آنچه در این مقاله می خوانید
خبرگزاری تسنیم، وابسته به نهادهای دولتی ایران، در بررسی رویدادهای اقتصادی دو دهه گذشته گزارش داده است که از سال ۲۰۱۸، سرعت فقر شتاب گرفته و تعداد فزاینده‌ای از افراد شاغل به زیر خط فقر سقوط کرده‌اند.
تسنیم تأکید کرده است که شرایط اقتصادی به‌گونه‌ای است که نیروی کار، که به‌عنوان موتور تولید کشور عمل می‌کند، در حال ترک مشاغل کارگری و روی آوردن به حرفه‌های دیگر است که بسیاری از آن‌ها مشاغل غیررسمی یا ناپایدار هستند. فعالان کارگری بارها هشدار داده‌اند که این امر آغاز موج رو به افزایش فقر در سراسر کشور است.
تسنیم به نقل از زهرا کاویانی، عضو مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، نوشت:
«از سال ۲۰۰۶، نرخ فقر به‌تدریج افزایش یافته و تا سال ۲۰۱۱ به حدود ۲۰ درصد رسیده است.»
به گفته زهرا کاویانی، خط فقر تخمینی برای یک خانواده سه نفره در تهران در سال ۲۰۲۴ حدود ۲۰۰ میلیون ریال (تقریباً ۳۳۴ دلار) است. تسنیم این رقم را با حداقل دستمزد کارگران در سال ۲۰۲۴ که ۱۱۱ میلیون و ۷۰ هزار ریال (حدود ۱۸۶ دلار) است، مقایسه کرده و اشاره کرده که تلاش‌ها برای کاهش نرخ فقر ناموفق بوده است.
در این راستا، احمد میدری، وزیر کار، نیز اعلام کرد که افراد در فقر مطلق شاغل هستند، اما درآمد آن‌ها برای تأمین نیازهایشان کافی نیست.
در یک سمینار پژوهشی درباره فقر، زهرا کاویانی همچنین اظهار داشت:
«احتمال خروج از فقر کاهش یافته است، به این معنی که شاهد کاهش تحرک در فقر بوده‌ایم. در چهار سال گذشته، حدود ۵۰ درصد از افراد فقیر برای سه سال متوالی زیر خط فقر باقی مانده‌اند.»
کاویانی توضیح داد که خانواده‌ای که زیر خط فقر زندگی می‌کند ممکن است هزینه‌های خود، از جمله هزینه‌های مربوط به فرزندان، را کاهش دهد و تلاش کند که در سال بعد آن را جبران کند. با این حال، خانواده‌ای که برای چندین سال متوالی زیر خط فقر باقی می‌ماند، ممکن است تصمیم بگیرد که فرزندشان ترک تحصیل کند یا به عنوان کودک کار فعالیت کند، که در نهایت به فقر بین‌نسلی منجر می‌شود.
فرشاد اسماعیلی، وکیل و کارشناس تأمین اجتماعی، نیز از پدیده «زنانه شدن فقر» در جامعه گزارش داد و اعلام کرد که بیش از ۵۰ درصد از زنان سرپرست خانوار در دهک‌های اول و دوم درآمدی قرار دارند و ۷۵ درصد از آن‌ها از یک تا سه نفر حمایت می‌کنند و ۷۰ درصد از آن‌ها هیچ فعالیت اجتماعی ندارند.
روزنامه شرق در روز یکشنبه ۱۵ سپتامبر نوشت:
«تداوم فقر درآمدی نه تنها به خودی خود مضر است و پیامدهای اجتماعی دارد، بلکه به فقر چندبعدی نیز سرایت می‌کند و کودکانی که ترک تحصیل می‌کنند، به فقیران آینده تبدیل می‌شوند.»
شرق در گزارش خود تأکید کرد که «این امر چرخه فقر را عمیق‌تر می‌کند و به فقر بین‌نسلی منجر می‌شود؛ بنابراین انتظار می‌رود که اگر این وضعیت ادامه یابد، در آینده شاهد افزایش تعداد افراد فقیر و بدتر شدن شرایط زندگی آن‌ها باشیم.»
