آنچه در این مقاله می خوانید
محمدعلی دهقان دهنوی، رئیس سازمان توسعه تجارت ایران، اعلام کرد که در نیمه اول سال جاری (۲ فروردین تا ۳۱ شهریور)، کسری تراز تجاری خارجی غیرنفتی ایران به ۷ میلیارد دلار رسید. این رقم در مقایسه با رکورد تاریخی ۱۷ میلیارد دلار در سال گذشته است.
در 22 مهر (۱۳ اکتبر)، محمدعلی دهقان دهنوی اعلام کرد که در شش ماه نخست سال، مجموع صادرات غیرنفتی ایران به ۲۵.۸ میلیارد دلار و واردات به ۳۲.۵ میلیارد دلار رسید.
آخرین بار که ایران تراز تجاری مثبت غیرنفتی داشت، در سال ۲۰۱۸ (۱۳۹۷ شمسی) بود. کسری تراز تجاری ایران در سالهای اخیر بهقدری افزایش یافته است که از اوایل دوران ریاست جمهوری ابراهیم رئیسی، گمرک برای پنهان کردن کسری فزاینده تجارت خارجی، صادرات نفت را در گزارشهای خود وارد کرد.
علاوه بر کسری تراز تجاری، جدیدترین گزارش بانک مرکزی ایران نشان میدهد که بیش از ۲۰ میلیارد دلار فرار سرمایه در 9 ماه نخست سال گذشته (از ۲ فروردین ۱۴۰۲) رخ داده که یک رکورد تاریخی محسوب میشود. از آن زمان به بعد، دولت انتشار دادههای حساب سرمایه را متوقف کرده و اخیراً دسترسی به چنین دادههایی را مسدود کرده است، به طوری که وبسایت بانک مرکزی از خارج ایران قابل دسترسی نیست.
شکاف قابل توجه بین صادرات و واردات غیرنفتی ایران (عدم توازن تجاری) و تاکتیک دولت در گنجاندن نفت، برق و خدمات فنی و مهندسی در گزارشهای گمرکی در حالی است که شرکتهای ردیابی نفتکشها گزارش دادهاند که صادرات روزانه نفت ایران در دو ماه گذشته نسبت به ماههای قبل ۴۰۰ هزار بشکه کاهش یافته است.
علاوه بر این، در ده روز دوم مهر (۱۰ روز اول اکتبر)، ایران به دلیل ترس از حملات تلافیجویانه اسرائیل به تأسیسات نفتی خود، صادرات نفت خود را ۷۰ درصد کاهش داده و به ۶۰۰ هزار بشکه در روز رسانده است.
بنابراین، انتظار میرود که درآمدهای نفتی ایران در نیمه دوم سال جاری (از ۱ مهر ۱۴۰۳ تا ۳۰ اسفند ۱۴۰۳) بهطور قابل توجهی کاهش یابد.
بر اساس ارقام ارائه شده توسط رئیس سازمان توسعه تجارت ایران، ۷۹ درصد واردات و ۷۵ درصد صادرات غیرنفتی ایران به پنج کشور وابسته است که چین در صدر این فهرست قرار دارد.
همچنین، شرکتهای ردیابی نفتکشها گزارش دادهاند که ۹۵ درصد از صادرات نفت ایران به بازار چین وابسته است و مابقی به سوریه صادر میشود.