در میان بیثباتیهای ژئوپلیتیکی و نوسانات ارزی، بانکهای مرکزی در چین، هند و سنگاپور به ذخایر طلای خود افزودهاند.
بدون در نظر گرفتن معاملات فرابورس (OTC)، تقاضای سالانه طلا در سال ۲۰۲۳ با کاهش ۵ درصدی نسبت به سال ۲۰۲۲ به ۴,۴۴۸ تن رسید. بر اساس آمار از شورای جهانی طلا (WGC)، در این تغییرات، بانکهای مرکزی به ۱,۰۳۷ تن تقاضای طلا در سال گذشته پاسخ دادند که دومین میزان بالای ثبت شده در تاریخ است.
در سهماهه اول سال ۲۰۲۴، تقاضای جهانی برای طلا، از جمله معاملات فرابورس (OTC)، ۳ درصد نسبت به سال قبل افزایش یافت و به ۱,۲۳۸ تن رسید که قویترین سهماهه اول از سال ۲۰۱۶ به شمار میرود. به جز معاملات فرابورس، تقاضا در سهماهه اول سال با کاهش ۵ درصدی به ۱,۱۰۲ تن رسید.
چین، هند و سنگاپور از جمله بازارهای آسیایی بودند که با افزایش ذخایر خود به ترتیب، به میزان ۲۷.۰۶، ۱۸.۵۱ و ۶.۵۷ تُن، بیشترین افزایش را در خرید طلا در سهماهه اول داشتند. این خریدها شامل هم بانکهای مرکزی و هم معاملات خردهفروشی میشود.
جنبه دیگر داستان افزایش چشمگیر قیمت طلا در این سال است که در ماه آوریل به بیش از ۲,۳۰۰ دلار به ازای هر اونس رسید و با وجود کاهش اندک در ابتدای ماه می، در سطح بالاترین رکورد باقی ماند.
شائوکای فن (Shaokai Fan)، رئیس بانکهای مرکزی در شورای جهانی طلا (WGC)، به فایننسآسیا (FinanceAsia) گفت که اعتماد به کاهشهای نرخ بهره آینده توسط فدرال رزرو آمریکا یکی از دلایل اصلی افزایش علاقه به سرمایهگذاری روی طلا است.
او گفت:
“به دلیل چندین عامل مختلف، بهای طلا به بالاترین رکورد جدید خود رسیده است. انتظارات برای کاهش نرخ بهره قطعاً به این اشتیاق اضافه میکند، اما علاوه بر این موضوع، تقاضای قوی فیزیکی برای طلا وجود دارد.”
شائوکای فن گفت که بانکهای مرکزی که در دو سال گذشته «حجم بیسابقهای» از طلا را خریدهاند، همچنان در این سال خریداران جدی این فلز گرانبها باقی ماندهاند. به عنوان مثال، در چین، این علاقه بیشتر به خاطر وجود سرمایهگذارانی است که به دنبال راههایی برای تنوعبخشی به سبد سرمایه خود در میان عملکرد نهچندان خوب سایر دستههای دارایی هستند.
سرمایهگذاران خردهفروشی اکنون میتوانند با راحتی بیشتری به بازار دسترسی پیدا کنند. اچاسبیسی (HSBC) در هنگکنگ اولین طلای توکنشدهای که توسط یک بانک صادر شده است را با استفاده از فناوری دفتر توزیعشده (DLT) معرفی کرده است. این توکن با طلای متعلق به اچاسبیسی در گاوصندوقی در لندن پشتیبانی میشود.
گریز به سوی اطمینان
در پایان سال گذشته، فعالان بازار در ابتدا انتظار داشتند حدود شش کاهش ۲۵ واحدی در چارچوب زمانی ۱۲ ماهه را داشته باشد. کریستین شرمان (Christian Scherrmann)، اقتصاددان آمریکایی در DWS، انتظار دارد که فدرال رزرو آمریکا تا پایان سال دو کاهش نرخ را اعمال کند. مهار تورم در بزرگترین اقتصاد جهان، با افزایش ۰.۴ درصدی تورم مربوط به کالاها به غیر از مواد غذایی و انرژی نسبت به ماه گذشته برای شاخص قیمت مصرفکننده (CPI) در ماه مارس، کندتر از حد انتظار بوده است.
فن گفت: “نرخ بهره پایینتر به طور کلی برای بازار طلا مثبت است، چون هزینه فرصت نگهداری طلا را کاهش میدهد.” تیم همچنین انتظار ورود سرمایه به صندوقهای قابل معامله طلا (ETFs) را در محیطی با نرخ پایینتر دارد.
داراییهای جهانی صندوقهای قابل معامله طلا (ETFs) در سهماهه اول سال ۲۰۲۴ به میزان ۱۱۴ تن کاهش یافت که عمدتاً به دلیل خروج از صندوقهای آمریکای شمالی و اروپایی بود.
در مقابل، صندوقهای قابل معامله طلا در آسیا شاهد افزایش داراییهای تحت مدیریت به میزان ۱۶ درصد به ۱۱ میلیارد دلار بودند که عمدتاً توسط شرکتکنندگان در چین به دلیل ضعف یوان و سایر داراییهای داخلی ایجاد شده بود.
در همین حال، خطرات ژئوپلیتیکی در سراسر جهان در حال افزایش است – درگیریها در اوکراین و خاورمیانه آشوب ایجاد کردهاند، و تنشها بین چین و آمریکا ادامه دارد که زنجیرههای تأمین جهانی و احساسات گسترده بازار را تحت تأثیر قرار میدهد. بنابراین، طلا به عنوان «دارایی امن» توجه گستردهای را به خود جلب کرده است.
فن (Fan) گفت که بانک خلق چین (PBOC) بزرگترین خریدار طلا در میان بانکهای مرکزی در آسیا در سال ۲۰۲۳ بود و خریدهای خود را از ابتدای سال تاکنون ادامه داده است. بانک خلق چین در سه ماهه اول سال، ۲,۲۶۲.۴۵ تن ذخایر طلا در اختیار دارد و پس از آن ژاپن و هند با بیش از ۸۰۰ تن ذخایر طلا در رتبههای بعدی قرار دارند.
در حالی که بانک خلق چین برای ۱۸ ماه متوالی به ذخایر طلای خود افزوده است، به دلیل افزایش قیمتها، سرعتی که در ماههای اخیر طلا خریده، کُند شده است.
ذخایر طلای بانک مرکزی هند (RBI) تا ماه مارس امسال ۳۴ درصد نسبت به مارس سال ۲۰۱۹ افزایش یافته و به مجموع ۸۲۲ تن طلا رسیده است. سازمان پولی سنگاپور (MAS) نیز ذخایر طلای خود را در سهماهه اول سال ۲ تن افزایش داده است.
فن گفت:
“هرچند بانکهای مرکزی معمولاً در مورد استراتژیهای سرمایهگذاری خود اظهارنظر نمیکنند، تغییر در احساسات ژئوپلیتیکی پس از حمله ناموفق روسیه به اوکراین و تحریمهای بعدی بر ذخایر ارز خارجی روسیه، افزایش شگفتانگیزی در خرید طلا توسط بانکهای مرکزی را به دنبال داشته است.”
او افزود: “ما پیشبینی میکنیم که بانکهای مرکزی امسال نیز خریداران خالص طلا خواهند بود.” با این حال، تصمیمات فدرال رزرو آمریکا در مورد کاهش نرخها همچنان بیشترین تأثیر محسوس را بر قیمت طلا در کوتاهمدت خواهد داشت.