آنچه در این مقاله می خوانید
تهران و مسکو در حال نهایی‌کردن پیش‌نویس قراردادی برای اجرای توافقنامه ساخت راه‌آهن رشت-آستارا هستند.
در جلسه‌ای که بین سرگئی پاولوف، معاون وزیر راه‌آهن روسیه، و کاظم جلالی، سفیر ایران در روسیه، برگزار شد، دو طرف بر تدوین قرارداد برای اجرای توافقنامه ساخت راه‌آهن رشت-آستارا تأکید کردند.
طی این جلسه، دو طرف راه‌های توسعه حمل‌ونقل در چارچوب کریدور حمل‌ونقل بین‌المللی شمال-جنوب (INSTC) را بررسی کردند.
بر اساس گزارش منتشرشده در وب‌سایت وزارت راه و شهرسازی ایران، علاوه بر این، دو طرف روند همکاری‌های دوجانبه در زمینه ساخت راه‌آهن رشت-آستارا در چارچوب کریدور حمل‌ونقل بین‌المللی شمال-جنوب را مورد بررسی قرار دادند.
معاون وزیر راه‌آهن روسیه در این جلسه اذعان داشت که حمل بار کانتینری از سمت شرقی کریدور حمل‌ونقل بین‌المللی شمال-جنوب از طریق گمرک‌های سرخس و اینچه برون در سه ماهه اول سال جاری (ماه‌های ژانویه تا مارس) نسبت به دوره مشابه سال گذشته، رشد ۴۰۰ درصدی داشته است.
پاولوف افزود که گفتگوها بین تهران و مسکو برای تعیین تعرفه حمل کود شیمیایی و زغال سنگ از روسیه به ایران، امارات متحده عربی و هند ادامه دارد.
ایران و روسیه، که هر دو تحت تحریم‌های شدید غربی قرار دارند، در تاریخ ۱۷ مه توافقنامه‌ای بلندمدت درباره ساخت یک راه‌آهن را امضا کردند که شهرهای شمالی ایران، رشت و آستارا را به هم متصل می‌کند.
این راه‌آهن به طول ۱۶۲ کیلومتر (۱۰۰.۶ مایل)، یک عنصر حیاتی از کریدور حمل‌ونقل بین‌المللی شمال-جنوب است. این کریدور شامل حمل‌ونقل جاده‌ای، ریلی و دریایی می‌شود و جابجایی کالا بین روسیه و هند از طریق ایران را تسهیل می‌کند.
در یک کنفرانس ویدئویی، ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور ایران، و ولادیمیر پوتین، همتای روسی‌اش، در مراسمی در تهران که در طی آن، وزرای حمل و نقل دو کشور توافقنامه‌ای را امضا کردند، سخنرانی کردند.
رئیسی از پوتین و دولت روسیه برای مشارکت‌شان در این طرح تشکر کرد و به آن به عنوان “گام استراتژیک مهمی” در همکاری‌های دوجانبه اشاره کرد که به نفع تمام کشورهای درگیر در کریدور حمل‌ونقل بین‌المللی شمال-جنوب (INSTC) خواهد بود. پوتین نیز از این رویداد به عنوان “لحظه‌ای برجسته برای زیرساخت‌های حمل‌ونقل جهانی” یاد کرد.
بر اساس این توافق، فدراسیون روسیه ۱.۶ میلیارد یورو در این مسیر راه‌آهن سرمایه‌گذاری خواهد کرد.
ایران به عنوان یک بازیگر کلیدی در کریدور حمل‌ونقل بین‌المللی شمال-جنوب شناخته شده و از تحقق کامل آن به شدت بهره‌مند خواهد شد. آن چنان که توسط رسانه امواج گزارش شده است، به نظر می‌رسد که دولت رئیسی به طور قابل توجهی بر تبدیل شدن ترانزیت به یک منبع درآمد اصلی حساب کرده است. اما ایران از این پروژه به روش‌های بیشتری سود خواهد برد.
عملیاتی شدن این کریدور می‌تواند به بهبود روابط بین ایران و هند منجر شود و دهلی نو را بیشتر با منافع منطقه‌ای تهران همسو کند.
پروژه راه‌آهن رشت-آستارا، به عنوان یک عنصر حیاتی از کریدور حمل‌ونقل بین‌المللی شمال-جنوب، به دلیل هزینه‌ها، مشکلات مهندسی و لجستیکی برای سال‌ها متوقف شده است.
آیت‌الله سید علی خامنه‌ای، رهبر انقلاب اسلامی، در دیدار خود با پوتین در تهران در جولای سال ۲۰۲۲، بر اهمیت تکمیل این بخش از راه‌آهن تأکید کرد.
تاسیس دفتر جدید وی‌تی‌بی (VTB) در تهران بخشی از تلاش‌های مستمر ایران و روسیه برای اتصال سیستم‌های بانکی خود است.
دو کشور در تاریخ ۲۹ ژانویه توافقنامه‌ای برای اتصال سیستم‌های پیام‌رسان بین بانکی خود امضا کردند.
به دلیل تحریم‌های غربی، هر دو کشور از سوئیفت (SWIFT)، یک سرویس پیام‌رسانی مالی مستقر در بلژیک، محروم شده‌اند.
هر دو کشور ایران و روسیه در پی بهره‌برداری از مزایای اقتصادی افزایش ترانزیت در شرایطی هستند که تحت تاثیر تحریم‌های غربی قرار دارند.
دولت رئیسی به دنبال کاهش اثرات منفی تحریم‌ها از طریق فاصله گرفتن از دلار در تجارت و برقراری کانال‌های بانکی و پرداخت مستقیم خارج از سیستم بانکی بین‌المللی است.
