آنچه در این مطلب می خوانید
مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی گزارش داده است که طی چهار ماه اول سال جاری (از ۲۱ مارس تا ۲۲ جولای)، بودجه درآمد نفتی دولت با کسری مواجه بوده و بعید است هدف درآمدی تعیینشده توسط دولت در لایحه بودجه سال ۱۴۰۴ برای صادرات نفت محقق شود.
در لایحه بودجه سال آینده، دولت درآمد صادرات نفت و گاز را ۵,۰۹۰ تریلیون تومان (تقریباً ۷.۷ میلیارد دلار بر اساس نرخ آزاد ۶۶۰,۰۰۰ ریال برای هر دلار) تعیین کرده است.
دولت برای سال آینده صادرات روزانه ۱.۸۵ میلیون بشکه نفت را پیشبینی کرده است که ۱.۲۵ میلیون بشکه آن به ارزش ۵,۰۹۰ تریلیون ریال به دولت اختصاص داده شده است، ۵۵۰,۰۰۰ بشکه به ارزش ۶,۸۷۰ تریلیون ریال (حدود ۱۰.۴ میلیارد دلار) برای نیروهای مسلح و برنامههای مشخص تعیین شده است، و ۵۰,۰۰۰ بشکه نیز برای تعهدات مربوط به ماده ۱۲ در نظر گرفته شده است.
دلیل این که حجم صادرات نفت دولت بیش از دو برابر نیروهای مسلح است اما درآمد کمتری ایجاد میکند، این است که بخشی از درآمد ارزی دولت از صادرات نفت برای واردات کالاهای اساسی با نرخ پایینتری تخصیص مییابد. در حالی که نرخ ارز یوروی حاصل از فروش نفت برای نیروهای مسلح بالاتر از ۵۰۰,۰۰۰ ریال تعیین شده است.
مرکز پژوهشهای مجلس با اشاره به کسری ۱۸ درصدی بودجه نفتی دولت در چهار ماه اول امسال، پیشبینی کرده است که ۱۸ درصد از بودجه نفت سال آینده نیز احتمالاً محقق نخواهد شد.
بر اساس برآوردهای این مرکز، دولت قیمت هر بشکه نفت صادراتی را برای سال آینده ۶۳ دلار تعیین کرده، اما این رقم ممکن است تنها به ۶۰ دلار برسد. در گزارش مرکز پژوهشهای مجلس آمده است:
«دولت انتظار دارد صادرات روزانه ۱.۲۵ میلیون بشکه نفت (بدون احتساب تخصیصهای مربوط به نیروهای مسلح و برنامههای مشخص) برای خود محقق شود، اما دستاورد واقعی ممکن است تنها ۱.۱ میلیون بشکه باشد. دولت همچنین صادرات ۱۶ میلیارد متر مکعب گاز را پیشبینی کرده است، در حالی که رقم واقعی ممکن است تنها به ۱۲ میلیارد متر مکعب برسد.»
با توجه به کمبود فزاینده گاز، صادرات گاز ایران در سال گذشته نیز تنها ۱۲ میلیارد متر مکعب بود و مشخص نیست چرا دولت برای سال آینده ۱۶ میلیارد متر مکعب را پیشبینی کرده است.
هدف صادرات روزانه ۱.۸۵ میلیون بشکه که توسط دولت و نیروهای مسلح تعیین شده است، با دادههای شرکتهای ردیابی نفتکشها در تضاد است که نشان میدهد صادرات نفت ایران امسال بهطور میانگین ۱.۵ میلیون بشکه در روز بوده است.
در لایحه بودجه سال ۱۴۰۴، سهم صندوق توسعه ملی از صادرات نفت کشور ۴۸ درصد تعیین شده است، که ۲۰ درصد آن به صندوق اختصاص داده میشود و ۲۸ درصد به ارزش ۵,۴۱۰ تریلیون ریال (حدود ۸.۱۹ میلیارد دلار) توسط دولت قرض گرفته خواهد شد.