تقویت روابط ایران و روسیه به بالاترین سطح

محمدرضا عارف، معاون رئیس‌جمهور ایران، از عزم قوی تهران و مسکو برای تقویت روابط دوجانبه تا بالاترین سطح ممکن خبر داد. این اظهارات در دیدار با سرگئی سیویلف (Sergei Tsivilev)، وزیر انرژی روسیه، که روز سه‌شنبه در تهران انجام شد، بیان شد.

عارف تأکید کرد که با توجه به ظرفیت‌های قابل‌توجه دو کشور برای افزایش همکاری‌ها، ضروری است که دو طرف تجارت دوجانبه را گسترش داده و توافقات همکاری را اجرا کنند. وی افزود که در شرایط جهانی و منطقه‌ای کنونی، اراده قوی دو کشور برای تقویت روابط از طریق مشاوره‌های مستمر مشخص است.

اهمیت همکاری همه‌جانبه ایران و روسیه

عارف تأکید کرد که همکاری همه‌جانبه و بلندمدت با روسیه برای جمهوری اسلامی ایران از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در همین حال، سیویلف خاطرنشان کرد که زمینه‌های متعددی برای تعمیق همکاری بین ایران و روسیه وجود دارد.

وی با تأکید بر اهمیت کمیته اقتصادی مشترک ایران و روسیه، گفت که این کمیته نقش کلیدی در تسهیل همکاری‌ها ایفا می‌کند.

افزایش تبادلات تجاری ایران و روسیه

بر اساس اعلام گمرک جمهوری اسلامی ایران، ارزش تجارت غیرنفتی بین ایران و روسیه در هفت ماه نخست سال جاری خورشیدی (۲۰ مارس تا ۲۱ اکتبر) به ۱.۵ میلیارد دلار رسید. روسیه پنجمین شریک تجاری ایران در میان همسایگانش در این بازه زمانی بود.

اتصال سیستم‌های پرداخت میر و شتاب

در مراسمی که در ۱۱ نوامبر (۲۰ آبان) برگزار شد، شبکه پرداخت میر روسیه و سیستم شتاب ایران به هم متصل شدند. رئیس کل بانک مرکزی ایران، محمدرضا فرزین، این ادغام را گامی بزرگ به سوی همکاری اقتصادی یکپارچه در منطقه، تکمیل فرآیند حذف دلار و تسهیل روابط اقتصادی و گردشگری میان دو کشور دانست.

وی اعلام کرد که فاز اول این پروژه امکان برداشت روبل از دستگاه‌های خودپرداز روسی با استفاده از کارت‌های شتاب ایرانی را فراهم می‌کند و فازهای بعدی خدمات گسترده‌تری ارائه خواهند داد.

توافق پولی برای تجارت دوجانبه

در اوایل ماه جولای (تیر)، قرارداد پولی جدیدی بین تهران و مسکو امضا شد که امکان تجارت با ارزهای محلی را فراهم می‌کند. این توافق شامل اتصال سیستم شتاب ایران به سیستم میر روسیه است و فازهای بعدی آن امکان استفاده از کارت‌های بانکی روسیه در ایران و بالعکس را میسر خواهد کرد.

افزایش تجارت تا سقف ۱۰ میلیارد دلار

در ماه ژانویه (دی)، ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور وقت ایران، اعلام کرد که ایران و روسیه به توافقی برای افزایش تجارت دوجانبه تا سقف ۱۰ میلیارد دلار در سال دست یافته‌اند. او بر لزوم حذف موانع تجاری و ارتقای مبادلات اقتصادی تأکید کرد.

توسعه کریدور شمال-جنوب

رئیسی همچنین به توافق برای فعال‌سازی کریدور شمال-جنوب اشاره کرد که زمان و فاصله انتقال کالاها از روسیه و کشورهای شمالی به مناطق جنوبی را به طور قابل توجهی کاهش می‌دهد.

همکاری‌های اقتصادی گسترده

در دیدار عبدالناصر همتی، وزیر امور اقتصادی و دارایی ایران، و ماکسیم رشنتیکوف (Maxim Reshetnikov)، وزیر توسعه اقتصادی روسیه، بر تقویت روابط اقتصادی دو کشور تأکید شد. موضوعاتی مانند سرمایه‌گذاری روسیه در صنعت نفت ایران، پیشرفت راه‌آهن رشت-آستارا، و تقویت اتحادیه اقتصادی اوراسیا از جمله مباحث مطرح‌شده در این دیدار بود.

ارتقای جایگاه ایران به عنوان مرکز منطقه‌ای ترانزیت و گاز

مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور ایران، در دیداری با میخائیل میشوستین (Mikhail Mishustin)، نخست‌وزیر روسیه، تأکید کرد که تبدیل ایران به مرکز منطقه‌ای ترانزیت و گاز نمونه‌ای بارز از همکاری تهران و مسکو است.

وی افزود که همکاری‌های منطقه‌ای از طریق سازمان‌هایی مانند بریکس (BRICS) و سازمان همکاری شانگهای (SCO) به تقویت کشورهای مستقل در برابر یکجانبه‌گرایی آمریکا کمک می‌کند. نخست‌وزیر روسیه نیز تمایل کشورش برای گسترش تعاملات در حوزه‌های انرژی، صنعت، حمل‌ونقل، کشاورزی، بهداشت و فرهنگ را اعلام کرد.