آنچه در این مقاله می خوانید
علی محمودیان، رئیس انجمن سوخت‌های جایگزین ایران، اعلام کرد که بین تولید و مصرف بنزین در کشور ۲۵ میلیون لیتر فاصله وجود دارد و روزانه ۱۰ میلیون لیتر بنزین از ایران قاچاق می‌شود. پیش‌تر، موسی غنی‌نژاد، اقتصاددان، تخمین زده بود که قاچاق روزانه بنزین بین ۲۰ تا ۵۰ میلیون لیتر است.
در تاریخ ۲۰ نوامبر (30 آبان ۱۴۰۲)، رئیس انجمن سوخت‌های جایگزین در یک نشست خبری اظهار داشت که در حال حاضر فاصله ۲۵ میلیون لیتری بین تولید و مصرف بنزین وجود دارد، به طوری که مصرف روزانه ۱۳۵ میلیون لیتر است، در حالی که تولید تنها ۱۱۰ میلیون لیتر است.
محمودیان تأکید کرد که در ۵۰ سال گذشته، مصرف بنزین سالانه ۸ درصد افزایش یافته و افزود:
«اگر این روند ادامه پیدا کند، مصرف روزانه تا سال ۲۰۲۹ (۱۴۰۸) به ۲۵۰ میلیون لیتر خواهد رسید.»
اظهارات محمودیان در حالی مطرح شده که ناصر آشوری، دبیرکل انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پالایش، در تاریخ ۸ نوامبر (18 آبان ۱۴۰۲) اعلام کرده بود که میانگین مصرف روزانه بنزین در کشور به ۱۱۲ میلیون لیتر رسیده، در حالی که تولید بین ۹۸ تا ۱۰۴ میلیون لیتر است و این امر منجر به کمبود روزانه ۸ تا ۱۴ میلیون لیتر شده است.
آمارهای متناقض در مورد مصرف، تولید و قاچاق سوخت در ماه‌های اخیر افزایش یافته است. محمودیان در همان نشست خبری اظهار داشت که روزانه ۱۰ میلیون لیتر بنزین و ۸ میلیون لیتر گازوئیل از کشور قاچاق می‌شود.
رقمی که محمودیان اعلام کرد، نیمی از پایین‌ترین تخمین‌های قبلی است.
برای سال‌ها، روایت غالب در مورد قاچاق بنزین در ایران، عدد ۲۰ میلیون لیتر روزانه بوده است. این رقم ۲۰ میلیون لیتری در حداقل پنج سال گذشته بارها توسط کارشناسان و رسانه‌ها مطرح شده است تا این که در سپتامبر ۲۰۲۴ (شهریور ۱۴۰۳)، غنی‌نژاد داده‌های جدیدی ارائه کرد.
او با اشاره به آمار توزیع روزانه ۱۲۰ میلیون لیتر بنزین در کشور اظهار داشت:
«از این مقدار، تنها ۷۰ میلیون لیتر به طور واقعی مصرف می‌شود و مابقی از کشور قاچاق می‌شود.»
در سال‌های اخیر، قاچاق سوخت همواره یکی از دلایلی بوده که مقامات برای افزایش قیمت بنزین به آن اشاره کرده‌اند.
تجربه‌های گذشته از افزایش قیمت بنزین نشان می‌دهد که افزایش تعداد اخبار و اظهارات متناقض درباره مصرف و قاچاق سوخت، اغلب مقدمه‌ای برای افزایش قیمت‌ها است.
در نوامبر ۲۰۱۹ (آبان ۱۳۹۸)، پس از افزایش قیمت بنزین، یک قیام در ایران رخ داد که به سرعت به اعتراضات سراسری برای سرنگونی نظام تبدیل شد.
در اواسط ماه اکتبر (مهر ۱۴۰۲)، همزمان با ارائه لایحه بودجه سال ۲۰۲۵ (۱۴۰۴) به مجلس، نمایندگان مجلس و افراد نزدیک به دولت مسعود پزشکیان به شدت هرگونه برنامه برای افزایش قیمت بنزین را تکذیب کردند.
با این حال، در تاریخ ۱۴ نوامبر (24 آبان ۱۴۰۲)، علی ربیعی، مشاور امور اجتماعی پزشکیان، اظهار داشت:
«ما مجبور به اتخاذ تصمیماتی در مورد مسئله بنزین هستیم.»
وی گفت: «تصمیم‌گیری درباره مسئله بنزین یک ضرورت اجتناب‌ناپذیر است. اگر موضوع بنزین به مسئله اجتماعی تبدیل نشود، به یک بحران بزرگ اجتماعی تبدیل خواهد شد.»
دو روز پیش از این، در تاریخ ۱۸ نوامبر (28 آبان ۱۴۰۲)، فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت، اعلام کرد که «بحث‌های کارشناسی درباره قیمت حامل‌های انرژی در دولت در حال انجام است» و تأکید کرد: «برنامه دولت این است که افکار عمومی را برای تصمیمات احتمالی در مورد حامل‌های انرژی آماده کند.»
