آنچه در این مقاله می خوانید
فروشگاه‌های طلا و جواهر سوری در استانبول جایگاه خود را در میان جواهرسازان این شهر تثبیت کرده و به رقبایی در بازار ترکیه تبدیل شده‌اند؛ با این حال، به ویژه در شرایط تورم اقتصادی که ترکیه تجربه می‌کند، این حرفه با چالش‌هایی مواجه است که صاحبان آن را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
دهه‌هاست که سوری‌ها به حرفه‌ای بودن در صنایع سنتی مختلف، از جمله طلاسازی، شناخته می‌شوند. بازارهای قدیمی طلا در سوریه همواره مملو از تاجران خلیج و دیگرانی بوده که به دلیل سلیقه ظریف جواهرسازان سوری به آنجا می‌آمدند.
پس از آغاز جنگ، بسیاری از جواهرسازان، مانند سایر حرفه‌ها، به دلیل مسائل امنیتی، هرج‌ومرج و سقوط لیره سوریه، کسب‌وکارهای خود را به خارج از سوریه منتقل کردند. برخی تصمیم گرفتند کسب‌وکارهای جدیدی در ترکیه راه‌اندازی کنند.
استانبول به عنوان مرکز اقتصادی ترکیه، مقصد اصلی جواهرسازان سوری شد. برخی کارگاه‌های خود را برای تولید طلا و فروش آن به فروشگاه‌ها افتتاح کردند، در حالی که دیگران ترجیح دادند طلا را از این کارگاه‌ها خریداری کرده و مستقیماً به مشتریان بفروشند و از هزینه‌های ساخت و افزایش قیمت طلا سود ببرند.
تقاضا از سوی ترک‌ها
طلای فروخته‌شده توسط سوری‌ها در ترکیه با طلای ترکی تفاوت دارد، چون جواهرسازان سوری طلای ۱۸ و ۲۱ عیار ارائه می‌دهند، در حالی که جواهرسازان ترک طلای ۱۴ و ۲۲ عیار عرضه می‌کنند. این دو نوع همچنین در رنگ متفاوت هستند؛ طلای سوری دارای رنگ مایل به قرمز است، در حالی که طلای ترکی رنگ روشن‌تری دارد.
احمد الشامی (Ahmad al-Shami)، صاحب یک فروشگاه طلا در منطقه ینی‌بوسنا استانبول، اظهار داشت که علاقه فزاینده‌ای در میان برخی ترک‌ها برای خرید طلا از فروشگاه‌های سوری وجود دارد که او این موضوع را به دو دلیل اصلی نسبت می‌دهد.
اولاً، هزینه‌های ساخت طلا (هزینه تولید قطعه) در فروشگاه‌های سوری کمتر از فروشگاه‌های ترکی است. فروشگاه‌های ترکی بین ۱۰۰۰ تا ۱۵۰۰ لیره ترکیه به ازای هر گرم دریافت می‌کنند، در حالی که جواهرساز سوری برای همان مقدار ۳۰۰ لیره دریافت می‌کند. علاوه بر این، بیشتر جواهرسازان سوری پس از محاسبه هزینه کل قطعه طلا، تخفیف مختصری به مشتریان ارائه می‌دهند.
یک محاسبه ساده نشان می‌دهد که اگر فردی بخواهد یک قطعه طلای ۱۵ گرمی بخرد، در یک فروشگاه ترکی به‌طور متوسط حدود ۲۰,۰۰۰ لیره برای هزینه ساخت پرداخت می‌کند، در حالی که در فروشگاه سوری این هزینه حدود ۴,۵۰۰ لیره خواهد بود (۱ دلار آمریکا تقریباً معادل ۳۴.۳ لیره ترکیه است).
بسته به نوع و وزن قطعه طلا، نادر بودن مدل، زمان مورد نیاز برای تکمیل آن، و موقعیت و اندازه فروشگاه، هزینه‌های ساخت از یک فروشگاه به فروشگاه دیگر حتی در میان سوری‌ها، متفاوت است. هرچه اجاره بالاتر و فضا بزرگ‌تر باشد، برای جواهرساز هزینه بیشتری دارد و نیاز به افزایش قیمت‌های ساخت دارد.
دومین دلیل برای ترجیح ترک‌ها به خرید از جواهرسازان سوری، مدل‌های متنوع و جدیدی است که در فروشگاه‌های سوری موجود است.
کارگاه‌های طلای سوری
در قلب استانبول، در منطقه ینی‌بوسنا، مجتمعی وجود دارد که صدها فروشگاه و کارگاه طلا را در خود جای داده است. این بازار به یکی از نقاط برجسته تجاری برای جواهرات تبدیل شده است، جایی که طلا در اشکال و اندازه‌های مختلف با کیفیت بالا و قیمت‌های مناسب‌تر نسبت به سایر فروشگاه‌های طلا در استانبول به نمایش گذاشته و فروخته می‌شود.
چالش‌های پیش روی جواهرسازان
جواهرسازان سوری در استانبول، مشابه سایر جواهرسازان در ترکیه، با چالش‌های متعددی مواجه هستند. تورم اقتصادی و نوسانات ارزش لیره ترکیه منجر به افزایش مالیات‌ها و اجاره‌های بالای فروشگاه‌ها و کارگاه‌ها شده است که تأثیر منفی بر کسب‌وکار آن‌ها دارد.
نرخ تورم سالانه در ترکیه، پس از آن که در آگوست ۲۰۲۴ به ۵۲ درصد رسیده بود، در سپتامبر گذشته به ۴۹.۳۸ درصد رسید، در حالی که نرخ ارز لیره ترکیه در برابر دلار به ۳۴.۳۳ رسید.
صبحی بکر (Sobhi Bakir)، صاحب یک فروشگاه جواهرات سوری در منطقه عمرانیه استانبول، اظهار داشت که بزرگترین چالشی که جواهرسازان با آن مواجه هستند، قیمت بالای طلا در ترکیه نسبت به سایر کشورها است، که ناشی از تورم اقتصادی است که ترکیه تجربه کرده است.
حضور سوری‌ها در نمایشگاه جواهرات استانبول
نمایشگاه جواهرات استانبول، یکی از بزرگترین رویدادهای بین‌المللی در صنعت طلا و جواهر، هر ساله در این شهر برگزار می‌شود و فرصت مناسبی برای جواهرسازان، طراحان و تاجران این صنعت فراهم می‌کند تا محصولات خود را به نمایش بگذارند و با دیگر فعالان این حوزه تعامل کنند.
در این رویداد، جواهرسازان سوری که در ترکیه فعالیت دارند نیز حضور پررنگی داشته‌اند و محصولات خود را در کنار شرکت‌های ترکی و بین‌المللی به نمایش گذاشته‌اند. این حضور به آن‌ها اجازه داده است تا نه تنها با مشتریان جدید آشنا شوند بلکه با تحولات و نوآوری‌های جدید در این صنعت نیز آشنا شوند.
یکی از جواهرسازان سوری که در این نمایشگاه شرکت کرده است، اظهار داشت که شرکت در چنین رویدادهایی به افزایش دید محصولات آن‌ها در بازارهای جهانی کمک می‌کند و فرصتی برای گسترش کسب‌وکار فراهم می‌کند. وی همچنین خاطرنشان کرد که محصولات سوری، به دلیل طراحی‌های خاص و کیفیت بالا، توجه بازدیدکنندگان را به خود جلب کرده‌اند.
با این حال، برخی جواهرسازان سوری اعلام کرده‌اند که به خصوص در شرایط اقتصادی فعلی، هزینه‌های شرکت در چنین نمایشگاه‌هایی بالاست و گاهی فراتر از توان مالی آن‌ها است. اما با وجود این چالش‌ها، بسیاری از آن‌ها همچنان تلاش می‌کنند تا در این نمایشگاه‌ها شرکت کنند و حضور خود را در بازار تثبیت کنند.
