آرش نجفی، رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران، از وضعیت “هشدار قرمز” برای سرمایه‌گذاری‌های نفتی در کشور به دلیل کمبود سرمایه‌گذاری خارجی خبر داد.
روز سه‌شنبه، ۲۵ ژوئن (5 خرداد)، نجفی به خبرگزاری ایلنا گفت که هیچ سرمایه‌گذاری مستقیمی با سرمایه خود انجام نمی‌شود و افزود:
“تمام سرمایه‌گذاران با توجه به توانایی‌های مالی خود از طریق بانک‌ها وارد پروژه‌ها می‌شوند. بانک‌های خارجی، صرف نظر از مسئله تحریم‌ها، از سرمایه‌گذاری خودداری می‌کنند چون ایران در لیست سیاه گروه ویژه اقدام مالی (FATF) قرار دارد.”
وضعیت ایران در FATF چندین بار در مناظرات کاندیداهای ریاست‌جمهوری ایران مطرح شده است، و برخی کاندیداها از حضور ایران در لیست سیاه انتقاد کرده و جلوگیری از تصویب قوانین برای پیوستن به آن را محکوم کرده‌اند.
مسئول اتاق بازرگانی ایران همچنین اظهار داشت که هنگامی که سرمایه‌گذاران نمی‌توانند ضمانت‌های لازم را به دست آورند، وارد پروژه‌ها نمی‌شوند.
نجفی مقدار سرمایه‌گذاری‌های نفتی را فاش نکرد، اما دولت ابراهیم رئیسی امسال تنها ۳ میلیارد دلار برای سرمایه‌گذاری در نفت اختصاص داده است.
در اولین جلسه شورای اقتصادی به ریاست محمد مخبر، معاون اول رئیس‌جمهور ایران، در اواخر ماه می، یک “طرح اضطراری” برای افزایش تولید روزانه نفت خام ایران به “۴ میلیون بشکه” با سرمایه‌گذاری ۳ میلیارد دلاری خارجی به تصویب رسید.
طبق گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، سرمایه‌گذاری سالانه در نفت ایران در دهه ۲۰۰۰ بیش از ۱۸ میلیارد دلار بود، اما در اوایل دهه ۲۰۱۰ این رقم به ۷ میلیارد دلار کاهش یافت و از سال ۲۰۱۸ به ۳ میلیارد دلار رسیده است.
آخرین سرمایه‌گذاری بزرگ خارجی در بخش نفت ایران مربوط به میدان آزادگان جنوبی بود که شرکت ملی نفت چین (CNPC) در سال ۲۰۰۹ امضا کرد. با وجود پیش‌فروش نفت تولیدی از میدان آزادگان به این شرکت چینی، پروژه نیمه‌کاره رها شد.
این قرارداد به ارزش ۱.۷۶ میلیارد دلار بود و ایران با تحویل نفت تولیدی از این میدان، اصل و بهره بدهی به شرکت چینی را تسویه کرد.
طبق گزارش‌های وزارت نفت ایران و اداره اطلاعات انرژی ایالات متحده، ۸۰ درصد از میادین نفتی فعال ایران در نیمه دوم دوره عمر خود قرار دارند و تولید آن‌ها سالانه بین ۸ تا ۱۲ درصد کاهش می‌یابد.
ایران نیاز به سرمایه‌گذاری سالانه بیش از ۲۰ میلیارد دلار دارد تا سطح تولید نفت خود را حفظ کند.
دولت ایران به طور موقت موفق شده است با حفاری چاه‌های بیشتر از کاهش شدید تولید نفت جلوگیری کند، اما با تأخیرهای گسترده‌ای در توسعه میادین جدید مواجه است.
سرمایه‌گذاری ۳ میلیارد دلاری تایید شده برای سال ۲۰۲۴ در حالی است که آژانس بین‌المللی انرژی تخمین می‌زند که ۵۷۰ میلیارد دلار در میادین نفت و گاز جهانی در سال جاری سرمایه‌گذاری خواهد شد که ۹ درصد بیشتر از سال گذشته است.
ایران دارای دومین ذخایر گاز و چهارمین ذخایر نفت در جهان است، اما سهم آن از سرمایه‌گذاری‌های نفتی جهانی تنها نیم درصد است.
