آنچه در این مقاله می خوانید
طی سال گذشته، ائتلاف بریکس (BRICS) در حال کار بر روی توسعه ارز بومی خود بوده است. اکنون، نتیجه نهایی این تلاشها در حال نزدیک شدن است، چون ممکن است در سال ۲۰۲۴ به یک تغییردهنده بازی مالی جهانی تبدیل شود.
هم روسیه و هم ایران، همکاری خود در پروژه ارز بریکس را اوایل این ماه تأیید کردند. این تأیید، شایعات مداوم درباره چنین تلاشی را که از قبل از نشست سالانه ۲۰۲۳ آغاز شده بود، تأیید میکند. با احتمال صدور این ارز در سال جاری، ممکن است تحولات شگرفی در امور مالی جهانی رقم بخورد.
طی چندین سال گذشته، ائتلاف بریکس بر بحثهای ژئوپلیتیکی حاکم بوده است. این مجموعه با قاطعیت خود را به عنوان رقیب قدرتهای غربی مطرح کرده است چون به دنبال ایجاد یک جهان چندقطبی است. علاوه بر این، این برنامه با طرحهای توسعهای قابل توجه خود، قابلیت اجرایی بودن خود را اثبات کرده است.
با این حال، این موضوع تمرکز اصلی این ائتلاف در سال گذشته نبوده است. به جای آن، این گروه به دنبال کاهش وابستگی بینالمللی به دلار آمریکا بوده است. این تمایل با تلاشهای فزاینده برای از بین بردن وابستگی به دلار و بحثهایی در مورد ایجاد یک ارز بومی بریکس مواجه شده است.
این ماه، مقامات ایرانی تأیید کردند که کشور در حال همکاری با روسیه در چنین پروژهای است. این کشور که به تازگی عضو بریکس شده است و مسکو با هم برای توسعه یک ارز مشترک که توسط تمام کشورهای عضو در معاملات تجاری یکجانبه استفاده شود، همکاری میکنند.
این گروه طی سال گذشته بارها به این پروژه اشاره کرده است. علاوه بر این، ایجاد سیستم پرداخت بریکس تنها باعث افزایش کنجکاوی در مورد تاریخ انتشار ارز شده است. بنابراین، احتمالاً از این پروژه در اجلاس سالانه ۲۰۲۴ در ماه اکتبر رونمایی خواهد شد.
اجلاس سال ۲۰۲۳ مکان صدور اعلامیه توسعه بزرگ این بلوک بود. اکنون، این اجلاس باید جایی باشد که بلوک بریکس سرانجام ارز بومی خود را اعلام کند. علاوه بر این، این ارز باید تأثیرات عظیمی بر اقتصاد جهانی داشته باشد.
هدف از ایجاد ارز بریکس بدون شک رقابت با وابستگی بینالمللی به دلار آمریکا است. همین هدف باید تغییرات قابل توجهی را در بخش مالی جهانی به وجود آورد.
وجود چنین ارزی به کشورها امکان میدهد تا دارایی متفاوتی برای تسویه معاملات خود داشته باشند. در واقع، صدور این ارز راهی برای بسیاری از کشورهای کوچکتر فراهم میآورد تا از استفاده از ارز غربی اجتناب کنند. صرف وجود آن تنوع بیشتری در اقتصاد جهانی ایجاد میکند و به آن کشورها منفعت میرساند.
همچنان که کشورهای عضو بریکس این ارز را پذیرفتهاند، نقش آن در مقیاس جهانی به میزان بیشتری افزایش خواهد یافت. همچنان که کشورها تعاملات تجاری خود را با قدرتهای اقتصادی مهمی مانند چین و عربستان سعودی تسهیل میکنند، آنها مجبور خواهند شد از ارز جدید خود استفاده کنند.
چشمانداز بلندمدت دلار آمریکا تحت تهدید شدید از طریق ایجاد و پیادهسازی آن قرار دارد. با وجودی که این ارز با منحنی فراگیری مواجه خواهد شد، سالهای آینده باید شاهد ادامه تغییر در نحوه انجام تعاملات تجاری کشورها باشیم. با گسترش بلوک، شبکه کاربران رشد خواهد کرد و توازن قدرت ارزی را تغییر خواهد داد.