کاهش تولیدات دارویی و مهاجرت گسترده داروسازان از ایران

یک هفته پس از این که مرکز پژوهش‌های مجلس گزارشی مبنی بر کاهش ۱۸.۵ درصدی تولید دارو در میان شرکت‌های بورسی در نیمه اول سال منتشر کرد، روزنامه هم‌میهن گزارشی درباره مهاجرت گسترده داروسازان از کشور و بحران در صنعت داروسازی منتشر کرد.

در اواسط دسامبر سال ۲۰۲۴، مرکز پژوهش‌های مجلس گزارشی از وضعیت صنایع کشور منتشر کرد که نشان می‌داد صنعت داروسازی پس از صنعت چوب و کاغذ، دومین کاهش بزرگ تولید را تجربه کرده است.

طبق این گزارش، تولید دارو توسط شرکت‌های بورسی در بهار سال جاری ۲.۶ درصد و در تابستان ۱۸.۵ درصد کاهش یافته است.

اگرچه این گزارش اطلاعاتی در مورد کل تولید داروی ایران ارائه نکرد، جعفر قائم‌پناه، سرپرست دفتر ریاست‌جمهوری، پیش‌تر از کاهش ۳۰ درصدی تولید کلی دارو در کشور خبر داده بود.

مهاجرت متخصصان داروسازی از ایران

روز سه‌شنبه، ۲۴ دسامبر ۲۰۲۴ (4 دی 1403)، روزنامه هم‌میهن گزارش داد که متخصصان صنعت داروسازی به دلیل تأخیر در پرداخت‌ها و نبود آینده‌ای امیدوارکننده، یا شرکت‌های داخلی را ترک کرده‌اند یا تأسیسات تولید خود را به کشورهای همسایه منتقل کرده‌اند.

این شرکت‌ها نه تنها با کنترل قیمتی دولت و کمبود ارز برای واردات مواد اولیه دست‌وپنجه نرم می‌کنند، بلکه با بدهی‌های عظیم معوقه دولتی نیز روبرو هستند که فشار بیشتری بر این صنعت وارد کرده است.

بدهی عظیم دولت به صنعت داروسازی

مهدی پیرصالحی، رئیس سازمان غذا و داروی ایران، اخیراً اعلام کرد که دولت به صنعت داروسازی ۳۳۰ هزار میلیارد ریال (حدود ۴۰۷.۵ میلیون دلار) و به بخش تجهیزات پزشکی ۲۲۰ هزار میلیارد ریال (حدود ۲۷۱.۶ میلیون دلار) بدهکار است.

مدیرکل امور دارویی سازمان غذا و دارو هفته گذشته اظهار داشت که یک هلدینگ بزرگ دارویی، که ۱۴۰ هزار میلیارد ریال (حدود ۱۷۲.۸ میلیون دلار) فروش داشته، هم‌اکنون ۸۰ هزار میلیارد ریال (حدود ۹۹ میلیون دلار) از دولت طلبکار است.

در مورد این شرکت، وی افزود:

“آن‌ها حتی نمی‌توانند حقوق کارکنان خود را پرداخت کنند و می‌گویند کارگران را مقابل وزارت بهداشت خواهند فرستاد چون توان پرداخت دستمزد آن‌ها را ندارند.”

این مقام رسمی همچنین گزارش داد که نیمی از کمبودهای داروهای تزریقی به مشکلات همین شرکت مربوط می‌شود، که اعلام کرده است:

“ما پولی برای خرید ویال نداریم.”

ویال ظروف شیشه‌ای کوچکی هستند که از آنها برای نگهداری داروها به صورت پودر یا مایع استفاده می‌شود.

کاهش تولید، کاهش واردات و کمبود دارو

علاوه بر کاهش تولید داخلی، داده‌های گمرک نشان می‌دهد که واردات دارو در سال گذشته ۱۳.۶ درصد کاهش یافته و به ۲.۳ میلیارد دلار رسیده است.

بین ماه‌های مارس و سپتامبر سال جاری، تنها داروهایی به ارزش ۱.۱ میلیارد دلار به کشور وارد شده‌اند.

کاهش تولید داخلی و واردات، منجر به کمبود بسیاری از داروهای ضروری در سراسر کشور شده است.