آنچه در این مقاله می خوانید
رسانه‌های ایرانی از افزایش شاخص فلاکت در طول سال گذشته در ۲۵ استان ایران خبر داده‌اند.
وب‌سایت اقتصادی اکو ایران در گزارشی اعلام کرده است که در پاییز ۲۰۲۳، شاخص فلاکت در سراسر کشور ۵۲ واحد بوده است.
بر اساس گزارش اکو ایران، این پاییز، سطح فلاکت در مناطق شهری ۵۲.۳ واحد، در حالی که در مناطق روستایی ۵۱.۷ واحد بوده است، که نشان‌دهنده ۰.۶ واحد نرخ فلاکت بالاتر در شهرها نسبت به روستاها است.
این گزارش نشان می‌دهد که بالاترین سطح فلاکت در شهرهای استان لرستان با ۶۴.۲ واحد است.
چهارمحال و بختیاری، یزد، و سیستان و بلوچستان دیگر استان‌هایی هستند که بالاترین سطوح فلاکت را در شهرهای خود دارند.
از سوی دیگر، پایین‌ترین سطح فلاکت در شهرهای استان تهران ۴۴.۵ واحد است.
برخی از کارشناسان بر این باورند که شاخص فلاکت از وضعیت واقعی در ایران فاصله دارد چون تهیه آمار تورم و بیکاری در ایران شامل دستکاری اعداد و تعاریف اقتصادی توسط نهادهای دولتی می‌شود. بنابراین، کارشناسان مستقل همیشه وضعیت واقعی را شدیدتر از ارقام اعلام شده توسط نهادهای دولتی در نظر می‌گیرند.
شاخص فلاکت یک معیار اقتصادی است که به منظور ارزیابی سطح رفاه یا ناراحتی اقتصادی در یک کشور یا منطقه به کار می‌رود. این شاخص از جمع دو عامل اصلی تورم و بیکاری به دست می‌آید. به بیان دیگر، شاخص فلاکت بیان‌گر فشارهای اقتصادی است که مردم به دلیل افزایش سطح قیمت‌ها (تورم) و نبود فرصت‌های شغلی (بیکاری) با آن روبرو هستند.
برای محاسبه شاخص فلاکت، ابتدا نرخ تورم سالانه و نرخ بیکاری سالانه یک کشور را پیدا می‌کنند. سپس، این دو نرخ را با یکدیگر جمع می‌زنند. نتیجه، عددی است که نشان‌دهنده شاخص فلاکت در آن کشور یا منطقه است. هرچه این عدد بالاتر باشد، نشان‌دهنده سطح بالاتری از ناراحتی اقتصادی در جامعه است.
به عنوان مثال، اگر کشوری نرخ تورم ۲۰ درصد و نرخ بیکاری ۱۰ درصد داشته باشد، شاخص فلاکت آن ۳۰ (۲۰+۱۰) خواهد بود. این شاخص به تصمیم‌گیرندگان سیاسی و اقتصادی کمک می‌کند تا درک بهتری از وضعیت اقتصادی جامعه داشته باشند و برنامه‌هایی برای بهبود شرایط اقتصادی تدوین کنند.
شاخص فلاکت در ایران از ابتدای انقلاب آن تاکنون چه تغییراتی داشته است؟
تحلیل تغییرات شاخص فلاکت در ایران از ابتدای انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷ تاکنون، نیازمند بررسی دقیق داده‌های اقتصادی از جمله نرخ تورم و بیکاری در طول این دوره است. از آنجا که این اطلاعات به صورت مستمر و با دقت متفاوتی ثبت و منتشر شده‌اند، بررسی دقیق آن‌ها می‌تواند چالش‌برانگیز باشد. با این حال، می‌توان به طور کلی گفت که شاخص فلاکت در ایران دوره‌های مختلفی از نوسانات را تجربه کرده است که تحت تاثیر عوامل متعددی از جمله تحولات سیاسی، تحریم‌های بین‌المللی، نوسانات قیمت نفت و سیاست‌های اقتصادی داخلی بوده است.
در دهه اول انقلاب، ایران شاهد افزایش چشمگیر نرخ تورم به دلیل جنگ با عراق و افزایش هزینه‌های دولت بود. این افزایش تورم به همراه نرخ بیکاری بالا، شاخص فلاکت را به سطوح بالایی رساند. در دهه‌های بعد، با تغییرات سیاستی و تلاش برای اصلاحات اقتصادی، نوسانات در شاخص فلاکت ادامه داشت، اما الگوی مشخصی از کاهش یا افزایش مداوم را نمی‌توان به صورت قاطع مشاهده کرد.
در سال‌های اخیر، به ویژه با اعمال مجدد تحریم‌های بین‌المللی و کاهش درآمدهای نفتی، ایران با چالش‌های اقتصادی عمده‌ای روبرو شده که این مسائل بر نرخ تورم و بیکاری و در نتیجه بر شاخص فلاکت تاثیر گذاشته است. تورم بالا و رشد اقتصادی محدود، به ویژه در سال‌های اخیر، شاخص فلاکت را به سطوح بالایی رسانده است.
به طور خلاصه، شاخص فلاکت در ایران در طول چهار دهه گذشته دوره‌هایی از افزایش و کاهش را تجربه کرده است که نشان‌دهنده تغییرات اقتصادی و تاثیر عوامل داخلی و خارجی بر اقتصاد ایران است. برای دستیابی به تحلیل دقیق‌تر، مطالعه و بررسی گزارش‌های اقتصادی معتبر و تاریخی ضروری است.
