پانزدهمین نشست رؤسای ادارات راه‌آهن سازمان همکاری‌های اقتصادی (ECO) و نهمین نشست کمیته راه‌آهن شورای هماهنگی حمل و نقل ترانزیتی روز سه‌شنبه در تهران برگزار شد.

این رویداد با حضور مقامات ارشد راه‌آهن از ترکیه، پاکستان، تاجیکستان، قرقیزستان، قزاقستان، ترکمنستان، و جمهوری آذربایجان برگزار شد.

در این جلسه، میعاد صالحی، رئیس راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران، اظهار داشت که راه‌آهن ایران به عنوان پل اتصال بین آسیای شرقی و غربی شناخته شده و به عنوان نقطه عبور بین دو قاره مهم آسیا و اروپا عمل می‌کند.

صالحی موقعیت راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران در بخش ریلی بین‌المللی را تشریح کرد. وی به مزیت جغرافیایی ایران اشاره کرد که کوتاه‌ترین مسیر اتصال کشورهای آسیای مرکزی به آب‌های بین‌المللی و اروپا را دارا است و به دلیل امنیت و ایمنی بالا، اکثر مسیرهای ریلی بین‌المللی منطقه ECO از مسیر ریلی ایران عبور می‌کنند، و به عنوان مثال، به کریدور حمل و نقل بین‌المللی شمال-جنوب (INSTC)، کریدور حمل و نقل آلماتی-استانبول-تهران، کریدور اسلام‌آباد-تهران-استانبول، کریدور حمل و نقل قزاقستان-ترکمنستان-ایران (KTI)، و کریدور قرقیزستان-تاجیکستان-افغانستان-ایران اشاره کرد.

خبرگزاری ایرنا به نقل از معاون وزیر راه گزارش داد که تسهیل عملیات ترانزیت مرزی و تقویت مراکز لجستیکی و ترمینال‌های مرزی، اصلی‌ترین برنامه‌های راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران برای افزایش ظرفیت ترانزیت و حمل و نقل بین‌المللی است.

صالحی افزود که ایران در پی آن است تا حمل و نقل ریلی را با مسیر دریایی رقابتی کند، این قطار را در هر دو طرف راه‌اندازی کند و محصولات و کالاهای ایرانی را با قطار به چین صادر نماید.

طی چند سال گذشته، جمهوری اسلامی در حال اجرای طرحی برای اجرای پروژه‌های عمده راه‌آهن برای تکمیل کریدورهای بین‌المللی حمل و نقل شمال-جنوب و شرق-غرب است که از کشور عبور می‌کنند.

عباس خطیبی، معاون رئیس شرکت ساخت و توسعه زیرساخت‌های حمل و نقل (CDTIC)، گفت که اولویت‌های اصلی وزارت راه و شهرسازی در بخش حمل و نقل ریلی، توسعه INSTC، کریدور شرق-غرب و توسعه زیرساخت‌های ترانزیتی در کشور است.

خطیبی خاطرنشان کرد که پروژه اصلی در حال اجرا در کریدور شرق-غرب، راه‌آهن چابهار-زاهدان است، در حالی که راه‌آهن‌های رشت-دریای خزر و رشت-آستارا پروژه‌های اصلی در حال اجرا در کریدور شمال-جنوب در ایران هستند.

او گفت که کریدور شمال-جنوب ۱۳,۰۰۰ کیلومتر است و از بندر بمبئی در هند تا پایتخت فنلاند، هلسینکی، امتداد دارد.

بخش قابل توجهی از این کریدور، که از بندرعباس در جنوب ایران تا شهر شمالی آستارا کشیده شده است، در جمهوری اسلامی قرار دارد. بر اساس گفته‌های خطیبی، تاکنون، این راه‌آهن از بندرعباس تا رشت در شمال ایران ساخته شده است و از رشت، به دو شاخه تقسیم می‌شود، یکی از آن‌ها به منطقه ساحلی دریای خزر از جمله بنادر کاسپین و انزلی می‌رود و شاخه دیگر به آستارا می‌رود تا به شبکه راه‌آهن آذربایجان متصل شود.

او پیشرفت فیزیکی راه‌آهن رشت-دریای خزر که ۳۵ کیلومتر است را ۷۰ درصد اعلام کرد و گفت:

“امیدواریم این راه‌آهن در شش ماه اول سال آینده (که از ۲۰ مارس آغاز می‌شود) به بهره‌برداری برسد.”

این مقام همچنین از پیچیدگی پروژه رشت-آستارا یاد کرد و گفت که این یک پروژه بزرگ است که برای تکمیل به سرمایه‌گذاری بیش از ۲۰ میلیارد دلاری نیاز دارد.

خطیبی توضیح داد:

“پروژه راه‌آهن رشت-آستارا قرار است از طریق سه روش تامین مالی داخلی، سرمایه‌گذاری خارجی و مبادله تامین مالی شود و ما در حال مذاکره برای نهایی کردن منابع از طریق این روش‌ها هستیم.”

در اشاره به پروژه راه‌آهن چابهار-زاهدان، این مقام گفت که منابع مورد نیاز برای اجرای این پروژه توسط صندوق توسعه ملی (NDF) تأمین شده است و پروژه طبق برنامه در حال اجرا است.

او در نهایت خاطرنشان کرد که انتظار می‌رود وزارت حمل و نقل ۱۰۰۰ کیلومتر راه‌آهن جدید را در سال آینده به بهره‌برداری برساند، به شرطی که دولت تامین مالی لازم را فراهم کند.