آنچه در این مطلب می خوانید
کشف پنج حلقه طلا در ۲۰۲۴: روایتی از گذشته انگلیس
هلن گییک (Helen Geake)، باستانشناس و مسئول ثبت اشیای باستانی در شهرستان نورفولک، که به عنوان پایتخت کشف گنج در انگلیس شناخته میشود، اغلب هنگام کار به سرود “دوازده روز کریسمس“ فکر میکند.
یکی از بخشهای این سرود که مورد علاقه او است: “در پنجمین روز کریسمس، عشق حقیقیام به من پنج حلقه طلا داد.”
او با لبخند میگوید: “این من هستم، چون همیشه در کارم حلقههای طلا پیدا میکنم.”

بررسی اشیای کشفشده
در نقش خود به عنوان افسر رابط کشفیات در نورفولک، دکتر گییک اشیایی را که توسط جویندگان گنج با فلزیاب کشف میشوند، ارزیابی میکند. این اشیا ممکن است توسط پزشک قانونی به عنوان گنجینه اعلام شوند.
او توضیح میدهد: “حلقههای طلا یکی از چیزهایی هستند که بیشتر از هر چیزی گم میشوند، چون تقریباً همه یک حلقه دارند.
“و گم شدن آنها آسان است، مثلاً وقتی برای شستن دستها آنها را در میآورید یا وقتی انگشتها چاقتر یا لاغرتر میشوند.”
پنج حلقه طلایی ۲۰۲۴
در سال ۲۰۲۴، پنج حلقه طلایی از میان دستهای دکتر گییک عبور کردهاند که هر یک داستانی از زندگی مردم نورفولک در قرون گذشته روایت میکنند.
این حلقهها نهتنها گنجینهای مادی، بلکه دروازهای به گذشته و تاریخ فرهنگی مردم انگلیس به شمار میروند.
۱. حلقهای رومی با تصویر الهه دیانا

دکتر گییک درباره اولین انتخاب خود میگوید: “این یک شیء بسیار کوچک است، اما طراحی آن بسیار واضح است.”
این حلقه در روستای سدجفورد (Sedgeford) نزدیک هانستنتون (Hunstanton) کشف شده و یک سنگ قیمتی قرمز تیره روی آن کار شده است.
این حلقه با قطر ۱۸.۲ میلیمتر (۰.۷ اینچ) تصویری بسیار دقیق از الهه دیانا را به نمایش میگذارد.
دکتر گییک توضیح میدهد:
“او یک کمان در دست دارد، دست دیگرش به سوی تیری دراز شده و حتی یک سگ کوچک با بینی برجسته و پنجهای بالا آمده دیده میشود. این کوچکترین نمونهای از هنر رومی است و از این نوع هنرها که مجسمه نیستند، چیز زیادی باقی نمانده است.”
این حلقه با تزئینات دقیق خود شباهتهایی به یک آویز کشفشده در گنجینه تِتفورد (Thetford Treasure) از قرن چهارم میلادی دارد و احتمالاً از همان کارگاه ساخته شده باشد.
۲. «تکهای از طلا» از دوران روم

انتخاب بعدی دکتر گییک نیز رومی است، اما این بار یک «تکه طلای بزرگ» است.
او توضیح میدهد:
“این حلقه یک مکمل جالب برای حلقه قبلی است و تنوع جواهرات در دنیای روم را نشان میدهد.”
این حلقه بسیار ضخیم و سنگین است و طراحی آن کاملاً متفاوت به نظر میرسد، با ظاهری کمی خشن که گویی با ضربات چکش شکل داده شده است.
جزئیات و تاریخچه
- این حلقه در نزدیکی کینگز لین (King’s Lynn) کشف شده است.
- قدمت آن به بین قرون اول تا چهارم میلادی بازمیگردد.
- وزن آن ۷.۸۱ گرم (۰.۳ اونس) است و به گفته دکتر گییک، “از این تکه طلا میتوان پنج حلقه طلای دیگر ساخت.”
وضعیت حقوقی و ثبت تاریخی
این حلقه به دلیل کمبود منابع و فضای موزهها، به کاشف و مالک زمینی که در آن پیدا شده بازگردانده میشود.
با این حال، دکتر گییک میگوید:
“عالی است که از وجود این حلقه اطلاع داریم و اطلاعات آن در پایگاه داده ‘طرح اشیای قابل حمل‘ (Portable Antiquities Scheme) ثبت شده است.”
این حلقه نمایانگر بخشی از تاریخ و مهارتهای هنری رومیان است که تنوع و زیبایی جواهرات آن دوره را به نمایش میگذارد.
۳. حلقه یادبود مربوط به دوره استوارت (Stuart)

انتخاب سوم دکتر گییک به قرن هفدهم میلادی بازمیگردد، حلقهای که در نزدیکی مرتون (Merton) کشف شده و نمایی از آیینهای تدفین در دوره استوارت ارائه میدهد.
دکتر گییک توضیح میدهد:
“حلقههای یادبود برای گرامیداشت افراد متوفی ساخته میشدند و در مراسم تدفین به دوستان و خانواده داده میشدند.”
در داخل این حلقه نوشته شده است: “SH در ۵ می ۹۳ درگذشت” که به سال ۱۶۹۳ میلادی اشاره دارد.

افراد در وصیتنامههای خود پولی برای ساخت این حلقهها اختصاص میدادند تا به عنوان یادبود میان دوستان و خانواده توزیع شود.
به گفته دکتر گییک:
“برای مثال، جان اِولین (John Evelyn)، نویسنده خاطرات، پس از مرگ دخترش، ۶۰ حلقه را میان دوستان او توزیع کرد – و هرچه دوستی نزدیکتر بود، حلقه بهتر بود.”
با این حال، درباره این حلقه خاص اطلاعات بیشتری در دست نیست. او میگوید:
“این موضوع مرا ناراحت میکند؛ آیا این حلقه متعلق به یک ساموئل است یا یک سارا؟ این شخص چه کسی بود؟“
۴. حلقه برنزی اسرارآمیز از عصر برنز

انتخاب چهارم دکتر گییک مربوط به عصر برنز است. او میگوید:
“در پایگاه داده ما بیش از ۱۵۰ حلقه نیمهمدور (Penannular) از عصر برنز ثبت شده است، اما همچنان نمیدانیم دقیقاً چگونه استفاده میشدهاند.”
این حلقه که قدمت آن به ۱۳۰۰ تا ۸۰۰ قبل از میلاد میرسد، در شمال نورفولک کشف شده است و موزه قلعه نوریچ (Norwich Castle Museum) امیدوار است آن را به مجموعه خود اضافه کند.
دکتر گییک نظریههایی درباره کاربرد این حلقه مطرح میکند:
“آیا ممکن است برای بستن مو استفاده میشده؟ آیا این کار عملی بود؟ یا شاید دور بخشی از گوش مانند گوشواره حلقه میشد – اما نگرانم که بیفتد.”
او ادامه میدهد:
“این حلقه بسیار کامل است و من واقعاً آن را دوست دارم – بسیاری از این حلقهها شکسته یا آسیبدیدهاند. آنها اشیایی زیبا اما اسرارآمیز هستند.”
۵. حلقهای مربوط به قرون وسطی با نماد وفاداری

انتخاب نهایی دکتر گییک، یک حلقه مربوط به قرن چهاردهم یا پانزدهم میلادی است که در منطقه هینگهام (Hingham) کشف شده است. این حلقه با طرحهای مختلفی از جمله تصاویری از دو قدیس تزئین شده است.
دکتر گییک معتقد است که یکی از این قدیسان ممکن است سنت باربارا (St. Barbara) باشد، چون “او همیشه یک شاخه نخل همراه دارد.”
بر اساس افسانهها، این قدیسه به دلیل امتناع از ترک مسیحیت و ازدواج، توسط پدرش به قتل رسیده است.
جزئیات طراحی و رنگآمیزی
دکتر گییک توضیح میدهد:
“طراحیها شامل دست دادن (نماد وفاداری)، گلها، و دو قدیس حامل شاخههای نخل هستند. این حلقه بسیار رنگارنگ بوده و آثار رنگهای زرد، قرمز، سبز و آبی در آن دیده میشود، در حالی که حکاکی بالای آن احتمالاً به رنگهای سیاه و سفید بوده است.”
او با خنده اضافه میکند: “گویی همه طرحهای ممکن را روی این حلقه به کار بردهاند.”
جنس و مالکیت
اگرچه این حلقه شبیه به طلا به نظر میرسد، اما در واقع از نقره با روکشی طلایی ساخته شده است.
دکتر گییک میگوید:
“احتمالاً صاحب آن توانایی مالی برای خرید طلای خالص نداشته، اما میخواسته حلقهای با ظاهر طلا داشته باشد.”
این حلقه تحت قانون گنجینه (Treasure Act) بررسی و سپس به کاشف و مالک زمین بازگردانده شد. بر اساس این قانون، کشفیاتی که بیش از ۳۰۰ سال قدمت دارند و از طلا یا نقره ساخته شدهاند، باید گزارش شوند.

این حلقه نمایانگر ترکیبی از اعتقادات مذهبی، هنر و نیاز به حفظ ظاهر در جامعه قرون وسطی است.