آنچه در این مقاله می خوانید
با وجودی که ایران و چین روابط سیاسی و اقتصادی قوی و برجسته‌ای دارند، مردم دو کشور چندان اطلاعاتی درباره یکدیگر ندارند؛ پس دولت‌های ایران و چین چه اقداماتی باید انجام دهند تا این دانش دوجانبه را ارتقا دهند؟
برای دریافت دیدگاه‌ها و پاسخ‌هایی به این سؤال، روزنامه تهران تایمز مصاحبه‌ای با شن شیوی (Shen Shiwei)، خبرنگار شبکه تلویزیونی جهانی چین (CGTN) و پژوهشگر مسائل بین‌المللی و همکاری BRI انجام داده است.
با وجودی که روابط تجاری و سیاسی ایران و چین قابل توجه است، مردم دو ملت به میزانی که لازم است، درباره یکدیگر اطلاعات کافی ندارند. نظر شما در این زمینه چیست و چه کارهایی باید برای بهبود روابط بین دو کشور در این زمینه انجام شود؟
در واقع، چین و ایران دوستان قدیمی و شرکای خوبی هستند و دو کشور از دوران باستان یکدیگر را می‌شناسند. برای قرن‌ها، جاده‌های زمینی و دریایی ابریشم دو تمدن کهن را به یکدیگر متصل کرده و آن‌ها با سازگاری با هم زندگی کرده‌اند. جاده ابریشم تبادلات بین دو طرف را در زمینه‌های تجارت، هنر و فرهنگ تقویت کرده است.
در دوران مدرن، زبان، فرهنگ و آموزش نقش مهمی در درک متقابل بین مردم دو کشور به ویژه نسل جوان‌تر ایفا می‌کنند. چین یکی از اولین کشورهایی است که آموزش و تدریس زبان فارسی را آغاز کرده است. در حال حاضر، بیش از دوازده دانشگاه در چین مراکز آموزش زبان و فرهنگ فارسی و مراکز تحقیقاتی ایرانیان را تأسیس کرده‌اند. تعداد روزافزونی از دانشجویان ایرانی در حال تحصیل زبان چینی در مؤسسات کنفوسیوس (Confucius Institutes) محلی هستند یا برای دریافت مدارک تحصیلی به چین می‌روند. طبق گفته سفارت ایران در چین، در حال حاضر بیش از ۳,۰۰۰ دانشجوی ایرانی در چین مشغول به تحصیل هستند.
همزمان با این که چین به دومین اقتصاد بزرگ جهان تبدیل می‌شود، شرکت‌های چینی بیشتری در حال انجام پروژه‌های برجسته محلی در ایران هستند و تصویر چین و مردم چین در ایران به تدریج در حال تغییر است. یک ضرب‌المثل قدیمی چینی می‌گوید دیدن باور کردن است. از طریق بازدیدهای بیشتر در محل، به ویژه تبادلات بین نسل‌های جوان‌تر، مردم دو کشور درک بهتری از یکدیگر خواهند داشت.
چه اقداماتی باید در زمینه توسعه روابط گردشگری بین ایران و چین انجام شود؟
اجرای سیاست حذف ویزا و افزایش پروازهای مستقیم قطعاً ایده‌های خوبی برای ترویج بازدیدها بین چین و ایران هستند. با در نظر گرفتن کشورهای خلیج فارس و کشورهای قفقاز به عنوان مثال، سیاست حذف ویزا، چه یکجانبه و چه دوجانبه، همراه با افزایش همکاری‌های اقتصادی و پروازهای مستقیم با چین، باعث انجام سفرهای بیشتری، هم برای اهداف تجاری و هم گردشگری، شده است. چین و ایران از قبل سیاست حذف ویزا را برای گذرنامه‌های دیپلماتیک و امور عمومی برقرار کرده‌اند، و ایران به طور یکجانبه معافیت ویزا را به گردشگران چینی اعطا کرده است، اقدامی که از قبل گردشگران چینی را جذب کرده است.
در زمینه پروازهای مستقیم، علاوه بر پروازهای مستقیم ماهان ایر به شهرهای عمده چین مانند پکن، شانگهای، گوانگژو، شنژن و ارومچی، شرکت‌های هواپیمایی ایر چاینا (Air China) و چاینا ساوترن ایرلاینز (China Southern Airlines) به زودی پروازهای مستقیم به تهران را اضافه خواهند کرد.
رسانه‌های اجتماعی، به ویژه ویدئوهای کوتاه، تأثیر زیادی بر درک نسل جوان از یکدیگر دارند. من خیلی خوشحالم که می‌بینم اداره گردشگری ایران و شرکت‌های هواپیمایی شروع به دعوت از اینفلوئنسرهای چینی برای تجربه واقعی سفر به ایران و به اشتراک‌گذاری نکات سفر با کاربران رسانه‌های اجتماعی کرده‌اند. امیدوارم اداره گردشگری ایران و دیگران بتوانند برنامه تبلیغاتی خود را بیشتر گسترش دهند و این که مقامات گردشگری چین و آژانس‌ها نیز این نوع ابتکار عمل را امتحان کنند.
برگزاری رویداد فرهنگی چگونه می‌تواند شناخت مردم ایران و چین را نسبت به طرف مقابل افزایش دهد؟
در سال‌های اخیر، مردم چین و ایران چه در پروژه‌های مهم و چه در مورد کالاهای روزمره، با همکاری‌های اقتصادی بیشتری را با هم آغاز کرده‌اند. بنابراین، با برگزاری انواع رویدادهای فرهنگی در کشور یکدیگر، هنر و آثار تاریخی می‌توانند به نمونه‌هایی تبدیل شوند که مرزهای معاصر را درمی‌نوردند.
طی دهه‌ها، دو کشور فعالیت‌های فرهنگی زیادی به ویژه برای نسل جوان‌تر در کشور یکدیگر برگزار کرده‌اند. نمایشگاهی با عنوان «شکوه پارس باستان: نمایشگاه آثار فرهنگی ایرانی» که اوایل امسال در موزه کاخ پکن برگزار شد، نمونه‌ای عالی بود که به مردم چین امکان داد تا درک عمیق‌تری از ایران، مهد تمدن باستانی پارس، داشته باشند.
در سال‌های اخیر، چین رویدادهای هنری، فرهنگی و سینمایی را در ایران برگزار کرده است. با برجسته کردن چنین رویدادهایی و ترویج تلاش‌های مشابه، می‌توانیم درک میان مردم ایران و چین را به میزان بیشتری تقویت کنیم. رویدادهایی مانند این تاریخ مشترک و پیوندهای نزدیک بین تمدن‌ها را روشن می‌کنند و احترام و کنجکاوی متقابلی را ایجاد می‌کنند که فراتر از مشارکت‌های دیپلماتیک و اقتصادی است.
برجسته‌ترین ویژگی‌های اجتماعی و فرهنگی مشترک ایرانیان و چینی‌ها چیست؟
مردم چین و ایران به تمدن‌های کهن و چندین هزار ساله خود افتخار می‌کنند، ارزش‌های سنتی را پاس می‌دارند و از توسعه مدرن استقبال می‌کنند.
چه اقداماتی باید توسط دولت‌های دو کشور برای بهبود پیوندهای فرهنگی-اجتماعی ایران و چین انجام شود؟
انجام فعالیت‌های فرهنگی برای داشتن درک بهتر از یکدیگر ضروری است. تقویت گردشگری روش مهمی برای ترویج همکاری و درک متقابل است. در زمینه تبادلات فرهنگی و اجتماعی، بسترها و مکانیزم‌های دوجانبه و چندجانبه می‌توانند تبادلات اجتماعی و فرهنگی چین و ایران را تقویت کنند. هر دو دولت توافق‌نامه‌ها، یادداشت‌های تفاهم و چارچوب‌های قانونی امضا کرده‌اند که راه را برای همکاری در فعالیت‌های فرهنگی هموار کرده است.
گسترش روابط فرهنگی-اجتماعی بین دو طرف چگونه پیوندهای تجاری و اقتصادی بین آن‌ها را توسعه می‌دهد؟
تبادلات فرهنگی و اجتماعی می‌توانند به عنوان “روانکار” برای همکاری‌های اقتصادی و تجاری برد-برد عمل کنند. توسعه روابط چین و ایران نیازمند حمایت “جدی” از همکاری‌های اقتصادی و تجاری و حمایت “تدریجی” از تبادلات فرهنگی است.
با وجود شباهت‌هایی بین مردم چین و ایران، اما آن‌ها از نظر پیشینه‌های تاریخی و فرهنگی و ذهنیت تجاری متفاوت هستند. از طریق تبادلات فرهنگی و همکاری بیشتر، ما می‌توانیم یکدیگر را بهتر درک کنیم و اعتماد متقابل را تقویت کنیم، و بدین ترتیب همکاری‌های اقتصادی و تجاری را بهتر ارتقا دهیم.
