نیلاکشی ساها سینها (Nilakshi Saha Sinha)، سفیر فوق‌العاده و تام‌الاختیار هند در ارمنستان، اعلام کرد که مقامات ارمنی علاقه‌مند به استفاده مشترک از بندر چابهار هستند که با کمک کشور او در حال توسعه است.

سینها در مصاحبه با رسانه‌های محلی ارمنستان، اظهار داشت که گنل سانوسیان (Gnel Sanosyan)، وزیر اداره کل آمایش سرزمین و زیرساخت‌های ارمنستان، در دسامبر سال ۲۰۲۳ برای بررسی موضوع استفاده از بندر چابهار به این بندر سفر کرده است.

سفیر هند به این نکته خاطرنشان کرد که بندر چابهار توسط هند و ایران به طور مشترک در حال توسعه است.

او تأکید کرد:

“ما منتظر دریافت جزئیات از سوی ارمنستان هستیم و وقتی پیشنهادات روشنی از سوی ارمنستان دریافت کنیم، قطعاً آن را در نظر خواهیم گرفت.”

سفیر همچنین خاطرنشان کرد که در مذاکرات بین دو کشور، نمایندگان ارمنستان علاقه‌ زیادی به استفاده از بندر چابهار نشان دادند.

نیلاکشی ساها سینها به نقش احتمالی ایروان در توسعه مسیر ارتباطی از هند به بندر چابهار و سپس به دریای سیاه اشاره کرد و یادآور شد که ارمنستان به عنوان کشوری محصور در ‌خشکی قطعاً به پروژه‌های ارتباطی بیشتری نیاز دارد.

این ماه، ایران و هند توافق‌نامه‌ای بلندمدت را در روز دوشنبه امضا کردند که بر اساس آن شرکت India Ports Global Limited (IPGL) راه‌اندازی یک ترمینال در بندر استراتژیک چابهار را به عهده خواهد گرفت تا توسعه تجارت در آسیای مرکزی را دنبال کند.

این توافق‌نامه در مراسمی با حضور مهرداد بذرپاش، وزیر حمل‌ونقل و شهرسازی ایران، و سارباناندا سونووال (Sarbananda Sonowal)، وزیر بنادر، حمل‌ونقل دریایی و آب‌راه‌های هند در تهران امضا شد.

امضای این توافق‌نامه به عنوان نقطه عطفی در همکاری‌های تجاری و اقتصادی دوجانبه و منطقه‌ای، و همچنین تسهیل همکاری‌های استراتژیک بین ایران و هند تلقی می‌شود.

سونووال اظهار داشت که این توافق‌نامه که مدتی مورد بحث قرار گرفته بود، “راه را برای سرمایه‌گذاری‌های بزرگ‌تر در بندر هموار خواهد کرد”. او گفت:

“بدون توافق‌نامه‌ای بلندمدت، سرمایه‌گذاری در یک بندر بسیار دشوار است.”

جیشانکار (Jaishankar)، وزیر امور خارجه هند، گفت که هند انتظار دارد این پروژه ارتباط آن را با یک کریدور حمل‌ونقل بین‌المللی شمال-جنوب که با ایران و روسیه در حال توسعه است، بهبود بخشد و همچنین ارتباطات تجاری با آسیای مرکزی را تقویت کند.

بندر چابهار به عنوان دروازه‌ای مهم برای دستیابی کالاهای هندی به بازارهای افغانستان و آسیای مرکزی عمل می‌کند و از طریق آن، هند می‌تواند همسایه و رقیب خود، پاکستان، را دور زده و به این بازارها دسترسی پیدا کند. هند سال گذشته ۲۰ هزار تن گندم کمکی را از طریق بندر چابهار به افغانستان فرستاد.

همکاری بین ایران و هند بر روی این بندر استراتژیک به سال ۲۰۰۳ بازمی‌گردد، زمانی که دهلی‌نو موافقت کرد تا در زمان سفر رئیس‌جمهور وقت، محمد خاتمی، به هند، این بندر و زیرساخت‌های همراه آن را توسعه دهد. این پروژه از آن زمان با تأخیرهای متعددی مواجه شده و تحت تأثیر تحریم‌ها علیه ایران قرار گرفته است.

به عنوان تنها بندر اقیانوسی ایران در دریای عمان، بندر چابهار از اهمیت بسیار بالایی برای این کشور از لحاظ سیاسی و اقتصادی برخوردار است. ایران اقدامات جدی برای توسعه این بندر انجام داده است تا تجارت دریایی کشور را بهبود بخشد.

این بندر شامل ترمینال‌های شهید کلانتری و شهید بهشتی است که هر کدام دارای امکانات پنج اسکله هستند. این بندر در استان سیستان و بلوچستان ایران واقع شده و تقریباً ۱۲۰ کیلومتر جنوب غربی استان بلوچستان پاکستان قرار دارد، جایی که بندر گوادر که با تأمین مالی چین در حال گسترش است، واقع شده است.