تاریخ ادعای کندی را تا حد زیادی تایید می‌کند. قرن‌ها پیش، مردم با کالاها و فلزات گرانبها که به صورت سکه ساخته شده بودند، معامله می‌کردند. این رویه در زمان سلسله یوان (Yuan Dynasty) در چین (1271-1368 پس از میلاد) در زمان کوبلای خان (Kublai Khan) تغییر کرد.

ارز فیات، در اصل، پول صادر شده توسط دولت است که به کالایی ملموس مانند طلا یا نقره مرتبط نیست. ارزش آن از اعتماد و ایمان شهروندان به آن ناشی می‌شود. بر خلاف پول کالایی که بر پایه پول مادی یا پول نماینده استوار بوده و به معنای داشتن حقی روی یک کالا است، پول فیات از طریق حمایت دولت ارزش خود را به دست می‌آورد. اسکناس جیائوچائو (Jiaochao) در زمان سلسله یوان یکی از اولین نمونه‌های ارز فیات بود.

آیا جیائوچائو برای تامین مالی جنگ‌ها استفاده می‌شد؟ بله، البته. سیستم نوپای فیات تا سال 1368 از مبارزات نظامی قابل‌توجهی پشتیبانی کرد. اسکناس‌های جیائوچائو برای تامین مالی ماجراجویی‌هایی مانند فتح سلسله سونگ (Song Dynasty) و تهاجم به ژاپن، جنوب شرقی آسیا و جاوه (Java) استفاده شد. کنترل پولی متمرکز به رهبران سلسله یوان قدرت مالی بیشتری داد که بیشتر آن برای انجام عملیات‌های نظامی استفاده می‌شد. با این حال، مانند دیگر پول‌های کاغذی اولیه چین، جیائوچائو از چاپ بیش از حد رنج می‌برد که به افزایش تورم منجر شد.

پس از سلسله یوان، سلسله مینگ (Ming Dynasty) سکه‌های فلزی را احیا کرد و بر استفاده از نقره تاکید نمود. با این حال، آنها همچنین ارز فیات را مجدداً عرضه کردند. به دلیل چالش‌هایی مانند تورم افسارگسیخته، که یادآور دوران یوان بودند، ارز کاغذی دا مینگ بائوچائو (Da Ming Baochao) چاپ شده در سلسله مینگ مورد توجه قرار گرفت. این اسکناس‌ها عمدتاً برای تامین مالی جنگ بزرگ آسیای شرقی (1592-1598) یا جنگ ایمجین (Imjin War) مورد استفاده قرار گرفتند. در سال 1656، بانک استکهلمز (Stockholms Banco) در سوئد، که به عنوان اولین بانک مرکزی جهان شناخته می‌شود، نیز از پول فیات خود، با نام “Stockholms Banco sedlar” برای تامین مالی جنگ‌ها استفاده کرد.

این ارز فیات سوئدی برای تامین بودجه جنگ‌هایی مانند جنگ سی ساله (Thirty Years’ War)، جنگ دوم شمال (Second Northern War) و جنگ اسکن (Scanian War) استفاده شد. اما این مدل ارز فیات پایدار نبود و در نهایت دچار تزلزل شد و سوئد را در اولین بحران بانکی خود فرو برد. در ایالات متحده، پول فیات هم از جنگ انقلابی و هم از جنگ داخلی حمایت می‌کرد. در حالی که ارز قاره‌ای (Continental Currency)، اولین سکه‌ای که برای ایالات متحده ضرب شد، سقوط کرد، و ارزش دلار که از جنگ داخلی حمایت می‌کرد، به طور قابل توجهی کاهش یافت.

ایالات متحده زمانی به استاندارد طلا پایبند بود، اما این رویه با برگزاری کنفرانس برتون وودز (Bretton Woods) و شوک نیکسون (Nixon Shocks) در سال 1971 تغییر کرد. در این سال، ریچارد نیکسون (Richard Nixon)، سی و هفتمین رئیس جمهور ایالات متحده، تبدیل دلار آمریکا به طلا را تعلیق کرد. از آن زمان، ایالات متحده درگیر یک زنجیره ناگسستنی از درگیری‌ها بوده است. بسیاری بر این باور هستند که این اقدام نیکسون با هدف حمایت از جنگ ویتنام پس از تردید فرانسه در مورد ذخایر طلای ایالات متحده صورت گرفت.

تاریخ نشان می‌دهد که ارزهای فیات اغلب با جنگ و کارهای خلاف در هم آمیخته می‌شوند. برخی عقیده دارند که ارز فیات در رویدادهایی مانند بحران وام مسکن 2007-2008، همه‌گیری بیماری کووید-19 در سال 2020 و کمک‌های مالی متعدد نقش داشته است. به جای کاهش محتوای فلزی مانند آن چه رومی‌ها انجام دادند، برنامه‌ریزان اصلی ارز فیات مدرن کنترل گسترده‌ای را از طریق چاپ پول و تعدیل نرخ بهره اعمال می‌کنند. مشاهدات کندی برای بسیاری از حامیان ارزهای جایگزین صادق است، که جرقه‌ای را برای جدایی بین دولت و واحد پولی ایجاد کرد، و احساساتی را برای جدایی کلیسا از دولت برانگیخت.

دولت‌ها می‌توانند ارزهای فیات را برای تقویت مجتمع نظامی-صنعتی به طرق مختلف دستکاری کنند. بانک‌های مرکزی می‌توانند پول بیشتری چاپ کنند و مستقیماً بودجه پروژه‌های دفاعی را تأمین نمایند و در عین حال نرخ‌های بهره پایینی را برای تحریک استقراض و تامین هزینه‌های نظامی تعیین کنند. با مواجه شدن با کسری مخارج، دولت‌ها می‌توانند اوراق قرضه منتشر کنند و عملاً برای تامین مالی جاه‌طلبی‌های نظامی خود وام بگیرند. یک ارز قوی که با استفاده از ذخایر ارزی تقویت شود، می‌تواند واردات مرتبط با اقدامات دفاعی را مقرون‌به‌صرفه‌تر کند.

چنین اهرم‌های مالی، در عین حال که قوی هستند، با خطراتی همراه هستند. همان طور که تاریخ نشان می‌دهد، اتکای طولانی‌مدت به این استراتژی‌ها می‌تواند به تورم، کاهش قدرت خرید عمومی و تزلزل بالقوه اعتماد به ارز منجر شود. با گذشت زمان، اقدامات نامناسب می‌تواند سلامت کلی اقتصادی یک ارز فیات را به خطر بیندازد و در نهایت به شکست آن منجر شود.

نظر شما در مورد ارتباط ارزهای فیات با جنگ و فساد چیست؟ شما می‌توانید نظرات خود را در قسمت دیدگاه با ما به اشتراک بگذارید.