مفهوم ری استیکینگ (restaking) یک راه جدید و بنیادین برای استفاده افراد از رمزارزهایی ارائه می‌دهد که در پروتکل‌های مختلف به طور همزمان استیک شده‌اند. این فرایند نه تنها پتانسیل پاداش‌ها را افزایش می‌دهد، بلکه امنیت و قابلیت اسکیل‌پذیری شبکه‌های بلاک چین را به طور قابل توجهی بهبود می‌بخشد و به نفع کل اکوسیستم رمزارز است.
مقدمه‌ای بر ری استیکینگ
یکی از رویدادهای رایج در دنیای پرتحول فناوری بلاک چین، توسعه مکانیزم‌ها و پروتکل‌های جدیدی است که کارایی و امنیت پروژه‌های موجود و آینده رمزارزها را افزایش می‌دهند. زمانی که پروژه‌هایی که از این مکانیزم‌ها یا پروتکل‌های جدید استفاده می‌کنند موفق می‌شوند، تمام اکوسیستم رمزارز، و نه فقط پروژه‌های فردی، از آن بهره‌مند می‌شود.
یکی از این مکانیزم‌های نوآورانه، ری استیکینگ است، که استفاده از دارایی‌های بلاک چینی برای تأمین امنیت برنامه‌های دیگر است. در این مقاله، بررسی اجمالی از ری استیکینگ ارائه می‌کنیم، که شامل ارتباط آن با استیکینگ و اثبات سهام (PoS)، مکانیک‌های ری استیکینگ، انواع ری استیکینگ، و مزایا، معایب، و خطرات مرتبط با آن است.
استیکینگ و اثبات سهام
برای درک ری استیکینگ، ابتدا باید مفهوم استیکینگ را در چارچوب شبکه‌های بلاک چین اثبات سهام (PoS) درک کرد. اثبات سهام روشی است که برای حفظ امنیت شبکه‌های بلاک چین و اطمینان از صحت تراکنش‌ها استفاده می‌شود. این کار را با رسیدن به اجماع انجام می‌دهند، به این معنا که شرکت‌کنندگان مختلف در شبکه در مورد اطلاعات موجود در بلاک چین به توافق می‌رسند. این امر تضمین می‌کند که همه در شبکه داده‌های یکسانی داشته باشند و در مورد این که کدام تراکنش‌ها معتبر هستند، به توافق برسند.
در سیستم‌های اثبات سهام، اعتبارسنج‌ها (که به آنها استیکر نیز گفته می‌شود) مقدار مشخصی از رمزارز را برای تأمین امنیت شبکه قفل می‌کنند و در فرآیندهای ایجاد و تأیید بلوک‌ها شرکت می‌کنند. این رمزارز قفل شده یا استیک شده به عنوان وثیقه عمل می‌کند و تضمین می‌کند که اعتبارسنج‌ها به نفع شبکه عمل کنند. رفتار نادرست توسط یک اعتبارسنج می‌تواند منجر به ضبط بخشی از دارایی‌های استیک شده آنها شود، که به طور معمول به آن اصطلاحاً «اسلشینگ (slashing)» گفته می‌شود.
استیکینگ نقش حیاتی در حفظ امنیت و یکپارچگی شبکه‌های اثبات سهام (PoS) ایفا می‌کند. هر چه مقدار رمزارز استیک شده بیشتر باشد، شبکه امن‌تر می‌شود. اعتبارسنج‌ها برای مشارکت خود پاداش دریافت می‌کنند که معمولاً به شکل بهره روی دارایی‌های استیک شده‌شان است.
استیکینگ سنتی محدودیت‌هایی دارد، به ویژه این که دارایی‌های استیک شده در یک پروتکل واحد قفل می‌شوند و نمی‌توان از آنها در جای دیگری استفاده کرد.
منظور از ری استیکینگ چیست؟
ری استیکینگ به اعتبارسنج‌ها اجازه می‌دهد تا رمزارزهای استیک شده خود را به طور همزمان در چندین خدمت مبتنی بر اثبات سهام مجدداً مستقر کنند. این بدین معناست که همان دارایی‌های استیک شده می‌توانند چندین پلتفرم را امن کنند، که کاربرد و پتانسیل پاداش‌های آنها را گسترش می‌دهند. مفهوم ری استیکینگ دو محدودیت استیکینگ سنتی را مورد بررسی قرار می‌دهد:
- تولید پاداش محدود: اعتبارسنج‌ها می‌توانند با استفاده مجدد از دارایی‌های استیک شده خود در بیش از یک پروتکل، چندین جریان درآمد ایجاد کنند.
- امنیت شبکه مشترک: بلاک چین‌های بزرگ و بالغ می‌توانند امنیت پیشرفته خود را به شبکه‌ها و خدماتی که تازه شروع به کار کرده‌اند گسترش دهند. این روند می‌تواند امنیت کلی شبکه‌های بلاک چین را نیز افزایش دهد. ری استیکینگ به شرکت‌کنندگان امکان می‌دهد خدمات اضافی مانند شبکه‌های اوراکل، لایه‌های دسترسی به داده و پل‌های بلاک چین را امن کنند.
انواع ری استیکینگ
ری استیکینگ می‌تواند به دو نوع تقسیم شود: ری استیکینگ بومی (Native restaking) و لیکویید ری استیکینگ (liquid restaking). بیشتر افراد احتمالاً از لیکویید ری استیکینگ استفاده خواهند کرد، چون ری استیکینگ بومی نیاز به تخصص در اجرای اعتبارسنج خود دارد.
- ری استیکینگ بومی: کاربران پیشرفته که تخصص در اجرای اعتبارسنج خود دارند، می‌توانند از ری استیکینگ بومی استفاده کنند. اعتبارسنج‌هایی که در ری استیکینگ بومی شرکت می‌کنند باید نرم‌افزار نود اضافی مخصوص شبکه یا خدمت ری استیکینگ را پذیرفته و اجازه دهند دارایی‌های استیک شده خود را به صورت امن در اکوسیستم ری استیکینگ عرضه کنند.
- لیکویید ری استیکینگ: این نوع ری استیکینگ از توکن‌های لیکویید استیکینگ (LSTs) مانند Lido (STETH) استفاده می‌کند. کاربران فقط توکن‌های LST خود را در پلتفرم‌های لیکویید ری استیکینگ مانند Puffer، Ether.Fi و Renzo سپرده‌گذاری می‌کنند که پیچیدگی‌های تنظیم و مدیریت خدمت را برعهده می‌گیرند. این پلتفرم‌های لیکویید ری استیکینگ به کاربران توکن‌های لیکویید ری استیکینگ (LRTs) ارائه می‌دهند که می‌توانند بهره انباشته شده و درآمد اضافی را به دست آورند.
نحوه عملکرد ری استیکینگ
در هر دو نوع ری استیکینگ بومی و لیکویید، ایده اصلی این است که با امن کردن چندین پروتکل به طور همزمان، استفاده از دارایی‌های استیک شده به حداکثر برسد. ری استیکینگ بومی نیاز به اجرای یک نود اعتبارسنج و اجرای نرم‌افزار اضافی دارد، در حالی که لیکویید ری استیکینگ از توکن‌های لیکویید استیکینگ استفاده می‌کند تا راهی انعطاف‌پذیر و قابل دسترس‌تر برای مشارکت کاربران در ری استیکینگ فراهم آورد.
ری استیکینگ بومی
ری استیکینگ بومی در پلتفرم‌هایی مانند EigenLayer عمدتاً برای کاربرانی است که اعتبارسنج خودشان را اجرا می‌کنند. در اینجا، نحوه کار ری استیکینگ بومی آورده شده است:
- نیازمندی‌های نود اعتبارسنج: برای مشارکت در ری استیکینگ بومی، کاربران باید نود اعتبارسنج را برای بلاک چین اثبات سهام (PoS) مربوطه اجرا کنند. این کار شامل استیک کردن رمزارز بومی برای تأمین امنیت شبکه است.
- قراردادهای هوشمند و مدیریت دارایی: ری استیکینگ بومی از مجموعه‌ای از قراردادهای هوشمند یا پروتکل‌ها استفاده می‌کند که دارایی‌های استیک شده تحت نود اعتبارسنج را مدیریت می‌کنند. این قراردادها تضمین می‌کنند که دارایی‌های استیک شده به درستی ایمن و مدیریت می‌شوند.
- نرم‌افزار نود اضافی: اعتبارسنج‌هایی که می‌خواهند در ری استیکینگ بومی شرکت کنند باید نرم‌افزار نود اضافی مورد نیاز برای شبکه یا خدمت ری استیکینگ را دانلود و اجرا کنند. این نرم‌افزار با تنظیمات موجود اعتبارسنج یکپارچه می‌شود.
- پذیرش شرایط ری استیکینگ: اعتبارسنج‌ها باید با شرایط برنامه ری استیکینگ موافقت کنند که شامل شرایط اضافی برای اسلشینگ است.
- تأمین امنیت پروتکل‌ها: با شرکت در ری استیکینگ بومی، اعتبارسنج‌ها می‌توانند دارایی‌های استیک شده خود را برای تأمین امنیت همزمان چندین شبکه یا خدمت بازمستقر کنند. این‌ها ممکن است شامل لایه‌های دسترسی داده، ماشین‌های مجازی جدید و شبکه‌های اوراکل باشند.
- کسب پاداش‌های اضافی: اعتبارسنج‌ها براساس تعداد پروتکل‌های اضافی که به امن کردن آنها کمک می‌کنند، پاداش‌های اضافی دریافت می‌کنند. پاداش‌ها متناسب با سطح مشارکت و پروتکل‌های تأیید شده هستند.
لیکویید ری استیکینگ
لیکویید ری استیکینگ شامل استفاده از توکن‌های لیکویید استیکینگ (LSTs) است که دارایی‌های استیک شده را نمایندگی می‌کنند و می‌توانند در پروتکل‌های ری استیکینگ بیشتر مورد استفاده قرار گیرند. در اینجا نحوه کار لیکویید ری استیکینگ آورده شده است:
- استیکینگ با اعتبارسنج: کاربران ابتدا دارایی‌های خود (مانند رمزارز بومی بلاک چین PoS) را با اعتبارسنج از طریق پروتکل‌های لیکویید استیکینگ استیک می‌کنند. در ازای این کار، آنها توکن‌های لیکویید استیکینگ (LSTs) دریافت می‌کنند که نماینده استیک آنها با اعتبارسنج است.
- دریافت LSTs: LSTها به عنوان نماینده دارایی‌های استیک شده عمل می‌کنند، که به کاربران اجازه می‌دهد در حالی که دارایی‌های آنها استیک شده‌اند، نقدینگی خود را حفظ کنند. این توکن‌ها را می‌توان انتقال داد، معامله کرد یا در پروتکل‌های دیگر استفاده نمود.
- استیک کردن LSTها در پروتکل‌های لیکویید ری استیکینگ: کاربران سپس می‌توانند LSTهای خود را در پروتکل لیکویید ری استیکینگ استیک کنند. این فرآیند شامل سپرده‌گذاری LSTها در قراردادهای هوشمند پروتکل لیکویید ری استیکینگ است.
- بررسی خدمات فعال تایید شده (AVSs): پس از استیک کردن LSTها در پروتکل ری استیکینگ، کاربران می‌توانند شبکه‌ها و خدمات موجود، که در Eigenlayer به آنها AVS گفته می‌شود، را برای ری استیک کردن توکن‌های خود بررسی کنند. این شبکه‌ها و خدمات می‌توانند از طریق فرآیند ری استیکینگ، زیرساخت‌های امنیتی را به دست آورند.
- کسب پاداش‌های اضافی: مشابه با ری استیکینگ بومی، کاربرانی که در لیکویید ری استیکینگ شرکت می‌کنند، می‌توانند با تأمین امنیت چندین پروتکل، پاداش‌های اضافی کسب کنند. پاداش‌ها براساس تعداد پروتکل‌ها و میزان مشارکت توزیع می‌شوند.
- سرویس با انتخابی با شرایط اضافی اسلشینگ: مشابه با ری استیکینگ بومی، کاربران باید با شرایط اضافی اسلشینگ که توسط هر شبکه و خدمت تعیین شده‌اند، موافقت کنند. این شرایط برای تشویق رفتار مناسب و حفاظت از امنیت شبکه یا خدمت طراحی شده‌اند.
مزایای ری استیکینگ
ری استیکینگ مزایای متعددی برای اعتبارسنج‌ها و اکوسیستم گسترده بلاک چین فراهم می‌کند:
- افزایش انعطاف‌پذیری: اعتبارسنج‌ها می‌توانند دارایی‌های استیک شده خود را در فعالیت‌های مالی مختلف استفاده کنند بدون نیاز به عدم استیک کردن، که دسترسی به نقدینگی را فراهم می‌کند در حالی که پتانسیل برای دریافت پاداش‌ها حفظ می‌شود.
- افزایش پتانسیل پاداش: با مستقر کردن مجدد دارایی‌های استیک شده در چندین پروتکل، اعتبارسنج‌ها می‌توانند چندین جریان درآمدی ایجاد کنند.
- امنیت قابل اندازه‌گیری: ری استیکینگ امکان مقیاس‌پذیری امنیت را بر اساس نیازهای شبکه به صورت انعطاف‌پذیر فراهم می‌کند، که رویکردی مقرون‌به‌صرفه برای افزایش امنیت شبکه را پیشنهاد می‌دهد.
- بهبود امنیت برای پروتکل‌های جدید: پروتکل‌های جدید و در حال توسعه می‌توانند از مجموعه بزرگی از اعتبارسنج‌ها از ابتدا بهره‌مند شوند، که امنیت آنها را به طور قابل توجهی تقویت می‌کند.
معایب و ریسک‌های ری استیکینگ
در حالی که ری استیکینگ مزایای متعددی ارائه می‌دهد، چندین خطر و چالش را نیز به همراه دارد:
- خطر تمرکز‌سازی: اعتبارسنج‌هایی که از طریق خدمات ری استیکینگ، APY بالاتری ارائه می‌دهند، ممکن است تعداد بیشتری از وکالت‌ها را جذب کنند، که می‌تواند منجر به تمرکز‌یابی سهام و از دست دادن بی‌طرفی شود.
- خطر تشدید شده اسلشینگ: ری استیکینگ شرایط بیشتر اسلشینگ را ارائه می‌کند. اعتبارسنج‌ها در صورت نقض این شرایط، خطر ضررهای قابل توجهی را متحمل می‌شوند، چون هر پروتکل شرایط اسلشینگ متفاوتی را اعمال می‌کند.
- آسیب‌پذیری‌های قرارداد هوشمند: قراردادهای هوشمند استفاده شده در پروتکل‌های ری استیکینگ ممکن است حاوی باگ‌ها یا آسیب‌پذیری‌هایی باشند که می‌توانند منجر به ضرر مالی یا سوء استفاده شوند.
- خطر طرف مقابل: اعتبارسنج‌ها باید به اُپراتورهای ثالث برای مدیریت دارایی‌های استیک شده خود اعتماد کنند. اگر این اپراتورها نتوانند با شرایط شبکه همخوانی داشته باشند، اعتبارسنج‌ها ممکن است با جریمه‌های اسلشینگ مواجه شوند.
مثال‌هایی از پروتکل‌های ری استیکینگ
EigenLayer یک مثال برجسته از پروتکل ری استیکینگ در اتریوم است. سایر پروتکل‌های ری استیکینگ که در مراحل اولیه توسعه قرار دارند، عبارتند از:
- پیکاسو در سولانا (Picasso on Solana)
- اختاپوس ۲.۰ در نیر (Octopus 2.0 on Near)
گام‌های بعدی برای ری استیکینگ
ری استیکینگ محدودیت‌های کلیدی در مدل استیکینگ سنتی را رفع می‌کند. این نوآوری پتانسیل پاداش‌ها برای اعتبارسنج‌ها را گسترش داده و همچنین امنیت شبکه را با جمع‌آوری منابع و به اشتراک گذاشتن آنها در پلتفرم‌های مختلف افزایش می‌دهد.
همانطور که ری استیکینگ به تکامل خود ادامه می‌دهد، علی‌رغم خطرات و چالش‌های ذاتی، احتمالاً نقش حیاتی در آینده امنیت بلاک چین و امور مالی غیرمتمرکز ایفا خواهد کرد. اعتبارسنج‌ها، توسعه‌دهندگان، و سرمایه‌گذاران باید قبل از شرکت در پروتکل‌های ری استیکینگ، تحقیقات دقیقی انجام دهند تا این خطرات را به طور مؤثر مدیریت کنند.
نظر شما در مورد محتوای این خبر چیست؟ شما می‌توانید نظرات خود را در قسمت دیدگاه با ما به اشتراک بگذارید.
