حجت‌الله عبدالملکی، دبیر شورای عالی مناطق آزاد ایران، گفت که کشور در حال مذاکره با 21 کشور مختلف برای ایجاد مناطق آزاد مشترک است، که با شش تای آن‌ها اسناد توافق نیز امضا شده است.
عبدالملکی روز دوشنبه به ایرنا گفت که نسل جدیدی از مناطق آزاد در جهان در حال شکل‌گیری است که بر اساس همکاری‌های بین‌المللی استوار است، و افزود: “ایران یکی از کشورهای پیشرو در این زمینه است، ما در حال حاضر مناطق آزاد مشترکی داریم که بر اساس همکاری‌های بین‌المللی شکل گرفته‌اند و دارای مدل‌های مختلفی هستند.”
این مقام رسمی اظهار داشت که کشورهای همسایه در اولویت برای ایجاد مناطق آزاد مشترک قرار دارند.
او توضیح داد: “همکاری با افغانستان، پاکستان، قطر، امارات متحده عربی، عراق، سوریه، ترکیه، ترکمنستان، ارمنستان، قرقیزستان، ازبکستان، روسیه و کشورهای دوردست مانند چین در دستور کار قرار دارد و ما در تلاش برای ایجاد یک شبکه از مناطق آزاد به منظور شکل‌دهی زنجیره‌های اقتصادی با کشورهای دوست و همسایه در منطقه هستیم.”
عبدالملکی افزود: “ما جلسات و بحث‌هایی را با مقامات ارشد بسیاری از کشورهای مذکور داشته‌ایم و سرمایه‌گذاران در این زمینه اقداماتی انجام داده‌اند تا اگر طبق برنامه پیش برویم، بتوانیم در فضای تعاملات بین‌المللی بر اساس دیپلماسی اقتصادی، که به نوعی الگوی عملی محسوب می‌شود، به اهداف خود دست یابیم.”
این مقام رسمی همچنین اظهار داشت که 10 منطقه آزاد جدید در کشور تاسیس شده است که از این تعداد سه منطقه در حال حاضر فعال هستند، هفت منطقه در دو ماه آینده شروع به فعالیت خواهند کرد و سه منطقه در سال آینده (که از 20 مارس آغاز می‌شود) افتتاح خواهند شد.
عبدالملکی تاکید کرد که واردات کالاهای مصرفی در این مناطق جدید محدود خواهد شد تا واردات به سمت تولید و صادرات هدایت شود.
ایجاد مناطق آزاد تجاری تاکنون چه نقشی در اقتصاد ایران داشته اند؟
ایجاد مناطق آزاد تجاری در ایران نقش مهمی در توسعه اقتصادی کشور ایفا کرده است. این مناطق به عنوان موتورهای رشد اقتصادی، تأثیرات چشمگیری بر جذب سرمایه‌گذاری خارجی، افزایش صادرات غیرنفتی، ایجاد اشتغال و توسعه فناوری داشته‌اند. در ادامه به برخی از نقش‌های کلیدی مناطق آزاد در اقتصاد ایران اشاره می‌شود:
- جذب سرمایه‌گذاری خارجی و داخلی: مناطق آزاد با ارائه مشوق‌هایی مانند معافیت‌های مالیاتی، سهولت در انتقال سرمایه و تسهیلات گمرکی، محیط جذابی برای سرمایه‌گذاران ایجاد کرده‌اند. این امر منجر به جذب سرمایه‌گذاری‌های قابل توجهی در بخش‌های مختلف اقتصادی شده است.
- افزایش صادرات غیرنفتی: مناطق آزاد نقش مهمی در تنوع‌بخشی به سبد صادراتی ایران و کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی داشته‌اند. تولید و صادرات کالاها و خدمات در این مناطق به بازارهای جهانی تقویت شده است.
- ایجاد اشتغال: مناطق آزاد با ایجاد فرصت‌های جدید کسب‌وکار و جذب سرمایه‌گذاری‌ها به ایجاد اشتغال در مناطق مختلف کشور کمک کرده‌اند. این امر به بهبود وضعیت اقتصادی مناطق و افزایش سطح زندگی مردم منجر شده است.
- توسعه زیرساخت‌ها و فناوری: تمرکز بر روی توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل، ارتباطات و فناوری در مناطق آزاد، زمینه‌ساز پیشرفت‌های فناورانه و بهبود شبکه‌های حمل‌ونقل کشور شده است.
- توسعه گردشگری و فرهنگ: برخی از مناطق آزاد با تمرکز بر جذب گردشگران خارجی و داخلی و توسعه فرهنگی، به تقویت بخش گردشگری و معرفی فرهنگ و هنر ایران به جهان کمک کرده‌اند.
به طور کلی، مناطق آزاد تجاری نقش مهمی در تسهیل تجارت بین‌المللی، تقویت اقتصاد ملی و توسعه پایدار در ایران داشته‌اند.
