بر اساس داده‌های منتشر شده توسط وزارت راه و شهرسازی، ترانزیت کالاها از طریق جاده‌های ایران در شش ماهه اول سال جاری (۲۰ مارس تا ۲۱ سپتامبر) نسبت به دوره مشابه سال گذشته 63 درصد افزایش یافته است.
به گزارش ایرنا و طبق داده‌های وزارت راه، حدود 9.3 میلیون تن کالا در این شش ماه از طریق جاده‌های ایران ترانزیت شده است که شامل 4.7 میلیون تن کالاهای غیرنفتی و 4.6 میلیون تن فرآورده‌های نفتی بوده است.
بندر شهید رجایی با 2.5 میلیون تن و پایانه مرزی پرویزخان با 2.4 میلیون تن بیشترین ترانزیت ورودی را در این شش ماه به خود اختصاص داده‌اند.
روند مداوم ثبت رکوردهای جدید ترانزیت از طریق کشور و افزایش علاقه دولت‌ها، تاجران و فعالان بخش‌های حمل و نقل از کشورهای همسایه، منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای به وضعیت ترانزیت و لجستیک جمهوری اسلامی ایران، نشان‌دهنده نتیجه‌بخش بودن رویکرد تحولی دولت در مورد موضوع استراتژیک ترانزیت با تأکید بر توسعه روابط اقتصادی همه‌جانبه با همسایگان است.
به گفته مهرداد بذرپاش، وزیر سابق راه و شهرسازی، ابتکار “راه ایران” که توسط دولت فعلی جمهوری اسلامی ایران ارائه شده است، به کشورهای همسایه اجازه می‌دهد از ایران به عنوان یک مسیر یا راه‌حلی برای تسهیل دسترسی آن‌ها به آب‌های بین‌المللی استفاده کنند.
این وزیر تأکید کرده است که ابتکار راه ایران دروازه‌ای به سرزمین فرصت‌های ترانزیتی ایران است.
طبق اعلام قبلی وزارت راه، در سال ۱۴۰۱ (که در ۲۰ مارس ۲۰۲۳ به پایان رسید) حدود 10.8 میلیون تن کالا از طریق کشور ترانزیت شده است.
معاون وزیر راه و شهرسازی خاطرنشان کرده است که مسئله ترانزیت و ایفای نقش در برنامه‌های بزرگ مانند ابتکار کمربند و جاده چین (Belt and Road Initiative)، سازمان همکاری شانگهای، سازمان همکاری اقتصادی (ECO) و اتحادیه اقتصادی اوراسیا (EAEU) یکی از اولویت‌های اصلی وزارت راه در توسعه روابط حمل و نقل با کشورهای هدف منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای است.
سیاست توجه به همسایگان و توسعه روابط سیاسی و اقتصادی با کشورهای همسایه در دولت فعلی، افزایش توجه به مسیرهای جاده‌ای و ریلی در جهان، و تلاش‌ها و همکاری‌های سازمان‌های مرتبط با حمل و نقل و تجارت برای ایجاد یا فعال‌سازی کریدورها از طریق کشور منجر به رشد قابل توجهی در ترانزیت کالا از طریق ایران شده است.
ایران به دلیل موقعیت استراتژیک و جغرافیای ویژه خود، یکی از کشورهایی است که در روابط تجاری و ترانزیتی دارای جایگاه خاصی است، چون کشور ایران محل عبور چندین کریدور مهم بین‌المللی است.
با توجه به موقعیت جغرافیایی ایران، این کشور می‌تواند نقش مهمی در ترانزیت کالاها در منطقه ایفا کند و از این جایگاه به طور چشمگیری بهره‌مند شود.
توجه به اسناد بالادستی، به‌ویژه برنامه‌های توسعه کشور، و تصمیم دولت برای توسعه ترانزیت، با تأکید ویژه بر توسعه زیرساخت‌ها، کاهش زمان ترانزیت، ارزان‌تر کردن عبور از ایران، و ایجاد مزیت‌های بیشتر نسبت به رقبا به دلیل مسیر کوتاه‌تر برای مشتریان، می‌تواند به تسهیل توسعه ترانزیت کمک کند تا کشور به رشد مطلوب در این زمینه دست یابد.
