آنچه در این مقاله می خوانید
رسانههای ایران گزارش میدهند که نرخ ترک تحصیل در میان دانشآموزان، بهویژه پسران، به دلیل مشکلات اقتصادی بهطور گستردهای افزایش یافته است. بسیاری از دانشآموزان به دلیل نداشتن چشمانداز آینده پس از اتمام تحصیلات خود، مدرسه را ترک کرده و وارد بازار کار میشوند.
روز یکشنبه، ۲۲ سپتامبر (۱ مهر)، روزنامه شرق در گزارشی همزمان با بازگشایی مدارس در ایران نوشت:
«آموزش ارزش اقتصادی خود را از دست داده است. ده یا بیست سال پیش، تحصیل بهترین راه برای پیشرفت و صعود به طبقات اجتماعی بود، اما اکنون، تحصیلات عالی دیگر چنین امکان تحرک اجتماعی را فراهم نمیکند.»
این روزنامه افزود: «دانشآموزان ترک تحصیل و ورود به بازار کار را پیروزی برای خود میدانند، در حالی که شرکت در کلاسها را یک باخت میپندارند.»
افشار کبیری، مدیرکل امور اجتماعی و فرهنگی استانداری آذربایجان غربی، در تاریخ ۱۵ سپتامبر (۲۵ شهریور) اعلام کرد که با نرخ ترک تحصیل ۱۰ درصد، آذربایجان غربی دومین استان کشور از نظر ترک تحصیل دانشآموزان است. او گفت: «ما در زمینه آمار ترک تحصیل وضعیت خوبی نداریم، چون تعداد دانشآموزان ترک تحصیلکرده از ۷۷۶ هزار نفر در سال ۲۰۱۶ (۱۳۹۵) به ۱,۶۶۲,۰۰۰ نفر رسیده است.»
بررسی آمارهای منتشر شده در این زمینه نگرانکننده به نظر میرسد، چرا که دادههای مرکز آمار ایران نشان میدهد که تقریباً یک میلیون دانشآموز در سال گذشته ترک تحصیل کردهاند و مشکلات اقتصادی دلیل اصلی این وضعیت بوده است.
در این رابطه، مرکز پژوهشهای مجلس در ماه آگوست سال ۲۰۲۴ (مرداد ۱۴۰۳) گزارش داد که سیاستهای هدفمند برای کاهش و در نهایت حذف نرخ ترک تحصیل بهطور مؤثری اجرا نشده است.
در تاریخ ۱ آگوست (۱۰ مرداد)، روزنامه خراسان در گزارشی که منتشر کرد، تأکید نمود که پیدا کردن دلایل ترک تحصیل دانشآموزان دشوار یا پیچیده نیست.
روزنامه خراسان تأکید کرد:
«درد فقر و مشکلات معیشتی مهمترین عواملی هستند که دانشآموزان را به ترک تحصیل وادار میکنند.»
مرکز پژوهشهای مجلس نیز این موضوع را تأیید کرده و اظهار داشت: «خانوارهایی که در دهکهای پایین درآمدی قرار دارند، فاقد بیمه هستند، در فقر به سر میبرند یا از درآمد ثابت برخوردار نیستند، بیشتر در معرض ترک تحصیل فرزندانشان قرار دارند.»
عمدتاً به دلیل تورمی که در سالهای اخیر از ۴۰ درصد فراتر رفته است، روند ترک تحصیل در سالهای اخیر شدت یافته است. در سال ۲۰۲۲ (۱۴۰۱)، مرکز پژوهشهای مجلس گزارش داد که «تعداد دانشآموزانی که در سال تحصیلی ۲۰۲۱-۲۰۲۲ (۱۴۰۰-۱۴۰۱) ترک تحصیل کردهاند به بیش از ۹۱۱ هزار نفر رسیده است.»
در آن زمان، روزنامه دنیای اقتصاد نوشت: «مقایسه این رقم با تعداد ترک تحصیلها در شش سال گذشته نشاندهنده افزایش ۱۷ درصدی است.»
به گفته دنیای اقتصاد، «مشکلات اقتصادی یکی از عوامل اصلی هستند و میتوان گفت که گسترش فقر نقش قابلتوجهی در محروم کردن ایرانیان از تحصیل ایفا کرده است.»