شرکت‌های توزیع برق در چندین استان، از جمله اردبیل، کرمانشاه و خراسان رضوی، اعلام کردند که از روز یکشنبه ۱۰ نوامبر (۲۰ آبان) قطعی برق در این استان‌ها از ساعت ۹ صبح اعمال خواهد شد. برخلاف گزارش‌های قبلی، امروز در پایتخت نیز قطعی برق آغاز شده است.

روز یکشنبه، وب‌سایت شرکت توزیع برق تهران بزرگ، برنامه زمان‌بندی قطعی برق را منتشر کرد.

روز شنبه ۹ نوامبر (۱۹ آبان)، رسانه‌های داخلی گزارش دادند که به دلیل کمبود سوخت برای نیروگاه‌ها، قطعی برق در سراسر کشور آغاز خواهد شد.

در روزهای اخیر، مسعود پزشکیان (Masoud Pezeshkian) دستور توقف سوزاندن مازوت (Mazut) در سه نیروگاه را صادر کرد و آن را با قطعی‌های برنامه‌ریزی‌شده جایگزین کرد.

به گفته عبدالرضا تقوی، رئیس تولید برق منطقه مرکزی، سوزاندن مازوت در نیروگاه شازند با اجرای این طرح متوقف شده است.

تقوی اظهار داشت که در حال حاضر ۱.۸ میلیون متر مکعب گاز به‌صورت روزانه به نیروگاه شازند اختصاص داده می‌شود، اما آن‌ها درخواست سهمیه کامل گاز را دارند.

در ۷ نوامبر (۱۷ آبان)، فاطمه مهاجرانی (Fatemeh Mohajerani)، سخنگوی دولت، در پلتفرم ایکس (X) (که قبلاً توییتر (Twitter) نام داشت) اعلام کرد که برای مدت محدودی «قطعی‌های برنامه‌ریزی‌شده» می‌تواند جایگزین «تولید آلودگی» برای عموم مردم شود.

در این راستا، رضا سپهوند، عضو کمیسیون انرژی مجلس، روز یکشنبه اظهار داشت که اگر مازوت سوزانده نشود، تنها گزینه موجود، قطعی‌های برنامه‌ریزی‌شده برق و گاز برای خانوارها و صنایع خواهد بود. وی افزود:

«به غیر از مازوت، در ماه‌های آینده هیچ منبع دیگری برای تأمین گاز نداریم.»

وی در ادامه گفت: «ما در تابستان با قطعی‌های برق صنعتی مواجه شدیم که به صنایع و بخش‌های کشاورزی آسیب رساند، و قطعی‌های مکرر مشکلات بسیاری را برای خانوارها ایجاد کرد.»

در روزهای اخیر، مقامات دولتی، رسانه‌های وابسته به حکومت و حامیان پزشکیان نه تنها در تلاش برای توجیه، بلکه به دنبال ستایش قطعی‌های برنامه‌ریزی‌شده و سراسری هستند، که یادآور دهه ۱۹۸۰ (۱۳۶۰ شمسی) است، و سعی دارند آن را به عنوان یک دستاورد دولت جدید جلوه دهند.

محمد جعفر قائم‌پناه، معاون اجرایی پزشکیان، همچنین عدم تعادل و مصرف مازوت را به گردن مردم انداخت و پیشنهاد کرد که شهروندان دمای گرمایش منازل خود را چند درجه کاهش دهند و کمتر از گاز و برق استفاده کنند تا از قطعی برق جلوگیری شود.

وی همچنین بخشی از مشکل را به «قیمت بسیار پایین» و یارانه‌های حامل‌های انرژی نسبت داد.

حسنعلی تقی‌زاده، رئیس سندیکای برق (Electricity Syndicate)، در اواخر ماه سپتامبر (شهریور) به مقامات هشدار داد: «اگر به همین مسیر ادامه دهیم، عدم تعادل به ۲۵,۰۰۰ مگاوات خواهد رسید.»

تقی‌زاده همچنین اعلام کرد: «مردم را سرزنش نکنید؛ ادعای کاذب نکنید که مصرف آنها بالاست. سرانه مصرف برق ایرانیان ۱,۰۲۲ کیلووات‌ساعت در سال است، در حالی که در اروپا ۲,۱۲۰ کیلووات‌ساعت است. مردم ما در مقایسه با جهان بسیار کم برق مصرف می‌کنند، اما ما عادت کرده‌ایم که آنها را مقصر بدانیم.»

روز یکشنبه، خبرگزاری وابسته به دولت فارس (Fars News Agency) با استناد به داده‌های وزارت نیرو (Ministry of Energy) گزارش داد که از ماه سپتامبر (شهریور) امسال، فرآیند پر کردن ذخایر سوخت مایع برای نیروگاه‌ها متوقف شده و به تدریج این ذخایر به یک‌سوم کاهش یافته است.

بر اساس این گزارش، تأمین گاز به نیروگاه‌ها در دو هفته اول این ماه نسبت به سال گذشته ۳۰ درصد کاهش یافته و ذخایر گازوئیل برای نیروگاه‌ها به کمتر از ۱.۲۶ میلیارد لیتر رسیده است، که شبکه برق ایران را در آستانه وضعیت اضطراری قرار داده است.

در ایران، ۸۰ درصد از برق توسط نیروگاه‌های حرارتی تولید می‌شود که عمدتاً برای تولید پاک‌تر و بدون تشدید آلودگی هوا به گاز طبیعی وابسته‌اند.

در نبود گاز طبیعی یا گازوئیل، نیروگاه‌ها از مازوت (Mazut) به عنوان جایگزین استفاده می‌کنند.

مازوت حاوی مقادیر بالایی از گوگرد و ترکیبات سمی دیگر است و سوزاندن آن مقدار زیادی ذرات معلق و گازهای سمی آزاد می‌کند.