طبق گزارش ایرنا، در دو ماه نخست سال جاری خورشیدی که از ۲۹ اسفند ۱۴۰۱ (۲۰ مارس) آغاز شده، حدود ۹.۲ میلیون تن کالا از طریق جاده‌های کشور ترانزیت شده‌اند.

حجم کالاهای ترانزیت شده نسبت به دوره مشابه سال قبل ۷۸ درصد رشد داشته است.

بر اساس آخرین گزارش اداره کل گمرک جمهوری اسلامی ایران (IRICA)، ترانزیت کالاهای خارجی از طریق ایران در دو ماه نخست سال جاری خورشیدی (۲۹ اسفند ۱۴۰۱ تا ۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۲) نسبت به دوره مشابه سال پیش ۵۶.۵ درصد افزایش یافته است.

خبرگزاری مهر به نقل از گمرک ایران گزارش داد که بیش از ۳.۶ میلیون تن کالا در دو ماه مذکور از ایران ترانزیت شده است.

گمرک پرویزخان در مرزهای غربی ایران با منطقه کردستان عراق، با ثبت ۱.۰۷ میلیون تن کالا در دوره دو ماهه، رتبه اول را به خود اختصاص داد که ۲۹.۵ درصد از ترانزیت خارجی را تشکیل داده است.

گمرک شهید رجایی در جنوب کشور، در رده دومین بیشترین ترانزیت خارجی در این دوره بوده است و انتقال ۸۹۳,۰۰۰ تن کالا را ثبت نمود.

همچنین، ۴۷۴,۰۰۰ تن از کالاها از طریق گمرک باشماق که ایران را به عراق متصل می‌کند، ترانزیت شده که در این زمینه رتبه سوم را کسب کرد.

در این دوره، بیشترین افزایش ترانزیت خارجی به گمرک‌های پیرانشهر، سرخس، و پرویزخان رسید که به ترتیب ۷۲۶ درصد، ۲۹۴ درصد، و ۲۳۸ درصد افزایش داشتند.

همانطور که قبلاً توسط اداره کل گمرک جمهوری اسلامی ایران اعلام شده بود، ۱۷.۷۹ میلیون تن کالا در سال گذشته خورشیدی ۱۴۰۲ از طریق ایران ترانزیت شده بود.

ترانزیت کالاها از طریق ایران در سال گذشته نسبت به سال قبل از آن ۳۶.۵۲ درصد افزایش یافت.

همان طور که مهرداد بذرپاش، وزیر راه و شهرسازی، اظهار داشت، طرح «راه ایران» که توسط دولت کنونی ایران ارائه شده، به کشورهای همسایه اجازه می‌دهد از ایران به عنوان مسیری یا راه‌حلی استفاده کنند که دسترسی آن‌ها به آب‌های بین‌المللی را تسهیل می‌کند.

بذرپاش تاکید کرد که طرح راه ایران دروازه‌ای به سرزمین فرصت‌های ترانزیتی ایران است.

سیاست توجه به همسایگان و توسعه روابط سیاسی و اقتصادی با کشورهای همسایه در دولت کنونی، توجه فزاینده به مسیرهای جاده‌ای و ریلی در جهان، و تلاش‌ها و همکاری‌های سازمان‌های مرتبط با حمل‌ونقل و تجارت در ایجاد یا فعال‌سازی کریدورها از طریق کشور منجر به رشد قابل توجهی در ترانزیت کالا از طریق ایران شده است.

ایران به دلیل موقعیت استراتژیک و جغرافیای ویژه خود، یکی از کشورهایی است که در روابط تجاری و ترانزیتی وضعیت خاصی دارد، چون این کشور در مسیر چندین کریدور بین‌المللی مهم قرار گرفته است.

با توجه به موقعیت جغرافیایی خود، ایران می‌تواند نقش قابل توجهی در ترانزیت کالا در منطقه ایفا کند و از وضعیت خود در این زمینه بهره‌مند شود.

در اوایل ژوئن سال ۲۰۲۳، شهریار افندی‌زاده، معاون وزیر حمل و نقل، اعلام کرد که وزارت راه و شهرسازی در حال آماده‌سازی یک برنامه جامع پنج‌ساله برای افزایش روابط حمل و نقل و ترانزیت با آسیای مرکزی، خلیج فارس و کشورهای حوزه دریای عمان است.

افندی‌زاده توضیح داد که این برنامه شامل استراتژی‌های اساسی و اجرای نقشه راه اجرایی به صورت گام به گام برای پنج سال آینده است و تحولی در روابط حمل و نقل و ترانزیت دوجانبه با کشورهای هدف، از جمله کشورهای آسیای مرکزی و خلیج فارس و دریای عمان را نشان خواهد داد.

این مقام رسمی خاطرنشان کرد که امسال، موضوع ترانزیت و ایفای نقش در برنامه‌های مهمی مانند طرح کمربند و جاده چین، سازمان همکاری شانگهای، سازمان همکاری اقتصادی (ECO) و اتحادیه اقتصادی اوراسیا (EAEU) از اولویت‌های اصلی وزارت حمل و نقل در توسعه روابط حمل و نقل با کشورهای منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای است.