بر اساس اطلاعات وزارت بازرگانی و صنعت هند، ارزش تبادلات تجاری بین ایران و هند در سال ۲۰۲۳ به ۱.۸۳۶ میلیارد دلار رسید.
تبادلات تجاری بین دو کشور در سال ۲۰۲۳ نسبت به سال قبل از آن ۲۶ درصد کاهش یافته است، در حالی که این رقم در سال ۲۰۲۲، ۲.۴۹۹ میلیارد دلار گزارش شده بود.
بر اساس داده‌های وزارت هند، ایران در سال گذشته کالاهایی به ارزش ۶۹۹ میلیون دلار به هند صادر کرده است که تغییر قابل توجهی نسبت به سال ۲۰۲۲ نداشته است.
محصولات نفتی در صدر کالاهای وارداتی هند از ایران در سال ۲۰۲۳ قرار داشته و هند در این سال ۲۲۱ میلیون دلار از این محصولات را از ایران وارد کرده است. واردات محصولات نفتی ایرانی توسط هند در سال ۲۰۲۳ نسبت به سال قبل ۲۶ درصد افزایش یافته است.
مواد اولیه برای تولید رنگ و انواع میوه‌ها نیز از جمله کالاهای صادراتی عمده به هند در سال ۲۰۲۳ بوده‌اند.
صادرات هند به ایران در ماه‌های ژانویه تا دسامبر ۲۰۲۳، ۳۵ درصد کاهش یافت و به ۱.۱۸۷ میلیارد دلار رسید. در سال قبل، هند ۱.۸۴۷ میلیارد دلار کالا به ایران صادر کرده بود.
برنج در صدر محصولات صادراتی هند به ایران در سال ۲۰۲۳ قرار داشت. صادرات برنج هند به ایران در سال ۲۰۲۳، ۳۴ درصد کاهش یافت و از ۱.۹۸ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۲ به ۷۲۳ میلیون دلار رسید.
صادرات چای هند به ایران نیز تقریبا یک سوم کاهش یافت و از ۸۶ میلیون دلار در سال ۲۰۲۲ به ۳۰ میلیون دلار در سال ۲۰۲۳ رسید. با این حال، صادرات میوه هند به ایران ۱۴ درصد افزایش یافت و به ۵۵ میلیون دلار رسید و صادرات ادویه جات ۲۸ درصد کاهش یافت و به ۱۵ میلیون دلار رسید.
سابقه تاریخی روابط اقتصادی ایران و هند
تبادلات تجاری بین ایران و هند دارای سابقه‌ای طولانی و تاریخی است که به دوران باستان بازمی‌گردد. این روابط از زمان جاده ابریشم، که مسیری برای تجارت بین شرق و غرب بود، شکل گرفته و به مرور زمان با پیشرفت‌های مختلف، توسعه یافته است. تبادلات تجاری بین این دو کشور شامل موارد مختلفی بوده است، از جمله نفت و گاز، محصولات پتروشیمی، فولاد، مواد غذایی، محصولات کشاورزی، دارو و تجهیزات پزشکی، پوشاک و صنایع دستی.
تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران، به ویژه تحریم‌های نفتی، تاثیر قابل توجهی بر روابط اقتصادی بین ایران و هند داشته‌اند. این تحریم‌ها مانع از دسترسی آسان ایران به بازارهای جهانی و سیستم مالی بین‌المللی شده و به نوبه خود، بر تجارت بین دو کشور تاثیر گذاشته است. هند به عنوان یکی از بزرگترین خریداران نفت ایران، برای حفظ روابط تجاری خود با ایران در حالی که تلاش می‌کند با مقررات تحریم‌ها سازگار باشد، مجبور به پیدا کردن راه‌حل‌های خلاقانه و راه‌های پرداخت متنوع، از جمله توافقات تجارت مبادله‌ای و استفاده از ارزهای ملی برای تسویه حساب‌ها شده است.
با وجود تحریم‌ها، هند و ایران همچنان به دنبال راه‌هایی برای تقویت و گسترش روابط اقتصادی خود هستند، به ویژه از طریق پروژه‌های توسعه‌ای مانند توسعه بندر چابهار که اهمیت استراتژیکی برای هر دو کشور دارد و می‌تواند به عنوان مسیری برای دور زدن تحریم‌ها عمل کند. این پروژه‌ها و تلاش‌ها نشان‌دهنده اراده مشترک برای حفظ و تقویت روابط دوجانبه علی‌رغم چالش‌های ناشی از تحریم‌ها است.
